چه طور صندوق سرمایه گذاری در طلا بخریم؟
خرید و فروش طلا و سکه با ریسک ها و مخاطراتی همراه بوده و هست.
هزینه زیاد اجرت ساخت طلا،
ریسک گم شدن و یا دزدیده شدن طلا و سکه و…
از جمله دلایلی است که این بازار را با ریسک همراه میکند.
مزایای معاملات طلا و سکه و ریسک هایی که ذکر شد باعث شد تا صندوق های سرمایه گذاری طلا بوجود بیاید
و در بازار سرمایه مورد داد و ستد قرار بگیرد.
صندوق های طلا ابزار نسبتا جدیدی هستند که این امکان را به سرمایه گذار می دهد
تا بدون خرید فیزیکی سکه در این فلز گران بها سرمایه گذاری کند.
ضمن اینکه با توجه به ذات صندوق های سرمایه گذاری مشترک،
این سرمایه گذاری بهصورت غیرمستقیم و از طریق یک سبدگردان حرفه ای انجام می شود
تا حتی المقدور از نوسانات ناگهانی سرمایه گذاری در امان باشد.
در ادامه به توضیح بیشتر این موضوع میپردازیم.
صندوق سرمایه گذاری در طلا چیست؟
صندوق طلا، صندوقی است که به موجب قوانین موضوعه بازار سرمایه و تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار
وجوه را از مردم جمعآوری کرده و در اوراق بهادار مبتنی بر سکه طلا
(مانند گواهی سپرده سکه، اوراق آتی سکه طلا و اوراق اختیار معامله سکه طلا)
و تا حد کمی در اوراق با درآمد ثابت بورسی و سپردههای بانک سرمایهگذاری میکند.
تاکنون بیش از ۲ هزار میلیارد تومان از منابع نقدی مردم در این صندوقها سرمایهگذاری شده است.
از نوع صندوق قابل معامله (ETF) کالایی با پشتوانه طلا است.
لذا عمده منابع صندوق در اوراق بهادار مبتنی بر گواهی سپرده سکه طلا
و اوراق مشتقه مبتنی بر سکه طلا سرمایهگذاری میشود.
این صندوق ها برای سرمایهگذارانی مناسب است که
- ریسکپذیری بالا دارند.
- تمایل به سرمایهگذاری در طلا (سکه طلا) دارند.
- به سرمایهگذاری با دید بلندمدت فکر میکنند.
- و انتظار دریافت سود دورهای ندارند.
آن دسته از سرمایهگذارانی که بهطور سنتی به خرید و نگهداری سکه طلا علاقه دارند
میتوانند این صندوق ها را برای سرمایهگذاری انتخاب کنند و از مزایای سرمایهگذاری در این صندوقها
در مقایسه با خرید فیزیکی سکه طلا بهرهمند شوند.
از جمله این مزایا آن است که حداقل نقدینگی لازم برای سرمایهگذاری در این صندوقها،
از حداقل نقدینگی لازم برای سرمایهگذاری در بازار فیزیکی (خرید نقدی سکه) بسیار کمتر است
و از سوی دیگر خطرات نگهداری فیزیکی سکه همچون سرقت متوجه صندوقها نیست.
از سوی دیگر با توجه به توانایی طلا در پوشش اثرات تورمی، قرار دادن این صندوقها در سبد داراییها برای همه افراد میتواند مفید باشد.
سرمایهگذاران باید توجه داشته باشند همانطور که در بازار فیزیکی هیچ تضمینی وجود ندارد
که قیمت سکه افزایش یا کاهش پیدا کند، در صندوقها سرمایهگذاری طلا هم
هیچگونه تضمینی برای سودآوری صندوقها و یا امکانی برای پیشبینی دقیق روند وجود ندارد.
هرچند مدیران صندوقها سعی دارند با تصمیمات سرمایهگذاری درست و به موقع،
حداکثر بازدهی ممکن را برای سرمایهگذاران محقق کنند.
مزایای صندوقهای ETF طلا
از مزایای این صندوق میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- فعالیت تحت نظارت سازمان بورس و اوراق بهادار
- سرمایهگذاری بسیار آسان و بدون اتلاف وقت از طریق سیستم معاملات آنلاین کارگزاریها
- شفافیت عملکرد و انتشار لحظهای تغییرات قیمتی (NAV) و نظارت بر عملکرد صندوق توسط متولی و حسابرس
- معافیت مالیاتی معاملات واحدهای صندوق مطابق قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید
- قابلیت سرمایهگذاری با مبالغ کم به دلیل ارزان بودن قیمت واحدهای این صندوق در مقایسه با خرید فیزیکی سکه طلا
- نقدشوندگی بسیار بالا به دلیل وجود بازارگردان و امکان خرید و فروش در لحظه
- امنیت بالا در مقایسه با خرید و فروش فیزیکی سکه که خطراتی همچون سرقت و عدم اطمینان از خلوص و عیار سکه دارد
چه طور صندوق ETF طلا بخریم ؟
- دریافت کد بورسی
- ثبت نام در سیستم آنلاین یک کارگزاری فعال
- خرید واحد های صندوق دقیقا مانند سهام مختلف بورسی
خرید واحدهای ETF مستلزم دارا بودن کد معاملاتی (کد بورسی) در سیستم شرکت سپردهگذاری مرکزی است.
