تفاوت اوراق قرضه با سهام

انواع اوراق قرضه

اوراق قرضه یا Bonds به سرمایه گذاری گفته می شود که بر اساس آن، سرمایه گذار به شخص حقوقی یا یک شرکت پولی را قرض می دهد و شرکت سرمایه پذیر تعهد می کند که در بازه رمانی مشخصی وجه یا اعتبار مورد نظر را همراه با پرداخت سود دوره ای ثابت آن باز پرداخت نماید.اوراق قرضه دارای یک سری ویژگی های مفید می باشد که به نفع طرفین معامله هستند که در ادامه به برخی از مهم ترین آنها اشاره می شود.

اوراق قرضه قابل تبدیل

اوراق قرضه قابل تبدیل یعنی این که در برخی موارد می توان اوراق مورد نظر را به سهام شرکت تبدیل نمود. زمانی که این گونه اوراق صادر می شوند، زمان و قیمت تبدیل آنها به سهام به طور دقیق مشخص می گردد.به طور معمول در این نوع از اوراق قرضه ابتدا عرضه با نرخ بهره پایین صورت می گیرد اما سهام عادی بالقوه بیشتری را کسب می کنند.

اوراق قرضه تضمین شده

اوراق قرضه تضمین شده عبارت است از اوراق قرضه ای که به وسیله یک وثیقه تضمین می شوند. یعنی شرکت صادر کننده اوراق ضمانت کند که دارایی کافی برای پوشش ارزش اوراقی که صادر می کند را دارد و اگر شرکت مورد نظر ورشکست گردد، دارایی های آن به صاحبان سهام تعلق می گیرد.

اوراق قرضه تضمین نشده

به اوراقی گفته می شود که هیچ تضمینی برای آنها صورت نمی گیرد و تنها می توان به اعتبار شرکت صادر کننده اوراق قرضه اکتفا نمود. از این نوع اوراق می توان به اوراق دولتی اشاره نمود که دارای اعتبار کافی می باشند.

دسته بندی اوراق بهادار

اوراق مبتنی بر بدهی: اوراق قرضه، اوراق مشارکت، صکوک
اوراق حقوق صاحبان سهام: سهام شرکت ها
ابزار های مشتقه: قرارداد های آتی، اختیار معامله

انواع اوراق قرضه

اوراق قرضه دولتی

در واقع این اوراق به منظور تامین مالی برنامه ها و پرداخت لیست حقوق صادر می گردند که می توانند برای پرداخت صورت حساب ها نیز مورد استفاده قرار گیرند.

کشور هایی مانند آمریکا که اقتصاد آنها دارای ثبات می باشد، از امن ترین سرمایه گذاری ها در اوراق قرضه دولتی به شمار می روند و همچنین بر خلاف این امر، این نوع سرمایه گذاری دارای ریسک بالایی در کشور های در حال توسعه می باشند.دولت آمریکا اوراق قرضه دولتی را از طریق خزانه داری کشور و همچنین از طریق چندین نهاد دولتی مختلف صادر می نماید.

اوراق قرضه شهرداری

اوراق قرضه شهرداری به وسیله ایالت ها، کشور ها، شهر ها و همچنین سایر مناطق صادر می شوند که به منظور تامین مالی پروژه ها و عملیات صورت می گیرد.اوراق قرضه شهرداری شامل موارد زیر است:

هزینه های ساخت بیمارستان
هزینه های ساخت مدرسه
هزینه های ساخت نیروگاه
هزینه های ساخت خیابان
هزینه های ساخت دفاتر اداری
هزینه های ساخت فرودگاه
هزینه های ساخت پل و غیره

معمولا زمانی شهرداری ها اقدام به صدور اوراق قرضه می کنند که به منبع مالی بیشتر از درآمد حاصل از جمع آوری مالیات ها احتیاج داشته باشند. که یکی از مهم ترین ویژگی های مثبت این اوراق این است که سود به دست آمده از آنها معاف از مالیات می باشد.

اوراق قرضه شرکتی

این نوع از اوراق توسط یک شرکت یا یک کسب و کار صادر می گردد که به منظور تامین مالی و جبران هزینه های آنها صورت می گیرد. ریسک این نوع از اوراق از ریسک اوراق قرضه دولتی بیشتر می باشد اما دارای سود بیشتری است.نکته جالب توجه دیگر در این گونه از اوراق، تنوع بالای آنها می باشد که تعداد گزینه های بیشتری برای خرید وجود دارد اما از عیوب آن می توان به مالیاتی که به آنها تعلق می گیرد اشاره نمود.

