پیش بینی های سود هر سهم در بازار سرمایه بورس اوراق بهادار
پیش بینی های سود هر سهم در بازار سرمایه بورس اوراق بهادار امروزه به دلیل گسترش فعالیت های اقتصادی ، توسعه بازارهای مالی و رونق سرمایه گذاری در بازارهای سرمایه به خصوص بورس اوراق بهادار توسط اشخاص حقیقی و حقوقی ، مهم ترین ابزار جهت اتخاذ تصمیمات درست و کسب منفعت مورد انتظار و استفاده بهینه و مطلوب از امکانات مالی ، دسترسی به اطلاعات درست و به موقع و تحلیل دقیق و واقع بینانه آن می باشد.
از جمله اطلاعاتی که استفاده کنندگان از اطلاعات مالی شرکتها در تصمیم گیری های خود مورد توجه قرار می دهند اطلاعات مرتبط با بازده سهام شرکت ها است . در این میان هرگونه اطلاعاتی که به نحوی مرتبط با شرکت بوده و با عملکرد و وضعیت مالی شرکت ارتباط داشته باشد بر بازده سهام تاثیر گذار خواهد بود . سود پیش بینی شده هر سهم برای سال مالی آینده ، از جمله اطلاعاتی است که از سوی شرکت ها اعلام می شود . این اطلاعات بر قیمت سهام و به تبع آن بر بازده سهام اثر گذار است و چنانچه دارای محتوای اطلاعاتی باشد می تواند بر رفتار استفاده کنندگان به خصوص سهام داران بالفعل و بالقوه تاثیر گذاشته و باعث افزایش یا کاهش قیمت سهام شود سود هر سهم و سرمایه و بازده های غیر عادی (بازده ای کمتر یا بیشتر از بازده بازار) ایجاد کند .
یکی از اهداف اطلاعات حسابداری کمک به استفاده کنندگان درپیش بینی جریانهای نقد ورودی آتی به واحد تجاری و به تبع آن پیش بینی بازده سرمایهگذاری است. بخشی از متغیرهای تأثیرگذار بر بازده سهام شرکتها در بازار سهام ناشی از اطلاعات مالی است که از طریق سیستم حسابداری تهیه میشود. میزان تأثیر این اطلاعات بسیار پیچیده و تا حدی ناشناخته است. اگر اطلاعات حسابداری برای تعیین بازده سودمند باشد در آن صورت تغییرات در دادههای حسابداری باید سبب تغییر در بازده سهام شرکتها شود.
بورس اوراق بهادار به عنوان نماد بازار سرمایه ایران، تأثیرپذیری زیادی از تغییر چرخه های اقتصادی دارد. مدیران سرمایه گذاری و سایر اشخاص حقیقی و حقوقی که در این بازار به معاملات سهام و سایر داراییهای مالی میپردازند، برای حفظ و افزایش ارزش سبد سرمایه گذاری خود نیاز به بررسی عوامل مختلف مؤثر بر بازده سرمایه گذاری های خود دارند.
پیش بینی های سود هر سهم در سرمایه گذاری ها از اهمیّت ویژه ای برخوردار است، زیرا در شیوه های ارزیابی سهام عامل مهمی تلقی می شود و در بیشتر موارد، جزء اساسی روشهای انتخاب سهام میباشد. اهمیت این پیش بینی به میزان انحرافی بستگی دارد که با واقعیت دارد. هر چه میزان این انحراف کمتر باشد، پیش بینی از دقت بیشتری برخوردار است و این مسئله برای استفاده کننده و تهیه کننده مهم تلقّی میشود.
تصمیم گیرندگان برای اتخاذ تصمیمات صحیح و دقیق، نیازمند اطلاعاتی مفید و سودمند هستند. بالتبع بیشتر اطلاعات باید از طریق گزارشهای مالی شرکت در اختیار آنها قرار گیرد. اکثر استفادهکنندگان بر اقلامی تأکید دارند که تصور میکنند مربوط ترین اطلاعات است. اطلاعات مربوط به سود هر سهم، مقیاسی است که از نظر بیشتر استفاده کنندگان با اهمیّت و مربوط محسوب میشود. مشاهدات مستقیم و غیرمستقیم مؤید این است که سود هر سهم گزارش شده و سود هر سهم پیش بینی شده بر قیمت بازار سهام عادی اثر مستقیم میگذارد و سرمایه گذاران خواستار این اطلاعات هستند.مدیریت موظف است علاوه بر سود هر سهمارائه شده از طریق صورتهای مالی، برآورد آتی از دورنمای شرکت در قالب سود هر سهم پیش بینی شده را در اختیار استفاده کنندگان بگذارد.تصمیم گیری صحیح سبب میشود سرمایه گذار به انتظارات و توقعات خود از سرمایه برسد و شرکت با ارائه اطلاعات درست می تواند اعتماد استفاده کننده را جلب کند.