ارزش خالص داراییهای این صندوق (NAV) به لحظه محاسبه و در سایت صندوق به اطلاع سرمایهگذاران میرسد.
حداقل واحد قابل خریداری برای ورود به این صندوق 10 واحد است اما با توجه به الزامات سازمان بورس،
در حال حاضر حداقل معامله در سیستم معاملات آنلاین کارگزاریها مبلغ 5 میلیون ریال معادل 500 هزار تومان است.
تایم معاملاتی صندوق های ETF طلا چیست؟
ساعت معاملات طلا در بورس با بورس اوراق بهادار متفاوت است
و از این نظر که شاید یک نفر بخواهد در هر دو بازار فعالیت داشته باشد ایده خوبیست
زیرا ساعت پیش گشایش و ثبت سفارشات از 12:30 الی 13 و ساعت آغاز معاملات از 13 الی 15:30 میباشد.
چه زمانی برای خرید صندوق ETF طلا مناسب است؟
بهتر است زمانی اقدام به خرید واحد های این صندوقها کنید که روند طولانی مدت طلا را صعودی میبینید.
بعد از افزایش طولانی مدت قیمت طلا که قیمت واحد های صندوق از NAV ابطال آن فاصله زیادی گرفته خرید پیشنهاد نمیشود.
بهترین زمان خرید این صندوق ها هنگامیست که قیمت هر واحد آن از NAV ابطال صندوق بیشتر یا برابر با آن باشد.
صندوق های با ETF طلا کدامند؟
1)صندوق سرمایهگذاری پشتوانه طلای لوتوس
این صندوق با نماد «طلا» در بورس کالا در حال فعالیت است. اولین صندوقی که فعالیت خود را به طور رسمی شروع کرد این صندوق است.
دارایی پایه این صندوق طلا است و بخش عظیمی از سرمایه خود را به سرمایهگذاری در طلای 18 عیار اختصاص داده است.
بازدهی صندوق طلای لوتوس طی یکسال اخیر حدود 155.5 درصد بوده است.
قیمت هر واحد صندوق طلای لوتوس در حال حاضر حدود 8 هزار تومان است و شما با کمترین سرمایه میتوانید اقدام به خرید آن کنید.
2)صندوق طلای کیان
این صندوق با نماد «گوهر» در بورس در حال فعالیت است.
دارایی پایه این صندوق علاوه بر طلای 18 عیار، سکه طلا است.
بازدهی صندوق طلای کیان طی یکسال اخیر حدود 151 درصد بوده است.
قیمت هر واحد صندوق طلای کیان در حال حاضر حدود 5.9 هزار تومان است و شما با کمترین سرمایه میتوانید اقدام به خرید آن کنید.انتخاب ETF مناسب
3)صندوق سرمایهگذاری پشتوانه طلای مفید
این صندوق با نماد «عیار» در بورس در حال فعالیت است.
عیار طی یکسال اخیر حدود 152 درصد بازدهی داشته است.
قیمت هر واحد صندوق عیار در حال حاضر حدود 3 هزار تومان است.
4)صندوق پشتوانه سکه طلای زرافشان امید ایرانیان
این صندوق با نماد «زر» در بورس در حال فعالیت است.
بازدهی این صندوق طی یکسال اخیر 131 درصد بوده است.
از این نظر صندوق زر کمترین سود را در بین ۴ صندوق طلا طی یکسال اخیر نصیب مشتریان خود کرده است.
قیمت هر واحد صندوق طلای زر در حال حاضر حدود 5 هزار تومان است.
عملکرد کدام صندوق بهتر است؟
برای مقایسه عملکرد صندوقهای طلا به سایت فناوری بورس تهران مراجعه کنید
و بازدهی بهترین صندوق سرمایهگذاری طلا را ببینید.
در این سایت اطلاعات زیادی در مورد صندوقهای طلا وجود دارد که میتوانید
بازدهی صندوقهای طلا را در بازههای زمانی متفاوت انتخاب ETF مناسب مورد بررسی قرار دهید.
در اینجا میزان سود چهار صندوق طلای فعال در بورس را به صورت سالانه مورد بررسی قرار دادهایم.
با این مقایسه میتوانید در این بازه زمانی عملکرد بهترین صندوق سرمایهگذاری در طلا را نیز مشاهده کنید.
بازدهی صندوقهای طلا بیشتر است یا خود طلا؟
برای پاسخ به این سوال بایدروند قیمتی طلا، سکه و صندوقها را بررسی کنیم.
در تصویر زیر میزان بازدهی طلای 18 عیار، سکه بهار آزادی و یکی از صندوقهای طلا را در سال مالی منتهی به دی 99 میبینید.