ویژگی های اوراق قرضه

دارنده این اوراق بستانکار شرکت محسوب می گردد که حق دریافت اصل مبلغ اسمی و بهره آن را دارد و حقوق وی در سند قرارداد تعیین می گردد.
دارنده این اوراق حق هیچ نوع مالکیتی در شرکت را ندارد و سود سهمی که به سهامداران پرداخت می شود، به وی تعلق نمی گیرد.
این اوراق دارای سر رسید مشخص هستند که برخی از آنها در یک مقطع معین زمانی سررسید می شوند و برخی دیگر نیز به تدریج.
این اوراق معمولا دارای ارزش اسمی مشخصی هستند.
اگر ناشر این نوع از اوراق ورشکست شود، دارندگان اوراق حق تقدم نسبت به صاحبان سهام برای دریافت اصل و فرع سرمایه خود دارند.
بعضی از شرکت ها با هدف ایجاد جذابیت و انگیزه بیشتر در سرمایه گذاران اقدام به انتشار اوراق قرضه همراه با وثیقه می نمایند.
دارندگان این اوراق حق رای ندارند مگر در مواردی مانند انتشار اوراقی دیگر و یا ادغام شرکت با سایر شرکت ها.
اگر این اوراق عرضه خصوصی شوند، فقط ناشر و خریدار حق فروش دارند.

تفاوت اوراق قرضه با سهام

اوراق قرضه نیز همانند سهام جز انواع سرمایه گذاری محسوب می شود با این تفاوت که سهام جز وام محسوب نمی شوند و یک نوع مالکیت هستند و بازدهی آن بر اساس میزان سود شرکت مورد نظر تعیین می گردد.این موضوع، دلیل محکمی براس پر ریسک بودن سهام نسبت به اوراق قرضه که دارای نرخ ثابتی است، می باشد. همچنین برخی از اوراق قرضه دارای نرخ شناور هستند یعنی نرخ بهره تفاوت اوراق قرضه با سهام آنها با توجه به شرایط بازار تعیین می شود.

اوراق مشارکت

اوراق مشارکت، به اوراق بهاداری می گویند که بیانگر مشارکت دارنده اوراق در یک طرح مشخص است.در واقع این شخص، سرمایه خود را در اختیار شرکت، کارخانه ها و … قرار داده است تا آن سازمان بتواند توسعه یابد و سود سرمایه گذار را به وی پرداخت نماید.

ویژگی های اوراق مشارکت

قابلیت خرید و فروش در بازار ثانویه را دارد
بازده بدون ریسک برای سرمایه گذاران دارد
مالکیت بدون حق رای برای دارندگان اوراق دارد
دارای معافیت مالیاتی برای سرمایه گذاری در اوراق مشارکت می باشد
دارای تضمین سود و اصل مبلغ سرمایه گذاری برای دارندگان اوراق است
پرداخت سود دوره های معین با کوپن های ماهانه، سه ماهه یا سالانه صورت می گیرد
پرداخت سود به صورت علی الحساب و سود قطعی در سررسید می باشد
سود 18 تا 22 درصد برای اوراق مشارکت تعیین شده است که ممکن است درصد های دیگری نیز پیشنهاد گردد

تفاوت اوراق قرضه تفاوت اوراق قرضه با سهام با اوراق مشارکت

اوراق مشارکت یک نوع اوراق بدهی محسوب می شود که در کشور ایران به وسیله دولت، شهرداری و همچنین شرکت های دولتی یا خصوصی به منظور تامین نیاز مالی برای اجرای طرح های عمرانی، تولیدی و خدماتی انتشار می یابند که وظیفه طرح دستور العمل و مقررات انتشار آنها به عهده بانک مرکزی می باشد.به بیان واضح می توان گفت که اوراق مشارکت، دارای تفاوت زیادی با اوراق قرضه نمی باشند.

اوراق قرضه چیست ؟ ویژگی و ریسک آن

وامی است به یک شرکت یا دولت که نرخ بازده ثابتی را در یک بازه زمانی خاص به سرمایه‌گذاران می‌پردازد. اوراق قرضه یک عنصر کلیدی در یک سبد متوازن است. در این مقاله قصد داریم شما را با اوراق قرضه، ویژگی و ریسک آن آشنا کنیم:

اوراق قرضه

به زبان ساده، اوراق قرضه وام از یک سرمایه‌گذار به یک وام‌گیرنده مانند یک شرکت یا دولت است. وام‌گیرنده از پول برای تأمین مالی عملیات خود استفاده و سرمایه‌گذار سود سرمایه‌گذاری را دریافت می‌کند. ارزش بازار اوراق قرضه می‌تواند در طول زمان تغییر کند.
اوراق قرضه ابزاری با درآمد ثابت است که یکی از سه طبقه اصلی دارایی یا گروهی از سرمایه‌گذاری‌های مشابه است که اغلب در سرمایه‌گذاری استفاده می‌شود. بیشتر پرتفوی‌های سرمایه‌گذاری باید شامل برخی اوراق قرضه باشد که به تعادل ریسک در طول زمان کمک می‌کند. اگر بازارهای سهام سقوط کنند، اوراق قرضه می‌تواند به کاهش ضربه کمک کند.