بازده
بازده در فرآیند سرمایه گذاری نیروی محرکی است که ایجاد انگیزه میکند و پاداشی برای سرمایه گذاران محسوب میشود. بازده ناشی از سرمایه گذاری برای سرمایه گذاران حائز اهمیت است، برای این که تمامی بازی سرمایه گذاری به منظور کسب بازده صورت میگیرد. ارزیابی بازده، تنها راه منطقی (قبل از ارزیابی ریسک) است که سرمایه گذاران می توانند برای مقایسه سرمایه گذاری های جایگزین و متفاوت از هم انجام دهند. برای درک بهتر عملکرد سرمایه گذاری اندازه گیری بازده واقعی (مربوط به گذشته) لازم است. مخصوصاً این که بررسی بازده مربوط به گذشته در تخمین و پیش بینی بازدههای آتی نقش زیادی دارد . در ارتباط با مفهوم بازده، مارکویتز معتقد است که امکان دارد تعریف بازده از یک سرمایهگذاری به سرمایهگذاری دیگر متفاوت باشد ولی در هر صورت سرمایهگذاران ترجیح میدهند بیشترین آن عایدشان شود تا کمترین آن. در همین ارتباط فرانسیس نیز عقیده دارد سرمایه گذاری را اگر نوعی از واگذاری پول تلقی کنیم که انتظار میرود پول اضافی از آن عاید شود، در این صورت هر سرمایه گذاری، درجهای از ریسک را در برخواهد داشت که مستلزم از دست دادن آن پول در زمان حال برای بدست آوردن بازده آتی است .
برخی دیگر از تعاریف که در مورد بازده سرمایه گذاری بیان شده است به شرح زیر است:
بازده یک قلم دارایی مالی را در مدت یک سال میتوان به این صورت تفسیر کرد، نرخ تنزیلی که اگر جریانات نقدی آینده با آن محاسبه شود، ارزش فعلی بدست آمده با قیمت دارایی برابر میشود .
بازده یک سرمایه گذاری عبارتست از جریانات نقدی قابل تحققی که توسط صاحبان آن سرمایهگذاری در طول یک دوره زمانی معین تحصیل میشود. بازده به صورت درصدی از ارزش سرمایهگذاری انجام شده در آغاز دوره بیان میشود .
بازده مورد انتظار
عبارت است بازده تخمینی یک دارایی که سرمایه گذاران انتظار دارند در یک دوره آینده بدست آورند. بازده مورد انتظار با عدم اطمینان همراه است و احتمال دارد برآورده شود و یا این که برآورده نشود. سرمایه گذاران برای کسب بازده مورد انتظار بایستی یک نوع دارایی را خریداری نمایند و توجه داشته باشند که این بازده ممکن است تحقق نیابد. سرمایه گذاری بر روی اوراق بهادار ریسک دار و بلند مدت میتواند باعث برآورده شدن بازده مورد انتظار سرمایه گذاران شود، در حالی که این امر در کوتاه مدت کمتر اتفاق میافتد.
اجزای بازده
بازده معمولاً از دو بخش تشکل میشود:
سود دریافتنی
مهمترین جزء بازده سودی است که به صورت جریانهای نقد دورهای سرمایهگذاری بوده و میتواند به صورت بهره یا سود تقسیمی باشد. ویژگی سود هر سهم و سرمایه متمایز این دریافتها این است که منتشر کننده پرداختهایی را به صورت نقدی به دارند دارایی پرداخت میکند. این جریانهای نقدی با قیمت اوراق بهادار نیز مرتبط است.
سود (زیان) سرمایه
دومین جزء مهم بازده، سود (زیان) سرمایه است که مخصوص سهام عادی است ولی در مورد اوراق قرضه بلند مدت و سایر اوراق بهادار با در آمد ثابت نیز مصداق دارد. به این جزء که ناشی از افزایش (کاهش) قیمت دارایی است سود (زیان) سرمایه میگویند. این سود (زیان) سرمایه ناشی از اختلاف بین قیمت خرید و قیمت زمانی است که دارنده اوراق قصد فروش آنها را دارد. این اختلاف میتواند سود یا زیان باشد.
مجموع این دو جزء، بازده کل اوراق بهاداررا تشکیل میدهد.
پیشنهادات
به سرمایه گذاران و سهامداران پیشنهاد می شود که با مفهوم خطای پیش بینی سود هر سهم بیشتر آشنا شده و در تصمیم گیری ها به آن توجه داشته باشند. چرا که با توجه به نتایج حاصله، شرکت هایی که خطای پیش بینی سود (مثبت / منفی ) بالایی دارند بازده غیرعادی (مثبت / منفی ) بالایی نیز خواهند داشت و این به سبب افزایش یا کاهش تقاضا برای خرید سهام و به تبع آن افزایش یا کاهش قیمت سهام می باشد. هم چنین پیشنهاد میشود که سهامداران و کلیه فعالان بازار سرمایه در تصمیمات منطقی به شرایط بازار در کنار سایر معیارها توجه کنند.
1 ـ فراهم آوردن بستری مناسب جهت اطلاع رسانی سریع، دقیق و صحیح
2 ـ تأکید بورس اوراق بهادار تهران، مبنی بر این که شرکتهای جدید الورود با دقت بیشتری سود هر سهم را پیش بینی کنند؛ زیرا سرمایه گذاران معمولاً با استفاده از این معیار اقدام به تعیین قیمت سهام میکنند. عدم دقت در پیش بینی سود هر سهم، میتواند منجر به کسب بازده غیرعادی برای عدهای از سرمایه گذاران و زیان غیرعادی برای عده دیگری شود.
