سبدگردانی چیست؟
سبدگردانی به زبان ساده، به مدیریت و خرید و فروش سهام به کمک دانش و تجربه اشاره دارد که به آن مدیریت پرتفوی نیز گفته می شود. از آنجا که کسب و یادگیری این مهارت ها و دانش های سرمایه گذاری، به ویژه دانش های بورس نظیر تحلیل تکنیکال و تحلیل بنیادی، به زمان بسیاری نیاز دارد و بسیاری از افرادی که وارد بازار سرمایه می شوند، این دانش و مهارت را نداشته و وقت کافی نیز برای اکتساب آن ندارند، مدیریت سهام خود را به افراد متخصصی که به آنان سبدگردان گفته می شود، می سپارند. بنابراین سبدگردانی به بیانی دقیق تر، اشاره به فعالیت افرادی دارد که با توجه به دانش و مهارت خود، به مدیریت و خرید و فروش سهام سرمایه گذاران پرداخته و در ازای آن، کارمزد دریافت می کنند.
بطور کلی، سبد گردانی یکی از مهمترین مفاهیمی است که در دوره های آموزشی بورس، نظیر دوره جامع بورس، دوره تحلیل بنیادی و دوره تحلیل تکنیکال به آموزش آن پرداخته می شود.
سبدگردان کیست؟
سبدگردان به نوعی، وکیل تام الاختیار سرمایه گذار در امور مربوط به سهام است که همه فعالیت های این حوزه را به نیابت از سرمایه گذار اصلی انجام می دهد. با این حال برخی از افراد ترجیح می دهند مدیریت سهم و سرمایه خود را خودشان به عهده بگیرند. سبد گردانی چه به وسیله سبدگردان انجام گیرد و یا توسط خود شخص سرمایه گذار، هدفی جز افزایش سوددهی و کاهش ضررها با استفاده از مقدار معقولی از ریسک پذیری، ندارد.
ما در این مقاله، هر آنچه را که باید درباره سبدگردانی سهام بدانید، ارائه خواهیم داد.
مدیریت پرتفوی چیست؟
مدیریت پرتفوی یا سبدگردانی، در حقیقت هنر و علم انتخاب و نظارت بر گروهی از سرمایه گذاری ها است که با تحمل ریسک، اهداف بلند مدت مالی مشتری، شرکت یا موسسه را برآورده می نماید. هنر سبدگردانی در بورس، به دو شکل فعال و منفعل قابل اجرا است. مدیریت پرتفوی فعال نیازمند خرید و فروش سهام و سایر دارایی ها به شکل برنامه ریزی شده، در تلاش برای شکست بازار گسترده تر است. مدیریت سهام به صوت فعال، تلاشی است برای شکست دادن عملکرد یک شاخص که از طریق خرید و فروش فعال سهام و سایر دارایی ها صورت می گیرد. به طور کلی، سرمایه های وابسته به شرکت هایی که فقط شمار معینی از سهام آن ها داد و ستد می شود، به صورت فعال مدیریت می می گردد.
سبدگردانان فعال، از طیف وسیعی از مدل های کمی یا کیفی به منظور ارزیابی سرمایه گذاری های بالقوه کمک می گیرند. اما مدیریت پرتفو منفعل، در راستای تطبیق بازده بازار با تقلید از ساختار یک شاخص یا شاخص های خاص انجام می گیرد. مدیریت یا سبدگردانی منفعل، در واقع یک استراتژی بلند مدت است و باید پس از برنامه ریزی و تنظیم آن، مدت زمان نسبتا طولانی منتظر نتیجه اش ماند. به عنوان مثال، سرمایه گذاری در یک یا چند صندوق شاخص بورسی، می تواند نمونه ای از سبدگردانی منفعل باشد که به آن، سرمایه گذاری شاخص نیز گفته می شود. کسانی که به سرمایه گذاری شاخص می پردازند، اغلب نظریه مدرن پرتفوی برای کمک به بهینه سازی سهام را مد نظر قرار می دهند. سبدگردان ها اغلب با مجوز حرفه ای و رسمی و به نمایندگی از مشتریان و سرمایه گذاران، فعالیت می کنند.
امین سبدگردانی
هنگامی که یک سرمایه گذار، مدیریت سبد سهام خود را به یک سبدگردان می سپارد، شخصی به نام امین بر فعالیت های سبدگردان نظارت می کند. امین یک شخصیت حقوقی است که از طرف سازمان بورس، مورد تایید قرار می گیرد و از طریق موسسات حسابرسی معتمد سازمان، انتخاب می گردد. سبدگردان بدون عقد قرارداد با یک ناظر امین مورد تایید سازمان، نمی تواند فعالیت خود را آغاز کند. قرارداد منعقد شده میان سرمایه گذار و امین و سبدگردان، باید ظرف مدت دو روز به ثبت سازمان بورس رسیده و مورد تایید قرار گیرد. کلیه فعالیت های مرتبط با برداشت از حساب های بانکی و پرداخت ها، باید زیر نظر امین و با تایید او انجام گیرد.