انواع اوراق قرضه

اوراق قرضه چیست ؟ ویژگی و ریسک آن

اوراق قرضه، مانند بسیاری از سرمایه‌گذاری‌ها، ریسک و پاداش را متعادل می‌کند. انواع اوراق قرضه در زیر آمده است:

اوراق قرضه دولتی

اوراق قرضه دولتی توسط دولت حمایت و یکی از امن‌ترین انواع سرمایه‌گذاری در نظر گرفته می‌شود و از طرف دیگر این اوراق، نرخ بهره پایینی دارند. بازده سرمایه‌گذاری ایجاد شده توسط اوراق قرضه دولتی از مالیات بر درآمد معاف است. برخلاف سایر اوراق که برای خرید به ارزش اسمی در روز انتشار با نرخ‌های بهره از پیش تعیین شده عرضه می‌شوند، قیمت پیشنهادی و نرخ کوپن برای اوراق خزانه‌داری از طریق فرایند حراج تعیین می‌شود.

اوراق قرضه شرکتی

شرکت‌ها می‌توانند اوراق قرضه شرکتی را زمانی که نیاز به جمع‌آوری پول دارند منتشر کنند. به عنوان مثال، اگر شرکتی بخواهد کارخانه جدیدی بسازد، ممکن است اوراق قرضه منتشر کند و نرخ سود مشخصی را تا سررسید اوراق به سرمایه‌گذاران بپردازد. برخلاف خرید سهام در یک شرکت، خرید اوراق قرضه شرکتی به شما مالکیت در شرکت نمی‌دهد.
اوراق قرضه شرکتی می‌تواند با بازدهی بالا یا درجه سرمایه‌گذاری باشد. پربازده به این معنی است که آنها رتبه اعتباری پایین‌تری دارند و در ازای ریسک بالاتر، نرخ‌های بهره بالاتری ارائه می‌دهند.

اوراق قرضه شهرداری

توسط جوامع و شهرستان‌ها برای تامین مالی ساخت و ساز در مقیاس بزرگ مانند مدارس، بزرگراه‌ها، تصفیه‌خانه‌های آب و موارد مشابه فروخته می‌شود. درآمد حاصل از بسیاری از اوراق قرضه شهرداری (و نه همه آنها) از مالیات معاف است.
اوراق قرضه درآمدی، اوراق قرضه شهرداری هستند که برای تأمین مالی پروژه‌هایی که انتظار می‌رود درآمدزایی داشته باشند، مانند جاده‌های عوارضی، بیمارستان‌ها و فرودگاه‌ها استفاده می‌شوند. آنها، پول دارندگان اوراق قرضه را از جریان درآمد پروژه‌هایشان بازپرداخت می‌کنند و اگر این درآمد به انتظارات نرسد، صاحبان اوراق ممکن است خوش‌شانس نباشند.

اوراق قرضه چگونه کار می‌کنند؟

اوراق قرضه با بازپرداخت مبلغی منظم به سرمایه‌گذار کار می‌کند که به عنوان «نرخ کوپن» نیز شناخته می‌شود، و بنابراین به عنوان نوعی اوراق بهادار با درآمد ثابت است. به عنوان مثال، یک اوراق قرضه 1.000.000 ریالی با تاریخ سررسید ۱۰ساله و نرخ کوپن 5 درصد به مدت یک دهه 50.000 ریال در سال پرداخت می‌کند و پس از آن ارزش اسمی 1.000.000 ریالی اصلی اوراق به سرمایه‌گذار بازپرداخت می‌شود.

مزایای خرید اوراق قرضه

اوراق قرضه نسبتا امن هستند. اوراق قرضه می‌تواند نیروی متعادل‌کننده‌ای را در یک سبد سرمایه‌گذاری ایجاد کند. اگر در سهام سرمایه‌گذاری کرده‌اید، افزودن اوراق قرضه می‌تواند دارایی‌های شما را متنوع کند و ریسک کلی شما را کاهش دهد. در حالی که اوراق قرضه دارای خطراتینیز هستند (مثلاً ناشران قادر به پرداخت سود یا اصل پرداخت نیستند)، اما معمولاً ریسک کمتری نسبت به سهام دارند.
اوراق قرضه نوعی درآمد ثابت است و با نرخ‌ها و فواصل زمانی منظم و قابل‌پیش‌بینی بهره می‌پردازند. برای بازنشستگان یا سایر افراد که ایده دریافت درآمد منظم را دوست دارند، اوراق قرضه می‌تواند دارایی محکمی برای داشتن باشد.

معایب خرید اوراق قرضه

نرخ بهره پایین: متأسفانه، با کاهش ریسک، نرخ‌های بهره پایین‌تر می‌آید. اوراق قرضه بلندمدت دولتی از لحاظ تاریخی حدود 5 درصد بازدهی متوسط سالانه داشته‌اند، در حالی که بازار سهام از نظر تاریخی به طور متوسط سالانه 10 درصد بازده داشته است.