3 ـ به سازمان بورس پیشنهاد میشود تا شرایط الزام شرکتها را به تهیه پیش بینی سود بر مبنای سناریوهای مختلف را در شرایط عدم اطمینان بررسی نماید و نیز اجرای سختگیرانه قانون بازار اوراق بهادار برای شرکتهایی که پیش بینی یا تغییر در پیش بینی خود را با تأخیر و یا با دقت پیش بینیکم ارائه میکنند.
سودآورترین نمادها چقدر سود در مجامع تقسیم کردند؟
یکی از مهمترین معیارهای ارزشگذاری یک سهم علاوه بر بازده حاصل از تغیرات قیمتی نماد، میزان سود نقدی تقسیمی بین سهامداران است. گروه پتروشیمی ، معدنی و آهن و فولاد از جمله مهم ترین صنایع سودساز کشور هستند که با درصد تقسیم سود بالا همواره توجه سهامداران را در فصل مجامع به خود جلب میکنند. در ادامه درصد تقسیم سود برخی نماد های مطرح بازار سرمایه بررسی شده سود هر سهم و سرمایه است.
اقتصادآنلاین _فاطمه حیدری : با به پایان رسیدن سال مالی شرکت های مهم بورسی و انتشار گزارش های مالی سالانه مجامع و بنابر سیاست های شرکت بخشی از سود میان سهامداران تقسیم میشود. برخی شرکت های فعال در بازار سرمایه ایران که سال مالی اکثر آن ها پایان اسفند 1400 بوده است به ازای هر سهم سودی بالغ بر دو یا سه هزارتومان کسب کرده اند. معیار طبقه بندی جدول زیر شرکت هایی با بالاترین میزان سود هر سهم در سال مالی منتهی به 12/1400 هستند.
طبقه بندی جدول طبق سود هر سهم سال 1400 و مبالغ به تومان است . با توجه به فصل مجامع شرکتهای بورسی ، نمادهایی را بررسی کرده ایم که بیشترین سودسازی اسمی و تقسیم سود را طی سال گذشته و امسال بین سهامداران خود داشته اند. جدول زیر مقدار سود و تقسیم سود در مجمع هر نماد را به تفکیک بیان میکند.
(درباره نماد جم پیلن تقسیم سود در سال ۱۴۰۰ بیش از مقدار سودسازی بوده و مشابه همین نیز برای نماد نوری در سال ۱۳۹۹ اتفاق افتاده که بدلیل این است که در مجمع تصمیم گرفته شده تا مقداری از سودهای انباشه سال قبل هم بین سهامداران تقسیم گردد)
میزان تقسیم سود سال ۱۴۰۰ برخی نماد های جدول فوق به شرح زیر است:
- فنورد ۷۷درصد
- جم پیلن ۱۰۲ درصد
- شبصیر ۹۰درصد
- خراسان ۷۹ درصد
- شغدیر ۹۰ درصد
- آریا ۹۶ درصد
یکی از نکات مهم در نحوه نگاه فوق در نظر گرفتن میزان سود دریافت شده به نسبت قیمت پرداختی برای خرید سهم است. ازآن جهت که میزان سود دریافتی با قیمت سهم نسبت مناسبی داشته باشد و احتمال تکرار سود وجود داشته باشد.
براین اساس در سال ۱۴۰۰ تاکنون دو نماد جم پیلن و فنورد به ترتیب ۲۴۷۵ و ۲۵۰۰ تومان، بیشترین تقسیم سود را داشته اند.نمادهایی که در سال ۱۴۰۰ تقسیم سود نکرده اند تا کنون مجامع خود را تشکیل نداده که اکثرا در تیرماه برگزار می شود.
همچنین در بین تمام نمادهایی که طی سال منتهی به پایان سال ۱۴۰۰ بیشترین سود را ساخته اند، فپنتا با ۴۶۲۸ تومان،فنورد ۳۲۵۸ تومان و شاوان با ۲۸۱۳،سه نماد با بیشترین سود به ازای هر سهم هستند.