صندوق ETF چیست؟
شما با سرمایه گذاری در این نوع صندوق ها می توانید از حضور مدیران حرفه ای این صندوق ها که سعی بر به حداکثر رساندن سود شما از انواع اوراق و سهام دارند بهره مند شوید.
در چنین صندوق هایی، بازارگردان نقدشوندگی واحدهای این صندوق ها را انجام می دهد و ضامن نقدشوندگی در این صندوق ها از بین رفته است.
انواع صندوق ETF
- صندوق سرمایه گذاری در اوراق بهادار با درآمد ثابت
- صندوق سرمایه گذاری در سهام
- صندوق سرمایه گذاری مختلط
تفاوت انواع صندوق های ETF
تفاوت اصلی صندوق های ای تی اف با یکدیگر در روش معاملاتی و داد و ستد آنها و همچنین کارمزد خرید و فروش آنهاست.
پیدایش صندوق های ETF
پس از بحران مالی سال 1987 که به دوشنبه سیاه معروف شد و همچنین شاخص داوجونز 61/22 درصد افت پیدا کرد و و زیان سرسام آوری را به سرمایه گذاران در بورس تحمیل نمود که دلیل این اتفاق این بود که سهامداران باید برای فروش سهام خود تا پایان روز صبر می کردند.
پس از این اتفاق ناگوار در سال 1993 اسپایدر که در حال حاضر بزرگترین صندوق قابل معامله در دنیاست تاسیس شد. در ایران نیز اولین صندوق ای تی اف در سال 1392 آغاز به کار کرد.
صندوق های etf از تنوع خرید و فروش بالایی برخوردارند؛ برای مثال این صندوق ها می توانند شامل پول ، طلا، سکه، اوراق بهادار، سهام، شمش و … باشند. به همین دلیل برای افرادی که به دنبال تنوع در سرمایه گذاری هستند بسیار مناسبند.
از لحاظ مدت زمان سرمایه گذاری نیز صندوق etf برای افرادی مناسب است که قصد سرمایه گذاری بلند مدت را دارند و این صندوق ها برای افرادی که به دنبال بازده سریع از سرمایه خود می باشند مناسب نیست.
مزایا صندوق های ETF
در این بخش می خواهیم به تعدادی از مزیت های صندوق etf اشاره کنیم:
- معافیت مالیاتی : داد و ستد واحدهای این صندوق ها معاف از مالیات است و به جز کارمزد بانکی هیچگونه هزینه ای برای سرمایه گذاران ندارد.
- نماندن در صف انتظار : برای معامله واحدهای این صندوق نیازی به ماندن در صف انتظار خرید و فروش سهام نیست و میتوان به صورت آنلاین و در لحظه معاملات خود را انجام داد.
- عدم امکان تقلب : از آنجایی که قیمت سهام این صندوق ها در طول روز قابل مشاهده است مدیران صندوق های ETF نمی تواند تقلب کنند و یا در این بخش از سرمایه سرمایه گذاران سواستفاده نمایند.
- هزینه کمتر : هزینه های عملیاتی این صندوق ها نسبت به صندوق های غیر قابل معامله پایین تر است؛ زیرا هزینه ارائه خدمت به مشتری از صندوق به کارگزاری ها منتقل می شود.
تفاوت صندوق های سرمایه گذاری مشترک و ETF
افرادی که در صندوق های سرمایه گذاری مشترک سرمایه گذاری می کنند فقط در پایان روز و پس از به دست آمدن ارزش خالص دارایی (NAV) می توانند واحدهای این صندوق را خرید و فروش کنند اما صندوق های ای تی اف از نقد شوندگی بالایی برخوردارند و در لحظه می توان واحدهای این صندوق ها را خرید و فروش نمود. در نتیجه تفاوت این دو صندوق؛ اختلاف در پتانسیل نقدشوندگی آنهاست.
بهترین صندوق های ETF کدام است ؟
برای شناسایی و سرمایه گذاری در بهترین صندوق های etf ابتدا باید کارنامه و فعالیت آن صندوق را در بازه های بلند مدت مورد بررسی قرار دهیم و سپس اقدام به انتخاب یکی از آن ها بنماییم. پس از انتخاب صندوق مورد نظر باید از طریق یک کارگزاری واحدهای آن صندوق را خریداری کنیم.
نحوه خرید واحدهای ETF
برای اینکه بتوانیم واحدهای ای تی اف را خریداری کنیم باید در شرکت سپرده گذاری مرکزی کد فعال معاملاتی داشته باشیم. ارزش واحدهای صندوق قابل معامله در لحظه محاسبه و به اطلاع سرمایه گذاران می رسد.
در کدام صندوق سرمایه گذاری کنیم؟ / نگاهی به وضعیت صندوق های سرمایه گذاری سهامی
صندوقهای سرمایهگذاری «آسمان یکم»، «گنجینه ارمغان الماس»، «فیروزه موفقیت» و «پیشتاز» بر اساس معیارهای ۱۵ گانه مربوط به فعالیت و عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری در لیست برترینهای، قرار گرفتند.