ریسک: معمولاً هنگام سرمایه‌گذاری اوراق قرضه بدون ریسک نیستند. به تفاوت اوراق قرضه با سهام عنوان مثال، همیشه این احتمال وجود دارد که در فروش اوراق‌قرضه‌ای که دارید، مشکل داشته باشید، به خصوص اگر نرخ بهره بالا برود. ممکن است ناشر اوراق قرضه نتواند سود و یا اصل بدهی خود را به موقع به سرمایه‌گذار بپردازد که به آن ریسک پرداخت می‌گویند.

تورم: تورم همچنین می‌تواند قدرت خرید شما را در طول زمان کاهش دهد و درآمد ثابتی که از اوراق قرضه دریافت می‌کنید با گذشت زمان کم‌ارزش‌تر شود.

تفاوت اوراق قرضه با سهام

بسیاری از مشاوران مالی می‌گویند که اوراق قرضه، زمانی که به صورت استراتژیک در کنار سهام و سایر دارایی‌ها مورد استفاده قرار گیرند، می‌توانند افزودنی عالی برای سبد سرمایه‌گذاری شما باشند. بر خلاف سهام، که سهام خریداری شده در یک شرکت است، اوراق قرضه خرید یک شرکت یا تعهدات بدهی یک نهاد عمومی است.
در سهام، سود بیشتری به دست می‌آورند، اما ریسک بیشتری را به همراه دارند. بنابراین هرچه زمان بیشتری برای کنار زدن نوسانات بازار داشته باشید، تمرکز شما در تفاوت اوراق قرضه با سهام سهام بیشتر می‌شود. اما وقتی به دوران بازنشستگی نزدیک می‌شوید می‌خواهید اوراق قرضه بیشتری در کارنامه خود داشته باشید.
اگر در دهه 20 زندگی خود هستید، 10 درصد از پرتفوی شما ممکن است در اوراق قرضه باشد. در سن 65 سالگی، این درصد به احتمال زیاد به 40٪ یا 50٪ نزدیک می‌شود.
تفاوت دیگر تفاوت اوراق قرضه با سهام بین سهام و اوراق قرضه معافیت‌های مالیاتی بالقوه است. همچنین اگرچه اوراق قرضه سرمایه‌گذاری بسیار مطمئن‌تری نسبت به سهام هستند، اما همچنان خطراتی دارند، مانند احتمال ورشکستگی وام‌گیرنده قبل از پرداخت بدهی.

ویژگی‌های اوراق قرضه که باید بدانید

نرخ بهره اوراق قرضه به اعتبار ناشر بستگی دارد. اوراق قرضه دولتی امن‌ترین سرمایه‌گذاری در نظر گرفته می‌شود. همچنین اوراق قرضه صادر شده توسط دولت و پس از آن اوراق قرضه شرکتی به طور کلی امنیت بیشتری دارند.

اوراق دولتی نرخ پایین‌تری ارائه می‌دهد؛ زیرا خطر کمتری برای سقوط دولت وجود دارد. از سوی دیگر، یک شرکت نامتعارف، ممکن است نرخ بالاتری را برای اوراق قرضه‌ای که منتشر می‌کند، ارائه دهد، زیرا خطر بیشتری وجود دارد که شرکت قبل از پرداخت بدهی ورشکسته شود.

مدت زمانی که یک اوراق قرضه را نگه می‌دارید مهم است. اوراق قرضه برای مدت معین، معمولاً از یک سال تا 30 سال فروخته می‌شود. شما می‌توانید یک اوراق قرضه را قبل از سررسید آن در بازار ثانویه بفروشید، اما این خطر را دارید که سرمایه اولیه یا اصل پول خود را پس نگیرید.

از طرف دیگر، بسیاری از سرمایه‌گذاران به منظور تنوع بخشیدن به پرتفوی خود، در یک صندوق اوراق قرضه، انواع اوراق قرضه را جمع‌آوری و خریداری می‌کنند. اما این صندوق‌ها به دلیل نداشتن قیمت یا نرخ بهره ثابت، نوسان بیشتری دارند.

نرخ اوراق قرضه در زمان خرید ثابت است و بهره به طور منظم ماهانه، سه‌ماهه، شش‌ماهه یا سالانه برای طول عمر اوراق پرداخت می‌شود، پس از آن سرمایه اولیه کامل بازپرداخت می‌شود.

اوراق قرضه اغلب با افزایش نرخ بهره ارزش بازار خود را از دست می‌دهد. با افزایش نرخ بهره، نرخ کوپن اوراق قرضه جدیدی که وارد بازار می‌شود نیز افزایش می‌یابد. این امر خرید اوراق قرضه جدید را جذاب‌تر می‌کند و ارزش فروش مجدد اوراق قرضه قدیمی را که با نرخ بهره پایین گیر کرده‌اند کاهش می‌دهد.