رابطه سود هر سهم سود تقسیمی و سرمایه گذاری
اصولا سرمایه گذاران در دارائیهای فیزیکی و دارائیهای مالی سرمایه گذاری میکنند سرمایه گذاری در دارائیهای مالی از طریق خرید سهام اوراق قرضه و صورت میگیرد هنگامی که شخصی سهام شرکتی را خریداری میکند مالک شرکت شده و از مزایایی مثل سود تقسیمی حق تقدم خرید سهام سود سهمی سهام جایزه افزایش قیمت سهام و بهره مند میشود شرکتها معمولا در پایان دوره مالی دو تصمیم اساسی را اتخاذ مینمایند تحت آنکه چه مقدار از سود باید بین سهامداران تقسیم شود و دوم چه مقدار از سود باید در شرکت سرمایه گذاری شود سرمایه گذاری در اقتصاد به معنی تغییرات سرمایه نسبت به زمان میباشد دو نوع سرمایه گذاری که در شرکت انجام میگیرد عبارتند از 1 سرمایه گذاری برای حفظ قدرت تولیدی موجود 2 سرمایه گذاری جهت افزایش قدرت تولیدیسوال اساسی این است که چه رابطه ای بین سود تقسیمی سود هر سهم و سرمایه گذاری وجود دارد جهت پاسخ به این سوال اساسی 7 فرضیه طراحی شد فرضیات فوق منجر به طراحی مدل های مختلفی جهت سود هر سهم و سرمایه تعیین رابطه بین سود تقسیمی سود هر سهم و سرمایه گذاری گردید تحلیل فوق در دو سطح تحلیل شرکتی سری زمانی و دادههای ترکیبی تمامی شرکتهای مورد مطالعه انجام گردیده است داده ها با استفاده از نرم افزارهای اطلاعاتی دنا سهم صحرا و آمار جامع اطلاعات مربوط به شرکتهای انتخابی از سال 1370 تا 1380 اخذ و تحلیلها در دو سطح فوق از طریق مدل های رگرسیون انجام پذیرفت در بررسی شرکتی رابطه سود تقسیمی سود هر سهم و سود پیش بینی شده مورد تایید قرارگرفت و در داده های ترکیبی نیز رابطه سود سود تقسیمی و سرمایه گذاری تائید شد
انواع سود و شرایط پرداخت آن به سهامداران
در این مقاله به تشریح انواع سود و شرایط پرداخت آن به سهامداران پرداخته ایم تا شما عزیزان برای کسب اطلاع در مورد سود در شرکتها با مشکلی مواجه نشده و از طریق مطالعه این مقاله به پاسخ سوالات خود برسید. درانواع سود و شرایط پرداخت آن به سهامداران ادامه همراه ما باشید. اطلاعات بیشتر از سهام شرکت های سهامی را در مقاله ای با همین مزمون مطالعه نماییید.
انواع سود و شرایط پرداخت آن به سهامداران
سود سهام در شرکت چیست ؟
همانطور که میدانید شرکت ها با اجتماع افرادی که به آن ها سهامدار یا شریک می گویند ، با سرمایه ای اولیه از سوی آن ها تاسیس می گردد. در این بین در اساسنامه و قوانینی که تنظیم می شود هرکدام از افراد سرمایه ای را به شرکت وارد می کنند که به ان سهام یا حق الشراکه می گویند.
در زمان سود آوری و یا تقسیم سود سالانه باید به امر سود آن سهام ها پرداخته شود. به هرکدام از شرکا مباغی به عنوان سود سهام پرداتخته شود. در ادامه ما به فرایند پرداخت سود و شرایط تقسیم سود به سهامداران می پردازیم که شما را در راه تقسیم سود یاری کنیم.
هم چنین شما عزیزان برای انجام سریع و بی دغدغه امور حقوقی خود می توانید با کارشناسان موسسه پایش تماس گرفته و از تجارب آن ها در عرصه سود سهام شرکت بهره مند شوید.
فرآیند پرداخت سود سهام
در زمانی که افراد اقدام به ثبت شرکت می کنند. احتمالا بحث تقسیم سود و از سویی فرایند تقسیم سود سهام آنها برایتان سوال باشد. هم چنین از سویی برخی افراد که در بورس فعالیت دارند. در این سازمان ها سرمایه گذاری می کنند برای برآورد سود سهام خود اقدام به فعالیت می کنند که در ادامه به آن ها می پردازیم.
کسب سود از دو روش استعمال می شود که می توان ان را در قالب های زیر تشریح کرد:
کسب سود از محل افزایش قیمت سهام
در زمانی که سهام سود هر سهم و سرمایه شرکت مبلغی خاص باشد در صورتی که سرمایه گذار بخواهد این سهام را بیشتر از مبلغی که ان را خریداری کرده بفروش رساند. در واقع از انجام این معامله سود کرده وو سرمایه کسب کرده است.
کسب سود از محل سود قابل تقسیم شرکت
منظور از این نوع سهام همان سود نقدی است که بر طبق سیاست های کلی شرکت تقسیم خواهد شد . این را در نظر داشته باشید. که تمامی شرکت ها قادر به پرداخت سود نقدی نخواهند بود. در این میان بعضی از شرکتها سود را به صورت سرمایه انباشته و تقسیم سود می کنند . برای درک این موضوع بهتر است سودخالص و نیز سود قابل تقسیم را بشناسید.
با استناد به ماده 237 قانون تجارت ، بحث سودخالص در شرکت در سال مالی به معنای دامد همان سال مالی منهای هزینه ها و استهلاک می باشد.
بر طبق ماده 239 قوانین تجارت بحث سود قابل تقسیم از سود خالص در سال مالی شرکت ها منهای زیان ها در سال مالی قبل و نیز اندوخته های قانونی و دیگر اندوخته های به علاوه سودهای قابل تقسیم که قبلا تقسیم نشده اند خواهد بود. در مبلغ بدست امده در انتها باید مالیات را از آن کسر کرد. در انتها بعد از کسر مواردی که در قانون ذکر شدهباقی مانده حساب ها به منزله سود قابل تقسیم خواهد بود.
کسر زیان انباشته سالهای قبل ، کسر اندوخته قانونی و اندوخته اختیاری ، باقی مانده سود قابل تقسیم می باشد.
در زمانی که سود تقسیم شده در پایان سال مالی سود انباشته باشد در صورت زیان یک شرکت در سال مالی دارای سود انباشته نیز باشد می توان تقسیم سود کرد.