شرکت یا سرمایه گذار نیز پیش از هرگونه پرداخت و اعطای کارمزد سبدگردانی به سبدگردان، باید تایید امین را دریافت کند. سبدگردان باید برای هر قرارداد سبد گردانی، یک حساب بانکی اختصاصی افتتاح نماید و مشخصات و اطلاعات آن، نزد امین ثبت گردد. بر اساس نظارت های امین و سازمان بورس، در صورتی که سبدگردان ضرر و زیانی بیش از یک سوم سرمایه اصلی سرمایه گذار را به وی تحمیل کند، باید در مدت 6 ماه، اقدام به جبران و ترمیم سرمایه او کند. حداقل سرمایه و ارزش سبد اختصاصی مشتری برای عقد قرارداد سبدگردانی نیز برابر با 10 میلیون تومان است.
کد سبدگردانی چیست؟
پس از عقد قرارداد و تایید آن توسط سازمان بورس، سبدگردان باید ظرف 3 روز، اقدام به دریافت کد معاملاتی به منظور سبدگردانی اختصاصی کند که به آن، کد سبد گردانی گفته می شود. به این منظور، سبد گردان باید فرم مربوط به تقاضای کد سبدگردانی را تکمیل کرده و همراه با نسخه ای از قرارداد منعقد شده، به شرکت سپرده گذار ارائه دهد. تا پیش از دریافت این کد، سبد گردان نمی تواند فعالیت خود را آغاز کرده و همچنین پس از اتمام قرارداد، امکان استفاده از کد را نیز ندارد.
در صورت فعالیت سبدگردان بدون مجوز، کد سبدگردانی یا قرارداد، سازمان بورس ابتدا به ابلاغ تذکر کتبی به سرمایه گذار یا سازمان مالی مورد نظری که سبد گردان، مدیریت سبد سهام وی را به عهده داشته است، اقدام می کند. سپس اخطار کتبی با درج در پرونده نهاد مالی را صادر کرده و در موارد شدیدتر نیز اقدام به تعلیق فعالیت ها تا یکسال، سلب صلاحیت مدیران و محرومیت آنان، لغو مجوزهای موسسه و جریمه نقدی می نماید.
محاسبه بازدهی سبدگردانی
به منظور محاسبه میزان بازدهی سبدگردان در دوره عقد قرارداد، باید آن را به ادوار و زیر دوره های مختلف تقسیم کرد. سپس بازدهی هر زیر دوره به این نحو محاسبه می گردد:
در این فرمول Ein نشان دهنده ارزش کل دارایی های مدیریت شده توسط سبدگردان i در پایان زیردوره n و Bin نشان دهنده ارزش کل دارایی های مدیریت شده توسط سبدگردان i در آغاز زیر دوره n می باشد. پس از آنکه بازدهی هر زیر دوره محاسبه گردید، می توان بازدهی کل سبد گردان را به شکل زیر به دست آورد:
در این فرمول نیز TWRRit نشان دهنده میزان بازدهی سبدگردان i در دوره t و rin نشانگر بازدهی زیردوره n دارایی های مدیریت شده به وسیله سبدگردان i می باشد.
محاسبه کارمزد سبدگردانی
کارمزد سبدگردانی از طریق مجموعه ای از عوامل محاسبه می گردد که سبدگردان و سرمایه گذار می توانند در رابطه با شیوه محاسبه و زمان دریافت آن، بر اساس سقف کارمزد تعیین شده توسط سازمان، به توافق برسند. شیوه های رایج در محاسبه کارمزد سبدگردانی، به این شرح می باشند:
- مقداری از ارزش سهام موجود در سبد سرمایه سبدگردانی اختصاصی چیست؟ گذار که پس از کم کردن بدهی های مربوط به سبد و به قیمت پایانی همان روز، محاسبه می گردد.
- مقداری از اختلاف میان سود سپرده های سرمایه گذاری و نرخ معمول جاری در نظام بانکی، برای آن نوع از سپرده که نسبت به مانده سپرده های بانکی سبد در پایان همان روز، محاسبه می شود.
- مقداری از ارزش اوراق بهادار سبد به قیمت های نهایی همان روز
معمولا هر سه ماه یکبار، صورتحساب کارمزد سبدگردانی توسط سبدگردان تهیه شده و در اختیار سرمایه گذار قرار می گیرد و در صورتی که پرداخت نگردد، بر اساس قوانین سازمان بورس، سبدگردان می تواند مبلغی برابر با کارمزد همان دوره را از وجوه نقدی یا اوراق سرمایه گذار برداشت سبدگردانی اختصاصی چیست؟ کرده و رسید آن را تحویل دهد.
هزینه های سبد گردانی برای سرمایه گذار
علاوه بر کارمزد سبدگردانی که نحوه پرداخت آن در بالا ذکر شد، علی رغم آنکه مدیریت سبد سهام بر عهده سبدگردان است، هزینه های دیگری نیز وجود دارد که پرداخت آن بر عهده سرمایه گذار اصلی می باشد.