سهام ممتاز

تعریف سهام ممتاز چیست؟

سهام ممتاز نوعی از مالکیت سهام شرکت ها است که دارنده آن ادعای بیشتری بر روی دارایی ها یا سود شرکت نسبت به سهامداران عادی دارد. سودی که سهامداران ممتاز به‌صورت سالیانه دریافت می‌کنند ممکن است تضمینی باشد و شرکت هرسال ملزم به پرداخت سود مقرر به دارندگان سهام ممتاز باشد. همین‌طور ممکن است سهامداران ممتاز از اولویت بالاتری در دریافت سود نسبت به سهامداران عادی برخوردار باشند. در عوض معمولاً برخی حقوق نظیر حق رأی در مجامع از دارندگان سهام ممتاز سلب شود. درواقع سهم ممتاز ترکیب سهام عادی و اوراق بدهی است.

سهام ممتاز ویژگی‌های اوراق بدهی نظیر اوراق قرضه که سود ثابت دارند و اوراق مالکیت نظیر سهام که پتانسیل افزایش قیمت دارند، با هم ترکیب می‌کند. بااین‌حال جزئیات سهم ممتاز شرکت های مختلف ممکن است با یکدیگر متفاوت باشد که این جزئیات به هنگام انتشار این نوع سهام مشخص و اعلام می‌شود.

لازم به ذکر است در اواسط سال 98 سازمان بورس به شرکتهایی که قصد پذیرش در بازار بورس را داشتند اجازه داد تا سهام ممتاز داشته باشند. (مشاهده خبر)

توضیحات مدیر مالی در مورد سهام ممتاز

وقتی بحث دریافت سود سهام باشد، سهامداران ممتاز نسبت به سهامداران عادی ارجحیت دارند و معمولاً می‌تواند سود بیشتری از سهام عادی به صورت ماهانه یا فصلی به دارندگان سهام ممتاز پرداخت شود. این سودهای سهام می‌تواند به صورت ثابت بوده یا بر اساس یک معیار تنظیم شود. در سهم ممتاز با نرخ قابل تعدیل یا شناور یک سری عوامل خاص مشخص می‌شود که بر سود سهام تأثیر می‌گذارند و سهام ممتاز با نرخ شناور ممکن است سود سهام بیشتری از سهام عادی دریافت کند.

سهام ممتاز جمع شونده

شرکت ها معمولاً در شرایط بحرانی و زمانی که در تنگنا قرار می‌گیرند، پرداخت سود سهامداران را به حال تعلیق درمی‌آورند و یک یا چند سال سودی به سهامداران پرداخت نمی‌کنند. بااین‌حال ممکن است به سهامداران ممتاز این حق داده شده باشد که پرداخت های عقب‌مانده خود را قبل از اینکه سودی به سهامداران عادی پرداخت شود، دریافت کنند. سهام ممتازی که این ویژگی را دارند به سهام ممتاز جمع شونده معروف‌اند. برای مثال اگر شرکتی سه سال متوالی زیان ده باشد و سودی به سهامداران پرداخت نکند، در پایان سال چهارم و هنگام پرداخت سود، ابتدا باید سود سه سال گذشته سهامداران ممتاز را پرداخت کند و سپس به سراغ پرداخت سود سهامداران عادی برود.

به‌علاوه سهامدارن ممتاز هنگام انحلال شرکت نیز بر سهامداران عادی مقدم هستند، ولی هرگونه پرداخت سودی به آن‌ها بعد از پرداخت بدهی ها و دیون شرکت انجام خواهد شد. همان‌طور که پیش‌ازاین نیز گفتیم سهام ممتاز نوعی سهام هستند، اما برخی ویژگی‌های اوراق قرضه را هم دارند. آن‌ها درآمد قابل پیش‌بینی بیشتری نسبت به سهام عادی ارائه می‌کنند و بسیاری از آژانس‌های رتبه بندی اعتباری، سهام ممتاز شرکت ها را نیز رتبه بندی می‌کنند. برخلاف اوراق قرضه، عدم توانایی شرکت در پرداخت سود سهام به سهامداران ممتاز به معنی ناتوانی شرکت در پرداخت دیونش نیست. چراکه سهامداران ممتاز جزو طلبکاران شرکت به حساب نمی‌آیند و مالک آن هستند.

حق رأی، قابلیت بازخرید و تبدیل به سهام عادی

سهام ممتاز معمولاً حق رأی ندارند، گرچه این حق ممکن است تحت بعضی توافقات به سهامدارانی که سود سهام دریافت نکرده‌اند، برگردد. این نوع سهام پتانسیل کمتری برای افزایش قیمت نسب به سهام معمولی دارد و در بازارهای جهانی معمولاً با چند دلار کمتر از قیمت انتشارمعامله می‌شوند. اینکه این نوع سهام با تخفیف معامله شوند یا با هزینه ای نسبت به هزینه انتشار، بستگی به ارزش و اعتبار شرکت و ویژگی‌های سهام دارد: به‌طور مثال، اینکه سهام مورد نظر شما، جمع شونده باشد، اولویت بالاتری در دریافت سود داشته باشد و یا اینکه قابلیت تبدیل به سهام عادی را داشته باشد، در قیمت تفاوت اوراق قرضه با سهام آن تأثیرگذار است.