حال که به مبحث dps یا تثسیم سود نقدی پرداختیم یهتر است با نحوه تصویب و تقسیم این سود نیز بپردازیم.
تصویب سود نقدی
در صورت های مالی یک شرکت‌باید موارد ارائه شده به همراه گزارش حسابرسی به صورت مجزا و مستقل، در مجامع عمومی عادی سالیانه که در زمان فعالیت شرکت هر یک سال برگزار میشود، در دسترس سهامداران شرکت باشد.
در این میان براساس ماده ۷۸ مندرج در قانون تجارت برای به رسمیت شناختن جلسات تشکیل شده مجمع عمومی عادی، حداقل نیمی از سهامداران دارای حق رأی باید حضور داشته باشند.
این موضوع در صورت به حدنصاب نرسیدن در جلسات اول دعوت سهامداران، باید اقدام به تشکیل جلسه بعدی کرده که با حضور صاحبان سهام دارای حق رأی تشکیل شود و مصوبات آن نیز قانونی باشد. در این جلسات باید مواردی که باعث تشکیل نشدن جلسه اول شده درج گردد. وظایف اصلی تشکیل این مجامع، تصویب تمامی صورتهای مالی از راه تایید سهامداران در شرکت می باشد.
در این بین بعد از ارائه گزارش کامل حسابرسی های انجام شده مستقل ودر بخشی ارائه توضیحات مدیران شرکت در زمینه امور معوقه در یک سال مالی و نیز ارائه برنامه‌های آینده شرکت و دست آوردها، با تایید و تصویب حساب ها و صورتهای مالی به رأی گیری گذاشته خواهد شد. در این میان امکان دارد سود تقسیم شده توسط سهامداران مورد تایید مجمع قرار گیرد و با بررسی های بازرس تایید شود.
میزان سود تقسیم شده شرکت
بر طبق ماده 86 مندرج در قوانین تجارت، مجمع عمومی عادی مسئول در انجام امور شرکت بوده و به تمام امور شرکت که می تواند در مجامع فوق العاده و عادی مطرح شود مشرف است. بر همین اساس تقسیم سود سالانه نیز از جمله وظایف مجمع عمومی خواهد بود.
میزان برآورد سودخالص
ماده ۲۳۷ لایحه اصلاحی سود خالص را چنین تعریف می نماید:
« سود خالص شرکت در هر سال مالی عبارت است از درآمد حاصل در همان سال مالی منهای کلیه هزینه ها و استهلاکات و ذخیره ها قبل از بیان سود خالص شرکت سهامی بایستی اصطلاحات چندی را که بعضی از آنها در ماده ۲۳۷ نیز آمده مورد شناسایی قرار دهیم.
یکی از اصطلاحاتی که در ماده ۲۳۷ بیان گردیده، در آمد می باشد که در تعریف آن می توان گفت:
« هرگونه افزایش در دارایی ها و یا کاهش در بدهی ها که در نتیجه ارائه خدمت یا فروش کالا حاصل شده، موجب افزایش سرمایه (حقوق صاحبان مؤسسه) شود، در آمد نام دارد.
ذخیره ها
ابتدا بایستی گفت که انواع سود و شرایط پرداخت آن به سهامداران که در ماده ۲۳۷ به آن اشاره شده است نباید با اندوخته ها اشتباه کرد. ذخیره ها» نماینده هزینه ها یا زیان هایی هستند که می بایستی قبل از تعیین میزان سود و زیان واقعی به حساب اخرج» منظور شوند لیکن «اندوخته ها» نماینده قسمتی از منافع حاصله در دوره عملکرد می باشند که به دلایلی در بنگاه نگهداری شده و به عنوان وجوه اضافی به کار می روند.
مرحوم دکتر ستوده تهرانی ظاهرة تفاوتی بین ذخیره ها و اندوخته ها قائل نشده است و همه آنها را با عنوان ذخیره بیان می نماید. ولی در عمل ذخیره ها را به دو نوع تقسیم می نماید. نوع اول: ذخیره هایی که در قسمت هزینه شرکت آورده می شود مثل ذخيره مطالبات مشکوک الوصول که همان ذخیره به معنای واقعی است.
نوع دوم: ذخیره هایی که عبارتند از مبالغی که شرکت از سود خود سالیانه کنار می گذارد برای آن که وضع مالی خود را تقویت کند که در واقع این گونه ذخیره ها همان اندوخته به معنای واقعی کلمه است. به نظر می رسد که علت این امر این می باشد که کتب حقوقدان مزبور در زمان حکومت قانون قدیم شرکت های سهامی نگاشته شده است و لایحه اصلاحی مدنظر قرار نگرفته است.
انواع سود و شرایط پرداخت آن به سهامداران در حالی که در لایحه اصلاحی اصطلاح ذخیره ها با اندوخته ها متفاوت می باشد. هر چند معنای لغوی هر دو اصطلاح یکی می باشد ولی معنای حقوقی آنها متفاوت به نظر می رسد. بنابراین ذخیره ها مبالغی هستند که برای جبران استهلاک یا کاهش در ارزش اقلام دارایی به حساب هزینه منظور و کنار گذاشته می شوند یا برای پرداخت تعهدات یا زیان های مسلم یا احتمالی که مبلغ آن ها را نمی توان دقیقا تعیین نمود، ذخیره می گردند.