- صندوقهای سرمایه گذاری سهامی
- صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت
- صندوقهای سرمایه گذاری مختلط
به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از سنا؛ انتخاب صندوق سرمایهگذاری مناسب برای سرمایهگذاری، فارغ از سطح ریسکپذیری سرمایهگذار باید دارای ویژگیهای مختلفی باشد تا بتوان به آن اتکا کرد. عملکرد طی دورههای زمانی مختلف، سطح ریسک، عمر و نقدشوندگی صندوق، تعدادی از مهمترین معیارهای بررسی یک صندوق سرمایهگذاری مناسب است.
هم اکنون حدود ۳۳۰ صندوق سرمایهگذاری با منابع تحت مدیریت نزدیک به ۶۰۹ هزار میلیارد تومان در ایران فعالیت دارند که بررسی همه آنها با توجه به معیارهای مختلف برای عموم دشوار است. رتبهبندی مجموعه پردازش اطلاعات مالی پارت به کمک سرمایهگذاران آمده است تا بتوانند بهتر و راحت تر دست به انتخاب صندوق سرمایهگذاری مناسب خود داشته باشند. بر این اساس، سامانه هوشمند رتبهبندی صندوقهای سرمایهگذاری رسام وابسته به پردازش اطلاعات مالی پارت، برترین صندوقهای سرمایهگذاری را بر اساس آخرین اطلاعات مربوط به پایان فروردین ۱۴۰۱ اعلام کرد.
رتبهبندی سامانه هوشمند رتبهبندی صندوقهای سرمایهگذاری رسام بر اساس امتیازدهی به معیارهای ۱۵ گانه مربوط به فعالیت و عملکرد صندوقهای سرمایهگذاری براساس مدل انحصاری شرکت پردازش اطلاعات مالی پارت صورت گرفته است و تلاش دارد با بررسی همه جانبه برترین و بهترین ها را در اختیار سرمایه گذاران قرار دهد.
صندوقهای سرمایه گذاری سهامی
صندوقهای سرمایهگذاری «آسمان یکم»، «گنجینه ارمغان الماس»، «فیروزه موفقیت» و «پیشتاز» از شاخصترین صندوقهای سهامی-صدور و ابطالی این لیست قلمداد می شوند.
«تجارت شاخص کاردان (نماد: کاردان)»، «آسمان آرمانی سهام (نماد:آساس)» و « توسعه اندوخته آینده (نماد:اطلس)» برترین صندوقهای سهامی قابل معامله در بورس (ETF) رتبهبندی سامانه هوشمند رتبهبندی صندوقهای سرمایهگذاری رسام است.
صندوقهای سرمایه گذاری با درآمد ثابت
آخرین اطلاعات صندوق های سرمایه گذاری مربوط به پایان فروردین ۱۴۰۱ نشان می دهد که صندوق های قابل معامله در بورس گروه صندوق درآمد ثابت نسبت به صدور و ابطالی های آن درخشش بیشتری داشته اند.
رتبه بندی پردازش اطلاعات مالی پارت صندوق های سرمایه گذاری «آوای فردای زاگرس (نماد:فردا)»، «افرا نماد پایدار (نماد:افران)»، «ارمغان فیروزه آسیا (فیروزا)» و «آسمان امید (نماد: آسامید)» را برترین صندوق های درآمد ثابت قابل معامله در بورس معرفی کرده است.
«اندوخته آمیتیس»، «کاریزما» و «امین آشنا ایرانیان» جمع برترین های صدور و ابطالی گروه درآمد ثابت را به خود اختصاص داده اند.
صندوقهای سرمایه گذاری مختلط
صندوقهای سرمایهگذاری «توسعه پست بانک»، «سپهر آتی» و « کیمیای کاردان» برترین صندوق های سرمایه گذاری مختلط-صدور و ابطالی سامانه هوشمند رتبهبندی صندوقهای سرمایهگذاری رسام است. «سپهر اندیشه نوین (نماد:صنوین)» نیز رتبه اول صندوق های سرمایه گذاری مختلط قابل معامله در بورس را به خود اختصاص داده است.
صندوق قابل معامله (ETF)، گزینه مطلوب سرمایهگذاری
صندوق های سرمایهگذاری قابل معامله (ETF) در بورس، صندوقهایی هستند که هدف شان کسب بازدهی برابر با بازدهی یک شاخص یا دارایی معین از طریق سرمایهگذاری بر روی تمام یا بخشی از اوراق بهادار تشکیلدهنده آن شاخص یا خرید دارایی مورد نظر است و همانطور که از نام آنها پیداست، سهام (واحدهای سرمایهگذاری) آنها در بورس پذیرفته شده و از طریق کارگزاران در طول ساعات معاملاتی به قیمتهایی که در طول روز و نه در انتهای آن تعیین میشود، قابل خرید و فروش هستند. فعالیت اصلی این صندوقها، سرمایهگذاری در اوراق بهادار یا داراییهای فیزیکی است که به عنوان دارایی پایه صندوق در نظر گرفته میشوند. بنابراین عملکرد صندوق به نوع دارایی پایه آن صندوق بستگی دارد. همانطور که میدانید سرمایهگذاری در بورس فرایندی بسیار حرفهای است و نیاز به دانش مالی، توان تجزیه و تحلیل شرایط اقتصادی و تجربه دارد. از این رو، سرمایهگذاران تازه وارد و افرادی که دانش و وقت کافی برای سرمایهگذاری در بازار سرمایه را ندارند، میتوانند از طریق صندوقهای سرمایهگذاری که از جمله آنها صندوق های قابل معامله هستند، وارد بازار شده و اقدام به سرمایهگذاری کنند.