اگر سهام ممتاز قابل بازخرید باشند، شرکت ناشر می‌تواند آن‌ها را به ارزش اسمی بعد از یک تاریخ معین بازخرید کند. برای مثال، اگر نرخ سود مرسوم در بازار کاهش پیدا کند و سود سهام به آن اندازه که باید، بالا نباشد، شرکت ممکن است سهام ممتازش را مطالبه کند و یک سری سهام ممتاز جدید با سود کمتر منتشر کند. اگر شرکت این گزینه را اعمال نکند این نوع سهام می‌توانند همچنان بعد از تاریخ معین بازخرید مورد معامله قرار بگیرند.

بعضی از سهام ممتاز قابل تبدیل هستند، یعنی می‌توانند به تعداد مشخصی سهام عادی تحت یک سری قوانین خاص تبدیل شوند. برای مثال هیئت مدیره می‌تواند رأی به تغییر سهام بدهد یا ممکن است سهامدار اختیار داشته باشد یا سهم ممتاز در تاریخ مشخصی به‌صورت خودکار به سهم عادی تبدیل شود. اینکه آیا این روش برای سرمایه گذار سودمند است یا نه بستگی به قیمت بازار سهام عادی دارد.

خریداران سهام ممتاز

سهام ممتاز انواع مختلفی دارند. ویژگی‌های توصیف شده در بالا فقط مثال‌های رایج هستند و معمولاً به روش‌های مختلفی با هم ترکیب می‌شوند. یک شرکت می‌تواند سهام ممتاز را تحت تقریباً هر شرایطی منتشر کند، با فرض اینکه از قوانین و مقررات تخطی نکند. سهام ممتاز معمولاً هیچ تاریخ سررسیدی نداشته و یا تاریخ‌های طولانی دارند.

با توجه به اینکه سهم ممتاز مزایای مالیاتی زیادی برای شرکت ها دارند، گزینه جذابی برای مدیران به حساب می‌آیند اما سرمایه کذاران معمولاً به این نوع سهام علاقه‌ای ندارند.

سهام ممتاز و عادی از دو منظر کلیدی با هم تفاوت دارند:

اول: سهامداران ممتاز ادعای بیشتری نسبت به دارایی ها و درآمدهای شرکت دارند. این در طول دوران رونق که شرکت درآمد خوبی دارد و تصمیم به توزیع سود سهام به سرمایه گذاران می‌گیرد، درست است. در این صورت وقتی تقسیم سود انجام می‌شود، سهامداران ممتاز باید قبل از سهامداران عادی پرداختی خود را دریافت کنند؛ اما این ادعا در دوران رکود و کسادی بازار هنگامی‌که سهامداران عادی در آخر صف برای دریافت سود قرار دارند اهمیت بیشتری می‌یابد. این بدین معنی است که وقتی شرکت باید تسویه‌حساب کند و پول همه طلبکاران و صاحبان اوراق قرضه را بدهد، سهامداران عادی تا قبل از اینکه سهامداران ممتاز پرداختی خود را بگیرند، پولی دریافت نخواهند کرد.

دوم: اینکه سود سهام ممتاز از سهام عادی متفاوت و معمولاً بزرگ‌تر است. وقتی شما یک سهام ممتاز می‌خرید، انتظار دریافت سود سهام خواهید داشت زیرا سود در فواصل منظم پرداخت می‌شود. این ضرورتاً برای سهامداران عادی صدق نمی‌کند، چراکه هئیت مدیره شرکت تصمیم می‌گیرد که آیا سود سهام پرداخت کند یا نه. به خاطر این ویژگی، سهام ممتاز نوعاً به اندازه سهام عادی نوسان ندارند و می‌توانند بعضی‌اوقات به‌عنوان اوراق با درآمد ثابت طبقه‌بندی شوند. غیرازاین ویژگی، حقیقت دیگری که وجود دارد این است که سود سهام ممتاز معمولاً تضمین شده است، یعنی اگر شرکت یک سال سودی پرداخت نکند، در پایان سال دوم باید ابتدا سود سال اول و دوم سهامداران ممتاز را پرداخت کند و سپس سود سال دوم سهامداران عادی را!

به‌عنوان جمع‌بندی: سهام ممتاز را به‌عنوان یک اوراق بهادار با ویژگی‌هایی مابین اوراق قرضه و سهام عادی در نظر بگیرید.

معادل‌ انگلیسی سهام ممتاز عبارت است از:

Preferred Stock

اگر سؤال یا نظری دارید لطفاً در بخش پرسش و پاسخ سوالات مالی مطرح کنید. همین‌طور با اشتراک‌گذاری این نوشته در شبکه‌های اجتماعی شما هم در توسعه دانش مالی و سرمایه گذاری شریک شوید.