ذخیره ها به دو دسته اند:
- ذخیره های مربوط به کاهش ارزش دارایی ها مانند ذخیره استهلاک و ذخیره مطالبات مشکوک. این قبیل ذخیره ها را در ترازنامه از دارایی های مربوط کسر کرده و مبلغ خالص دارایی را در ستون اصل ترازنامه نشان می دهند.
- ذخیرههای مربوط به بدهی ها یا زیان های احتمالی مانند بدهی احتمالی بنگاه راجع به دعاوی که علیه بنگاه در محکمه مطرح شده است این قبیل ذخیره ها در طرف بدهی ترازنامه منعکس م بنابراین به نظر می رسد که قسمت اعظم وجوهی که برای ذخیرهها اختصاص می یابد برای جبران استهلاکات می باشد.
اندوخته ها
اندوخته ها از نظر حسابداری و حقوقی به انواع مختلفی تقسیم می شود.
از نظر علم حسابداری «اندوخته به منافع تقسیم نشده یا افزایش دارایی ها که در حساب ها منعکس نشده اند اطلاق می گردد، این اندوخته ها تا میزانی که در دفاتر منعکس شده باشد، در ترازنامه در ردیف «سرمایه» نوشته می شوند به سه نوع تقسیم می شوند:
- اندوخته های عمومی.
- اندوخته های احتیاطی یا سرمایه احتیاطی.
- اندوخته های مخفی در حالی که اندوخته از نظر حقوقی به دو نوع «اختیاری» و «قانونی» تقسیم می شود.
الف – اندوخته های قانونی
شرکت در هر سال مالی باید یک بیستم از سود خالص خود را پس از مشخص کردن زیان های سال های قبل به عنوان اندوخته قانونی ارائه دهد. اندوخته ارائه شده تا جایی که به یک دهم سرمایه شرکت رسد الزام است بر طبق ماده قانون های ۱۴۰ و ۲۳۸ لایحه اصلاحی و اساسنامه شرکت نباید غیر این سود هر سهم و سرمایه باشد. در حسابداری این نوع اندوخته ها از نوع اندوخته یا سرمایه احتیاطی خواهد بود.
ب- اندوخته اختیاری
اندوخته ای را شامل می شود که شرکت مختار است در زمان انجام توافقات در مجامع عمومی برای عدم تقسیم سود میان سهامداران و در ادامه برای اندوخته سرمایه به حساب نیاید.
شرایط پرداخت سود قابل تقسیم به سهامداران
شرایط و تشریفات و از سویی روش های مربوط به پرداخت سود قابل تقسیم به سهامداران در ماده ۲۴۰ قانون اصلاحی مطرح شده و بعضی از موارد آن نیز در ماده 90 قانون مطرح شده است. در ماده ۲۴۰ لایحه اصلاحی در این خصوص اینگونه مطرح شده که مجامع عمومی بعد از اینکه حساب های یک سال مالی و انجام تقسیمات سود آن را ارائه می دهند در ادامه هزینه ها و مبالغی که باید در بین صاحبان سهام تقسیم شود را مشخص می کنند.
در ادامه نیز مجمع عمومی تصمیم خواهد گرفت که مبالغی از اندوخته هایی که شرکت در اختیار دارد را بین صاحبان سهام تقسیم کرده و بدین ترتیب اقدامات لازم برای تقسیمات سهام را انجام دهد. در تصمیم مجمع عمومی باید به صورت واضح و با درج مشخصات تمامی مبالغی که به عنوان اندوخته ها قصد برداشت و تقسیم را دارند مشخص شود.
روش ها و شکل پرداخت سود های قابل تقسیم شرکت بوسیله مجامع سود هر سهم و سرمایه عمومی ارائه خواهد شد و در صورتی که مجمع عمومی در روش های پرداخت تصمیمی نگیرد، هيأت مديره مسئولیت پرداخت را مشخص خواهد کرد. پرداخت سود به صاحبان سهام در مدت زمان هشت ماهه پس از ارائه تصمیمات از سوی مجمع عمومی برای تقسیم سود ارائه می گردد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه کسب سود و شرایط پرداخت به سهامداران می توانید با کارشناسان مجرب موسسه پایش در تماس باشید. مشاوره رایگان موسسه پایش از جمله مزایای بهره مندی از تجارب کارشناسان مجرب می باشد .
چرایی اهمیت سود تقسیمی نزد سرمایه گذاران بازار سهام
یک استاد دانشگاه در سلسه مطالبی با محوریت «درس‌گونه‌هایی از اقتصاد مالی برای فصل مجامع» به تشریح مفاهیم علمی و کاربردی اقتصاد مالی و بازار پول و سرمایه پرداخته که در این گزارش موضوع «چرایی اهمیت سود تقسیمی» را در یادداشتی اختصاصی برای ایبِنا تشریح کرده است.