مدیر تحقیق و توسعه شرکت بورس تهران با بیان مطلب فوق افزود: انتخاب استراتژی سرمایهگذاری یک فرایند پیچیده است. انتخاب پرتفوی مناسب، سازوکار خاص خود را دارد و کسانی در حوزه بازار سرمایه موفق هستند از تحصیلات و مطالعات مرتبط و همچنین تجربیات کافی برخوردار باشند. رضا کیانی خاطرنشان کرد: در بازار سرمایه، سرمایهگذاران حرفهای نیز گاهی با ناکامی روبهرو میشوند و عملکرد خود را اصلاح میکنند. بنابراین، سرمایهگذاری در بازار سرمایه یک فرایند کاملا تخصصی و علمی است و نیازمند تجربه است و اگر سرمایهگذاران از دانش و تجربه مناسب برخوردار نباشند ممکن است با زیان مواجه شوند. صندوقهای سرمایهگذاری زیر نظر سازمان بورس فعالیت میکنند و عملکرد آنها تحت نظر سازمان است و مدیریت دارایی آنها توسط مدیران خبره و حرفهای انجام میشود و عملکرد گذشته آنها توسط سرمایهگذاران قابل رصد و مشاهده است. کیانی، سرمایهگذاری در صندوق های سرمایهگذاری قابل معامله را امری آسان خواند و اظهار داشت: این صندوقها به راحتی توسط سرمایهگذاران قابل خریداری است. اگر سرمایهگذار به معاملات برخط دسترسی داشته باشد، میتواند از طریق سامانه معاملات بر خط واحدهای سرمایهگذاری این صندوقها را خریداری کند.
مدیر تحقیق و توسعه بورس تهران به تعداد صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله در سهام اشاره کرد و گفت: هم اکنون تعداد ۲۰ صندوق قابل معامله در سهام در بازار سرمایه ایران فعالیت میکنند. البته صندوقهای قابل معامله دیگری هم در بازار سرمایه هستند که در طلا، پروژههای ساختمانی یا پروژههای نوآورانه فعالیت میکنند. سرمایهگذارانی که تمایل به سرمایهگذاری در سهام دارند ولی از وقت و دانش مالی و تجربه کافی برخوردار نیستند، میتوانند به صورت غیر مستقیم و از طریق ۲۰ صندوق سرمایهگذاری قابل معامله سهمی (صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله که در سهم سرمایهگذاری میکنند) وارد بازار سرمایه شوند. کیانی به عملکرد این صندوقها اشاره کرد و گفت: این صندوقها عمدتا عملکرد قابل قبولی داشتهاند و به طور متوسط بازدهی آنها نزدیک و کمی بهتر از شاخص کل بوده است. در ۹۰ روز منتهی به ۱۵ مرداد ۱۴۰۰ بازدهی شاخص کل ۲۰ درصد بوده ولی میانگین بازدهی این صندوقها (به جز دارایکم و پالایش یکم)، برابر با ۲۳ درصد بوده است. مدیر تحقیق و توسعه بورس تهران، بیشترین بازدهی ۹۰ روزه در بین صندوقهای قابل معامله سهمی را ۳۸ درصد عنوان کرد و افزود: از ابتدای سال تا ۱۵ مرداد ماه سال جاری نیز بیشترین بازدهی صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله سهمی ۲۳ درصد انتخاب ETF مناسب بوده است.
میانگین بازدهی این صندوقها از ابتدای سال تا نیمه مرداد برابر با ۱۰ درصد بوده و این در حالی است که میانگین بازدهی شاخص کل ۸ درصد برآورد شده است. رضا کیانی در پایان توصیه کرد: بازدهی صندوقهای سرمایهگذاری به طور متوسط نزدیک و کمی بهتر از بازار بوده است و سرمایهگذاران تازهوارد و غیر حرفهای می توانند از آنها به عنوان گزینهای مناسب برای سرمایهگذاری استفاده کنند.