منظور از حسابداری بدهی قابل تبدیل چیست؟

Are convertible-debt funds a worthy portfolio addition? | Wealth Professional

بدهی قابل تبدیل از این نظر منحصر به فرد است که دارای ویژگی های بدهی و همچنین حقوق صاحبان سهام است. اکنون، مشکل این است که بدهی و حقوق صاحبان سهام به روش های بسیار متفاوتی در تراز نامه یک شرکت به حساب می آیند. از این رو، نشان دادن تأثیر حسابداری بدهی قابل تبدیل در یک تراکنش بسیار دشوار است.

تاثیر خالص مالی انتشار بدهی قابل تبدیل با تأثیر انتشار بدهی عادی و همچنین گواهینامه خرید سهام به طور تفاوت اوراق قرضه با سهام همزمان یکسان است. به همین دلیل است که در اکثر نقاط جهان، تراکنش های بدهی قابل تبدیل به دو قسمت تقسیم شده و به طور جداگانه محاسبه می شوند.

فرآیند حسابداری

فرآیند حسابداری که باید برای بدهی قابل تبدیل دنبال شود در مقایسه با سهام یا اوراق قرضه متفاوت است. تفاوت ها فراگیر هستند و در هر مرحله از چرخه عمر اوراق قرضه مانند صدور اوراق، پرداخت کوپن و همچنین بازخرید آنها وجود دارند.

حسابداری در حین صدور اوراق قرضه

همانطور که در بالا ذکر شد، انتشار اوراق قرضه قابل تبدیل به عنوان دو رویداد جداگانه برای اهداف حسابداری در نظر گرفته می شود. از این رو دو اثر بر تراز نامه دارد. یک بخش در سمت بدهی ثبت می شود در حالی که بخش دیگر در سمت دارایی تراز نامه ثبت می شود. معضل اصلی فرآیندی است که باید برای ارزش گذاری بدهی و حقوق صاحبان سهام استفاده شود. ارزش گذاری نادرست می تواند منجر به گزارش نادرست ترازنامه شود که می تواند پیامدهای فاجعه باری به همراه داشته باشد.

ارزش بدهی بر اساس ارزش فعلی جریان نقدی که شرکت باید در آینده بپردازد برآورد می شود. این بدان معناست که شرکت باید تعداد وجوهی که باید به عنوان بهره و همچنین اصل بدهی پرداخت شود را تعیین کند. فرض در اینجا این است که اوراق قرضه اوراق قرضه عادی هستند که هیچ شرطی برای تبدیل ندارند. این جریان های نقدی باید به بهای تمام شده سرمایه شرکت تنزیل شوند. ارزش به دست آمده در ستون بدهی در تراز نامه ذکر می شود.

درست مانند بخش اوراق قرضه، بخش حقوق صاحبان سهام نیز باید برآورد شود. این کار با کسر ارزش فعلی بدهی که در بالا محاسبه شده است از درآمدهای مالی واقعی که از سرمایه گذاران دریافت می شود، انجام می شود. فرض بر این است که تفاوت بین درآمد و ارزش فعلی معادل حقوق صاحبان سهام از انتشار اوراق قرضه قابل تبدیل است.

How do Convertible Notes Work? | Venture Capital | Fundwave Blogs

حسابداری در حین پرداخت کوپن اوراق قرضه

حسابداری پرداخت های کوپن اوراق قرضه می تواند در ارتباط بدهی های قابل تبدیل کاملا گیج کننده باشد. این به این دلیل است که جریان نقدی واقعی که در مورد بدهی های قابل تبدیل اتفاق می افتد در مقایسه با نرخ واقعی بازار بسیار کمتر است. با این حال، این شرکت در واقع قرار است نرخ بازار را در پایان دوره پرداخت کند. از این رو، طی سال‌ هایی که شرکت در حال پرداخت نرخ کوپن است، مبلغی که به حساب سود و زیان وارد می‌ شود معادل نرخ بهره واقعی بازار است.

این نرخ سود بازار با استفاده از ارزش بازار بدهی و سپس ضرب آن در نرخ تفاوت اوراق قرضه با سهام بهره بازار محاسبه می شود. سپس سود واقعی پرداخت شده از این مقدار کم می شود. سود پرداختی به ارزش اسمی اوراق قرضه و همچنین نرخ کوپن بستگی دارد. مابه التفاوت این دو ارزش، سودی است که به شرکت تعلق گرفته اما پرداخت نشده است. از این رو، فرض بر این است که این سود در تاریخ بعدی پرداخت خواهد شد. به همین دلیل است که موجودی در واقع به صورت بدهی در تراز نامه ثبت می شود. لازم به ذکر است که بدهی در طول سالهایی که شرکت پرداخت کوپن اوراق را انجام می دهد، در حال افزایش است.

ایجاد صندوق تسویه اوراق قرضه

ایده ی اضافه کردن تدریجی سالیانه به بدهی، ایجاد صندوقی برای تسویه این اوراق است. در نتیجه این روش حسابداری، شرکت های دارای وجوهی معادل با اوراق قرضه قابل تبدیل خواهند بود تا در صورت عدم پذیرش این حقوق در قالب سهام، بتوانند آنها را از سهام داران باز خرید کنند.