به گزارش خبرنگار ایبِنا، پنج دلیل عمده برای اینکه چرا سرمایه گذاران بورس به سود تقسیمی بها می دهند را می توان چنین فهرست کرد : این واقعیت که آنها به‌طور چشم گیری سودهای سرمایه گذاری در سهام را بالا می برند، برای "تحلیل بنیادی" یک معیار و ملاک اندازه گیری فوق العاده بدست می دهند. در مجموع ریسک سبد دارایی (پرتفوی) را کاهش می دهند، مزیت مالیاتی دارند و از قدرت خرید سود هر سهم و سرمایه سرمایه سرمایه گذار حفاظت میکنند.
۱- رشد و بسط و توسعه سودها
یکی از مهمترین منافع سرمایه گذاری و خرید سهام شرکتهایی که به پرداخت سود تقسیمی مبادرت می کنند آنست که مدیریت آن شرکتها تلاش دارند پرداخت سود مزبور را به‌طور منظم و پیوسته در طول زمان با رشد همراه سازند. شرکتهای بورسی پابرجا که نوعاً سود تقسیمی میپردازند، سال به سال پرداختی های خود را افزایش میدهند. در کشورهای توسعه یافته شرکتهایی هستند که سود تقسیمی خود را در طول ۲۵ سال به‌طور منظم بالا برده‌اند. برای مثال از 10سال پیش تا دو ماه قبل سود تقسیمی از نرخ رشد مرکب سالانه "بازده کل" (مجموع سود تقسیمی و "عایدی سرمایه") S&P؛ ۲.۷۲درصد بوده است.
یکی از پایه های اصلی سرمایه گذاری در بازار سهام "ریسک بازار" یا ریسک ذاتی هر سرمایه گذاری در بورس ها، آنست که قیمت سهام بالا و پایین می روند و نوسان دارند و این اقتضای طبیعت بازار سرمایه است، و لذا هیچ ضمانتی وجود ندارد که ارزش سهام سیر صعودی دائمی داشته باشد. در صورتیکه سرمایه گذاری روی سهام شرکتهای معتبری که سود تقسیمی می پردازند گرچه تضمین صددرصدی نمی‌تواند داشته باشد ولی تحقق بخشی از بازده سرمایه گذاری شما ایمن بوده و تضمین است. بسیار بعید است شرکتهای پرداخت کننده سود تقسیمی پرداختهای سالانه خود را متوقف کنند، بلکه همانطور که اشاره شد آنها سعی در افزایش میزان سود تقسیمی نقدی خود دارند. در کشور، علاقه و گرایش سرمایه گذاران به بهره مندی از افزایش قیمت سهم خریداری شده آنان است ، در صورتیکه در غرب صنعتی گاهی تا ۷۵ درصد بازده تحقق یافته سهم از محل سود تقسیمی است!
همچنین در محیطی که نرخ بهره یا سود پایین است ، "بازدهی سود تقسیمی" پیشنهادی و عرضه شده از طرف شرکتهای پرداخت کننده سود تقسیمی در دسترس سرمایه گذاران بطور چشم گیری بیشتر از اکثر سرمایه گذاریهای با درآمد ثابت مثل اوراق قرضه دولتی است.
"نکته مهم : سهامی که سود تقسیمی می پردازند در کل قیمت آن سهام را بالا می برند، وقتی یک شرکت بورسی اعلام می کند که می خواهد فلان مبلغ پول نقد یا فلان تعداد سهم بین سهامداران خود که تا قبل از مجمع سالانه مالک بوده اند، بپردازد سهام شرکت مزبور برای سرمایه گذاران جذابیت بیشتری پیدا می کند. این امر تقاضا برای آن سهم را بالا برده و موجب افزایش ارزش آن سهم می شود."
۲- سودهای تقسیمی به ارزیابی سهام کمک می کنند
درست همانطور که اغلب سهامداران و سرمایه گذاران بورسها از اثر و نقش سودهای تقسیمی در بازده کل سرمایه گذاری خود غافل می مانند، همین نادیده گرفتن ها را در مورد اینکه سودهای تقسیمی نکات خوبی برای تحلیل و ارزیابی و انتخاب سهم برای آنها فراهم می آورد، تکرار می کنند. ارزیابی سهام با بکارگیری سودهای تقسیمی یا نقدی، اغلب از اعتبار و اطمینان بیشتری، در مقایسه با معیارها و ملاک ها متداول و رایج مثل نسبت قیمت سهم به سود آن یا P/E ، برخوردار است.
اکثر ملاک‌های اندازه گیری مالی که توسط سرمایه گذاران برای تحلیل سهم بکار گرفته می شود از ارقام و اعداد مندرج در صورتهای مالی شرکت ناشر سهم بدست می آیند. مشکل بالقوه ای که منحصر کردن ارزیابی سهام و وابستگی آن بر پایه صورتهای مالی شرکت ، مثل صورت سود و زیان، آنست که می تواند برخی مواقع شاهد دستکاری شدن آنها هستیم یعنی برخی شرکتها با حساب سازی ها خریداران و سرمایه گذاران آن سهام را گمراه کنند.
اینجاست که روی سود تقسیمی به عنوان نماگری محکم از عملکرد خوب یک شرکت بورسی می توان حساب باز کرد. خلاصه ، یک شرکت پذیرفته شده در بورس برای آنکه سود تقسیمی بسازد و بپردازد مجبور است "جریان نقدی" واقعی داشته باشد.