6 نکته مهم برای انتخاب صندوق های سرمایه گذاری
یکی از بزرگترین دغدغههای همه افراد برای کسب درآمد و ثروت بیشتر این است که کدام یک از گزینههای سرمایه گذاری موجود را برای کسب بازدهی بیشتر انتخاب کنند. سرمایه گذاری در بازار مسکن، ارز، طلا و سکه، فعالیت در بازارهای مالی و بسیاری دیگر از گزینههای مختلف سرمایه گذاری وجود دارد که افراد میتوانند آنها را در نظر بگیرند؛ اما اینکه کدام یک از گزینههای سرمایه گذاری، انتخاب بهتری را برای سرمایه گذار فراهم میکند، جای بحث دارد. صندوق های سرمایه گذاری در بازار سرمایه، یکی از این گزینهها است که با توجه به عملکرد بسیار خوبی که دارند، اخیراً بسیار مورد توجه قرار گرفتهاند.
همانطور که در مطلب «انواع صندوق های سرمایه گذاری» توضیح دادیم، این صندوق ها، نهادهای واسط مالی هستند که وجوه مردم را جمعآوری کرده و در اوراق بهادار مختلف برای کسب منفعت بیشتر، سرمایه گذاری میکنند. همچنین انواع صندوق های سرمایه گذاری معرفی شده است که افراد میتوانند بر اساس نیازها و اهداف خود در آنها سرمایه گذاری انتخاب ETF مناسب کنند.
در این مطلب سعی کردهایم تا چند عامل تأثیرگذار بر صندوق های سرمایه گذاری که باید قبل از سرمایه گذاری در آنها در نظر گرفت را توضیح دهیم. این عوامل براساس اصلاعات سایت fipiran.com می شود. سایت فیپیران به دسته بندی کلیه صندوق های سرمایه گذاری پرداخته و اطلاعات هر صندوق را براساس عملکرد آن ها ارائه می دهد.
1/ عملکرد گذشته صندوق
یکی از موارد مهم برای انتخاب صندوق های سرمایه گذاری عملکرد گذشته آن ها است. با توجه به اینکه مدت زیادی از آغاز فعالیت های صندوق های سرمایه گذاری نمی گذرد اما تاکنون بسیاری از آن ها رشد قابل توجهی را نشان داده اند. با نگاهی به سابقه صندوق ها می توان رابطه مثبتی بین رشد دارایی های صندوق و عملکرد آن ها مشاهده کرد. این تاثیر در صندوق های بزرگ و کوچک می تواند متفاوت باشد. بنابراین یکی از مواردی مهمی که هر سرمایه گذار قبل از انتخاب و سپرده گذاری در صندوق ها باید در نظر بگیرد این است که بازدهی های دوره ای صندوق را در شرایط مختلف بازار در نظر بگیرد. البته با توجه به انواع مختلف صندوق های سرمایه گذاری این عامل می تواند متفاوت باشد. برای مثال بازدهی صندوق های سهامی را می توان با بازدهی بازار بورس و شاخص مقایسه کرد. زیرا عمده ترکیب دارایی این صندوق ها سهام و حق تقدم های قابل معامله در بازار بورس است. با نگاهی به گذشته می توان دریافت در شرایطی که بازار بورس عملکرد خوب و روند مثبتی را نشان می دهد، صندوق های درسهامی را باید انتخاب کرد که عملکرد آن ها نیز خوب و حتی بهتر از بازار بوده است. اما در مورد صندوق های از نوع درآمد ثابت امکان مقایسه عمکرد صندوق با بازار بورس وجود ندارد؛ زیرا انتخاب ETF مناسب انتخاب ETF مناسب عمده ترکیب دارایی این صندوق ها از نوع دارایی های با درآمد ثابت است. بنابراین باید عملکرد آن ها را با بازده و عملکرد دارایی های با درآمد ثابت بازار مقایسه کرد.
2/ ریسک پذیری سرمایه گذار
افراد مختلف درجه های ریسک پذیری مختلفی دارند و براساس اهداف و انتظارات خود از سرمایه گذاری، گزینه های متعددی را برای سرمایه گذاری می توانند در نظر بگیرند. برخی ممکن است ریسک های بالاتری را بتوانند تحمل کنند و با داشتن انتظار بازده های بالاتر در دارایی های با ریسک بیشتر مانند سهام و صندوق های در سهام سرمایه گذاری کنند. برخی دیگر ریسک گریز هستند و سرمایه گذاری با درجه اطمینان بیشتری را انتخاب می کنند. افراد ریسک گریز تمایل دارند تا دارایی های کم ریسک مانند سپرده های بانکی و صندوق های با درآمد ثابت را انخاب کنند. بعضی از افراد نیز هم در دارایی های پرریسک و هم در دارایی های کم ریسک سرمایه گذاری می کنند تا سبد متنوع با ریسک متعادلی را داشته باشند. بنابراین هر فرد قبل از آغاز به سرمایه گذاری و انتخاب گزینه متناسب با خود، باید میزان ریسک پذیری و انتظار بازدهی خود را تعیین کند. سطح ریسک پذیری می تواند در طول برهه های زمانی مختلف تغییر کند. شخصی ممکن است در یک زمان انتخاب های پرریسک داشته باشد و در زمانی دیگر گزینه های کم ریسک را انتخاب کند. بدین گونه شناسایی ریسک پذیری و برنامه ریزی براساس یکی از موارد مهم قبل از سرمایه گذاری است.