واقعیت این است که حسابداری اوراق قرضه قابل تبدیل می تواند بسیار پیچیده باشد. اثرات حسابداری در قسمت های مختلف تراز نامه و صورت سود و زیان نمایان می شود. از این رو، آنها می توانند قضاوت یک سرمایه گذار آموزش ندیده را کاملا دچار اشکال و سردرگمی کنند. به همین دلیل است که برای سرمایه گذاران مهم است که در مورد تاثیرات حسابداری بدهی قابل تبدیل آموزش ببینند. این به آنها امکان می دهد درک بهتری از این ابزار داشته باشند که به نوبه خود به آنها کمک می کند تا به ارزش گذاری منصفانه برسند.

تفاوت اصلی بین اوراق قرضه و اوراق مشارکت چیست؟

«اوراق قرضه» و «اوراق مشارکت» هر دو از ابزارهای تأمین مالی در بازار سرمایه هستند که در شرایط مختلف مورد استفاده قرار می گیرند و البته به لحاظ کارکردهای اقتصادی شان بسیار نزدیک به هم هستند. در ادامه بیشتر با این دو مفهوم و تفاوت هایشان آشنا خواهیم شد.

اوراق قرضه

پیش از هر چیز لازم است بدانید در ایران اوراق قرضه منتشر نمی شود، در مقابل اوراق با درآمد ثابت از قبیل اوراق مشارکت، اوراق خزانه، صکوک شرکتی، اوراق مرابحه، اوراق استصنا و… که با قوانین بانکداری اسلامی تطابق دارد، منتشر می گردد. در ادامه به برخی از ویژگی های اوراق قرضه که سابقا در کشورمان منتشر می شدند و هم اکنون نیز در کشورهای دنیا رایج است، اشاره خواهیم کرد.
اوراق قرضه اسنادی هستند که به موجب آن ها ناشر متعهد می شود مبالغ معینی (بهره سالانه) را در فاصله های زمانی مشخص به دارنده پرداخت کند و در زمان سررسید نیز اصل مبلغ را بازپرداخت کند. اوراق قرضه در کشورهای خارجی یک ابزار بدهی میان مدت و بلندمدت برای تأمین مالی دولت ها و شرکت ها بوده و با تعهدات مشخصی همراه است.
دارندگان این اوراق برخلاف صاحبان سهام عادی، ادعای مالکیت یا حق رأی در شرکت ندارند و در واقع فقط وام دهندگان به ناشر هستند. آن ها پول خود را به ناشر قرض می دهند و در عوض بهره دریافت می کنند و در سررسید نیز اصل سرمایه خود را پس می گیرند.
اوراق قرضه از طریق پذیره نویسی به عموم ارائه می شوند. پذیره نویسی معمولاً به صورت مذاکره ای و گاهی به صورت رقابتی است. در پذیره نویسی مذاکره ای، مدیریت شرکت و پذیره نویسان با بررسی وضعیت شرکت و بازار، در مورد انتشار اوراق قرضه تصمیم می گیرند. این اوراق عمدتاً در بازار های خارج از بورس(OTC) دادوستد می شوند. بازار اوراق قرضه نسبت به بازار سهام از ثبات قیمتی بیشتری برخوردار است و عموما نوسانات آن تحت تأثیر نرخ بهره قرار دارد.اوراق قرضه در دنیا برخلاف سهام، عمر محدود دو، پنج، ۱۰ و حتی ۳۰ ساله دارند و اعتبار آن ها در تاریخ تعیین شده که سررسید نام دارد، به پایان می رسد. اگرچه ورقه قرضه تاریخ های معینی برای پرداخت بهره به همراه دارد، اصل سرمایه (مبلغ اسمی ورقه قرضه) فقط در تاریخ سررسید بازپرداخت می شود.
این اوراق دارای کوپن بهره تفاوت اوراق قرضه با سهام هستند و بهره آنها در فواصل زمانی معیّنی توسط بانک که نمایندگی صدور اوراق را دارد، پرداخت می شود. از نظر سررسید، اوراق قرضه به سه دسته کوتاه مدت، میان مدت و بلندمدت تقسیم می شوند. سررسید اوراق کوتاه مدت بین یک تا پنج سال، سررسید اوراق میان مدت بین پنج تا ده سال و سررسید اوراق بلند مدت معمولا بیش از ده سال است.

اوراق قرضه به دو دسته تقسیم می شود

اوراق قرضه ساده: اوراقی است که پس از انتشار تغییر صورت نمی دهد و تا استرداد کامل وجه آن به صورت اوراق قرضه باقی می ماند.
اوراق قرضه مرکب: اوراق قرضه قابل تبدیل به سهام و اوراق قرضه قابل تعویض با سهام را می توان اوراق قرضه مرکب دانست.