بررسی سود تقسیمی پرداختی حال و گذشته یک شرکت نقطه مرجعی برای تحلیل بنیادی اساسی نقاط قوت یک شرکت بدست سرمایه گذاران می دهد. اینکه شرکتی توانسته بطور پیوسته و سال به سال سود بسازد و بخشی از آنرا برای توسعه فعالیتهای خود "باز سرمایه گذاری" کند و بخشی را بین سهامداران خود تقسیم کند، مبیین رشد و سوددهی آن شرکت است. فارغ از اینکه در عرض آن سال قیمت سهم آن شرکت افت و خیز و نوسان داشته است. وقتی یک شرکت به طور منظم و مرتب اقدام به افزایش سود تقسیمی پرداختی در طول زمان میکند این امر گواهی بر آن است که شرکت مزبور سودسازی خوبی داشته و احتمال اینکه افت‌های موقت اقتصاد و بازار برای پایه‌های سلامت مالی آن تهدیدی نبوده اند.
یکی دیگر از منافع بکارگیری سودهای تقسیمی یا نقدی در ارزیابی یک شرکت ناشر سهم آنست که از آنجا که سودهای تقسیمی فقط سالی یکبار تغییر می کند، لذا از نظر تحلیل گری نقطه با ثبات تری نسبت به معیارها و مترهایی که در معرض نوسانات روزانه قیمت سهم هستند بحساب می آیند.
۳- کاهش ریسک و تغییرپذیری و بی ثباتی
سودهای تقسیمی عاملی مهم و عمده در کاهش ریسک و تلاطم های کلی سبد دارایی (پرتفوی) سهامداران هستند. در مورد کاهش ریسک، پرداختهای سود تقسیمی یا نقدی کاهنده زیان ها و ضررهای ناشی از کاهش قیمت سهام می باشند. ولی باید گفت این کاهش ریسک چیزی فراسوی آن واقعیت گفته شده است.
مطالعات تاریخی و گذشته بازار سهام در غرب نشان داده اند سهامی که سود تقسیمی پرداخت کرده اند نسبت به سهامی که سود تقسیمی پرداختی نداشته اند، در شرایط "بازار خرس نشان" (Bear market) که بازار سهام بنابر تعریف ، بیش از ۲۰ درصد ریزش دارد، عملکرد بهتری داشته اند! در صورتیکه بطور کلی نزول بازار عموماً با افت فراگیر قیمت سود هر سهم و سرمایه سهام همراه است ، معمولاً سهامی که سود تقسیمی یا نقدی پرداختی داشته اند نسبت به سهامی که سود تقسیمی پرداختی نداشته اند به طور معنی داری کمتر از ارزش سهام خود لطمه دیده اند. این امر در مورد کاهش نوسانات سهم هم صادق بوده است.
۴- مزیت های مالیاتی سودهای تقسیمی یا نقدی
همانطور که در بازار سهام ما نیز مطرح است در تمامی دنیا دولتها برای تشویق مردم به سهام داری بجای پول داری از انگیزه های مالیاتی بهره می گیرند و لذا یا مالیات سود تقسیمی نرخی بسیار پایین دارند و یا معمولاً معاف از مالیات هستند و این خود مزیتی مهم نسبت به کسب درآمدهای نوع دیگر است که شامل چیزی می شوند که بقول غربی ها یکی از آن دو چیزی است که از آن گریزی نیست ، یعنی : مرگ و مالیات.
۵- سودهای تقسیمی از قدرت خرید سرمایه محافظت می کنند
همچنین سودهای تقسیمی یا نقدی برای سرمایه گذاران در بازار سهام مزیتی دارند که گاهی بدان توجه نمی شود : یعنی برای اثرگذاری تورم بر بازده های سرمایه گذاری. برای یک سرمایه گذار آنچه از بازده یک سرمایه گذاری مهم است میزان واقعی و خالص عایدی آنست. سرمایه گذاری در درجه اول باید آنقدر بازده داشته باشد تا کفاف جبران کاهش قدرت خرید ناشی از تورم را بکند.
اگر به فرض یک سرمایه گذار سهامی را داشته باشد که قیمت آن ۳۰ درصد افزایش یافته ولی سطح عمومی قیمت ها در جامعه یعنی نرخ تورم ۴۰ درصد باشد در واقع به او یک زیان ۱۰ درصدی تحمیل شده است. در حالیکه اگر همان سهم به اندازه ۳۰ درصد بالا میرفت (عایدی سرمایه) ولی یک "بازدهی سود تقسیمی" ۳۰ درصدی هم داشت. این یک سرمایه گرایی موفق به حساب می آمد ، چرا که بازده آن از نرخ تورم عقب نمانده و عایدی یا سود خالص و واقعی (پس از تعدیل تورم) آن قدرت خرید آن سرمایه گذار را در مقابل تورم حفظ کرده است.
در پنج دلیل نکاتی هست از جمله "ارزش زمانی پول" که ده هزار تومان امروز بهتر است از همان ده هزار تومانی فردا.
حال توجه کنید اگر سود تقسیمی قرار باشد نرخ تورم را لحاظ نکند و تازه ۸ ماه بعد بدهند آیا این کم و کیف سود تقسیمی برای سرمایه گذار اهمیت دارد!
دیدگاه شما