3/ نرخ سود پیشبینی شده صندوق
افراد، سپرده گذاری در حسابهای بانکی را انتخاب میکنند تا نرخ سودی مشخص را بر روی اصل پول خود دریافت کنند. بسیاری از بانک ها برای سپرده های بانکی نرخ سودی را بهعنوان تضمین سود در نظر میگیرند. نرخ سود تضمینی به این معنا است که بانک بهطور قطع بر اساس بازدهی اعلام شده بر روی وجه سپرده گذاری به سرمایه گذاران سود میدهد. این بازدهی ممکن است در بازههای زمانی متفاوتی مانند ماهانه، سهماهه، سالانه و … باشد. برخی دیگر از سپرده های بانکی نیز سودی بیش از سود تضمین شده ارائه میدهند. این میزان سود و کسب بازدهی بر روی سرمایه کل سپرده ها پس از پایان دوره، مشخص میشود.
از بین انواع صندوق های سرمایه گذاری، بیشتر صندوق های با درآمد ثابت سودی را بر سپرده سرمایه گذاران ارائه می دهند. اما طبق قوانین سازمان بورس، صندوق های سرمایه گذاری اجازه تضمین سود را ندارند و تنها میتوانند نرخ سود پیشبینی شده خود را اعلام کنند. نرخ سود پیشبینی شده دورههای آتی توسط صندوق، بر اساس بازدهی دورههای قبل اعلام میشود. این صندوق ها دوره پرداخت سود خود را مشخص میکنند که انتخاب ETF مناسب این دوره میتواند ماهانه، سهماهه، ششماهه، یکساله و دورههای دیگری باشد. برخی دیگر از صندوق ها دوره پرداخت سود را مشخص نمیکنند. برای مثال صندوق های سرمایه گذازی در سهام پرداخت سود ندارند و افراد از طریق افزایش ارزش خالص دارایی واحد صندوق می توانند کسب سود کنند. شایان ذکر است که؛ ایجاد بازدهی منفی نیز در صندوق های سرمایه گذاری محتمل است؛ اما هرچقدر پشتوانه صندوق سرمایه گذاری قویتر باشد، امکان ایجاد سود منفی کمتر خواهد شد. حتی در برخی از موارد، سود پرداختی صندوق ها بر اساس عملکرد پایان دوره آنها از سود اعلامی شده بیشتر است.
4/ ضامن نقد شوندگی چیست؟
یکی از موارد بسیار مهم برای در نظر گرفتن صندوق سرمایه گذاری مناسب، ضامن نقد شوندگی صندوق است. برای این که بدانید ضامن نقد شوندگی چیست، با ما همراه باشید:
افرادی که به دنبال افزایش سرمایه خود هستند، ابتدا به دنبال حفظ آن انتخاب ETF مناسب سرمایه هستند؛ بنابراین وجود ضامن نقد شوندگی صندوق این اطمینان خاطر را به سهامداران میدهد که آنها در هر زمانی میتوانند واحدهای صندوق را بفروشند و سرمایه خود را نقد کنند. ضامن نقد شوندگی در واقع یک شخصیت حقوقی است که تعهد خرید واحدهای سرمایه گذاری را میدهد. تأمین نقدینگی لازم برای ابطال واحدهای سرمایه گذاری ابتدا بر عهده صندوق است. در صورتی که بنا بر هر دلیلی صندوق نتواند نقدینگی مورد نیاز سهامداران را تأمین کند، ضامن نقد شوندگی مسئولیت پرداخت کل یا بخشی از سرمایه را بر عهده میگیرد. در واقع وجود ضامن نقد شوندگی یک امتیاز مثبت برای صندوق به حساب میآید و هرچقدر این ضامن پشتوانه قویتری داشته باشد، افراد با دغدغه کمتری میتوانند در صندوق ها سرمایه گذاری کنند. برای مثال ضامن نقد شوندگی بسیاری از صندوق های سرمایه گذاری بخصوص از نوع صندوق های درآمد ثابت، بانک ها هستند که ضامنی معتبر به حساب میآیند. اما بسیاری از صندوق ها نیز ضامن نقدشوندگی ندارند وسرمایه گذاران باید علاوه بر عملکرد صندوق به مدیران و سایر اطلاعات صندوق نیز توجه کنند.
5/ بتای صندوق
ضریب بتا یا Beta Coefficient، میزان درجه حساسیت یک سبد از دارایی ها را نسبت به ریسک های کلان اقتصادی (ریسک سیستماتیک) نشان میدهد. ریسک سیستماتیک ریسکی است که با افزایش تنوع سبد سهام قابل حذف نبوده و مربوط به بازار است که آن را ریسک بازار نیز مینامند. این ریسک نه تنها بر سهام یک شرکت بلکه بر کل بازار تأثیر میگذارد. سرمایه انتخاب ETF مناسب گذاران فعال در بازار سرمایه باید نسبت به ریسکهای موجود در این بازار مطلع باشند تا بر اساس میزان ریسکپذیری خود بهترین نوع سرمایه گذاری را انتخاب کنند. ضریب بتا به سرمایه گذاران کمک میکند تا بتوانند ریسک گزینههای موجود را بهتر شناسایی کنند. محاسبه بتای صندوق نیز به سهامداران کمک میکند تا بتوانند میزان ریسک صندوق را دریابند. ضریب بتای برابر با یک نشان میدهد که رفتار سبد دارایی های صندوق با حرکت بازار مطابق است. اگر بتای یک صندوق از یک بیشتر باشد بدین معنی است که دامنه نوسانات قیمت واحدهای صندوق از تغییرات بازار بیشتر است و در مقابل اگر بتای یک صندوق کمتر از یک و بزرگتر از صفر باشد، دامنه نوسانات =قیمت واحدهای صندوق از تغییرات بازار کمتر است. بتای کمتر از صفر نشان میدهد که حرکت قیمت واحدهای صندوق مخالف روند کلی بازار است؛ بنابراین در نظر گرفتن ضریب انتخاب ETF مناسب بتا به سرمایه گذاران کمک میکند تا نسبت به انتخاب صندوق سرمایه گذاری مناسب دید بهتری داشته باشند و بتوانند ریسک سرمایه گذاری خود را کاهش دهند. ضریب بتای هر صندوق را میتوانید در جدول صندوق های سرمایه گذاری مختلف در سایت فیپیران واقع در ستون آخر مشاهده کنید. البته بتای صندوق ها در زمان های مختلف می تواند تغییر کند.
6/ ارزش خالص هر واحد سرمایه گذاری
ارزش خالص دارایی های صندوق یا (Net Asset Value) NAV عبارت است از ارزش کل دارایی های صندوق که پس از کسر بدهی های آن به دست میآید. اگر این مقدار بر تعداد واحدهای صندوق تقسیم شود ارزش خالص هر واحد سرمایه گذاری بدست میآید. ارزش خالص هر واحد سرمایه گذاری صندوق نشان میدهد که در طی دوره سرمایه گذاری، واحدهای صندوق چه میزان افزایش یا کاهش قیمت داشتهاند. همانطور که میدانید هر صندوق سرمایه گذاری دارای قیمت انتخاب ETF مناسب خرید یا ابطال است که بر اساس ارزش دارایی های صندوق به دست میآید. افرادی که واحدهای یک صندوق سرمایه گذاری را خریداری میکنند در دارایی های آن صندوق سهیم هستند. با تغییر ارزش اوراق بهاداری که در سبد صندوق وجود دارد، قیمت واحدهای صندوق تغییر میکند. ارزش خالص دارایی های هر صندوق در انتهای روز کاری بر اساس قیمت پایانی دارایی های آن محاسبه میشود. قیمت ابطال واحدهای صندوق نیز بر اساس این ارزش خالص دارایی ها با احتساب هزینههای صندوق تعیین میشود. صندوق های سرمایه گذاری مختلف بر اساس عملکرد طی دوره فعالیت خود، ارزش خالص دارایی های مختلفی دارند که سرمایه گذاران قبل از خرید واحدها باید از قیمت واحدهای صندوق ها مطلع شوند و سپس اقدام به خرید کنند. در نظر گرفتن معیار ارزش خالص هر واحد سرمایه گذاری صندوق در کنار در نظر گرفتن سایر عوامل به سهامداران کمک میکند تا بتوانند نسبت به بازدهی آتی صندوق دید بهتری داشته باشند. در مورد صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت به دلیل اینکه از سود دوره ای پرداخت می کنند، میزان سود از ارزش خالص دارایی پایان دوره کسر می شود، ارزش خالص دارایی به قیمت ابتدای دوره باز می گردد. اما ارزش ناخالص دارایی در صندوق های سهامی به دلیل عدم پرداخت سود، در طی دوره می تواند افزایش یابد.
کلام آخر
با توجه به مطالب گفته شده میتوان بیان کرد که عوامل بسیاری بر صندوق های سرمایه گذاری تأثیر گذارند بنابراین افرادی که تمایل دارند در این صندوق ها سرمایه گذاری کنند باید قبل از اقدام، آنها را در نظر بگیرند. در این مطلب به پنج مورد مهم و تأثیرگذار پرداخته شد. عوامل دیگر مانند بازدهی از آغاز فعالیت، کارمزدها و عمر صندوق نیز وجود دارد که باید آنها را بررسی کرد و در نظر گرفت. بهطورکلی میتوان گفت که سپرده گذاری در صندوق های سرمایه گذاری در کنار بازدهی بیشتری که از سپرده های بانکی دارند، ریسک کمتری نسبت به خرید و فروش سهام دارند و برای افرادی که زمان یا اطلاعات کافی برای فعالیت در بازار سهام ندارند، گزینه بسیار مناسبی است.
دیدگاه شما