این هزینه ها به طور کلی شامل کارمزد سبد گردان، کارمزد معاملات دارایی های موجود در سبد و مالیات مربوط به فروش و انتقال دارای های سبد می باشد. همچنین در صورتی که دارایی هایی سبد سهام توسط سبدگردان به فروش برسد، پس از اتمام قرارداد، باید کارمزد آن به صورت جداگانه به سبدگردان پرداخت گردد.
مزایا و معایب سبدگردانی
مدیریت پرتفوی یا سبد گردانی، می تواند مزایای متعددی برای سرمایه گذار داشته باشد. از جمله آنکه منجر به افزایش و به حداکثر رساندن سود می گردد. از به وجود آمدن بحران در سبد سرمایه، جلوگیری می کند و در راستای اتخاذ تصمیماتی آهاگانه تر برای رسیدن به اهداف مالی، سرمایه گذار را یاری می کند.
اما سبدگردانی در بورس، در عین حال می تواند معایب و ضررهایی را نیز متوجه سرمایه گذار کند. از جمله می توان به عواقب زیان بار ریسک پذیری بالا و تنوع بیش از حد اشاره کرد. همچنین در صورتی که سیاست های حمایتی برای جلوگیری و جبران ضررها وجود نداشته باشد، می تواند منجر به بروز خسارات مالی بسیار گردد. خطاهای انسانی نیز اغلب بخش جدایی ناپذیر سبد گردانی هستند.
عوامل سبدگردانی در بورس
عناصر و عواملی وجود دارد که می تواند نقش کلیدی در سبدگردانی در بورس و اثر نهایی آن ایفا کند. این عناصر و عوامل کلیدی و اثرگذار، به صورت کامل در دوره بورس مجتمع فنی نیاوران، مورد بررسی قرار می گیرند. ما در اینجا به مهم ترین این عناصر اشاره خواهیم کرد:
تخصیص دارایی ها در سبد گردانی
نخستین عامل کلیدی در سبدگردانی، نحوه ترکیب بلندمدت و تخصیص سهام و دارایی ها است که همه انواع دارایی و حتی سرمایه گذاری های جایگزین مانند املاک، مستغلات، کالاها و … را شامل می شود.
در تخصیص دارایی با تمرکز بر این اصل، نوسانات انواع مختلف دارایی ها به شکل هماهنگی صورت نمی گیرد و برخی از آن ها ممکن است نوسانات بیشتری نسبت به سایرین داشته باشند. به همین سبب، ترکیب و تخصیص مطلوبی از دارایی ها می تواند منجر به ایجاد تعادل و پیشگیری از خطر سقوط احتمالی ارزش دارایی ها شود.
آن دسته از سرمایه گذاران یا سبد گردانانی که ریسک پذیری بیشتری دارند، اغلب پرتفوی خود را به شکل بی ثبات تری مدیریت می کنند. اما سرمایه گذاران محافظه کار، برنامه ریزی های با ثبات و از پیش تعیین شده را ترجیح می دهند.
تنوع در سبد گردانی
در سرمایه گذاری، تقریبا هیچ وقت نمی توان به طور کامل برندگان و بازندگان را از قبل پیش بینی کرد. تنوع در سبدگردانی، به این معناست که اهدافی مانند افزایش سوددهی و در عین حال ریسک پذیری، به شکل مطلوب و معقولی میان طبقات برنامه ریزی شده، جای گیرد.
یقینا تشخیص این امر که کدام زیر مجموعه از یک طبقه یا بخش دارایی، می تواند عملکرد و سوددهی بهتری نسبت به دیگری داشته باشد، دشوار خواهد بود. اما با در نظر داشتن عامل تنوع، می توان به افزایش سوددهی همه بخش ها در طول زمان و همچنین کاهش نوسانات در بازه های زمانی معین، دست یافت.
البته تنوع حقیقی در سبد گردانی سهام، عموما در میان طبقات مختلف اوراق بهادار، بخش های اقتصادی و مناطق جغرافیایی، به وجود می آید. سبدگردانی در بورس با چشم اندازی محتاطانه، اغلب منجر به ایجاد سبدی از سرمایهگذاری می گردد که دید وسیعی را در یک طبقه دارایی در بر می گیرد.
باز تعدیل در سبدگردانی
باز تعدیل یکی از فرآیندهایی است که به منظور سوق دادن پرتفوی یا سبد سهام به سمت و سوی هدف اصلی خود که در ابتدا تعیین شده بود، صورت می گیرد. این عمل باید همواره و در فواصل زمانی منظم، انجام شود.
باز تعدیل در اغلب موارد، به صورت سالانه صورت می گیرد. این کار، مانند یک خانه تکانی آخر سال و برای بازگرداندن ترکیب اصلی دارایی، انجام شده و زمانی رخ می دهد که نوسانات بازار، چینش سبد سهام را تغییر می دهد.
برای نمونه، سبد سهامی را تصور کنید که با 70 درصد سهام و 30 درصد تخصیص درآمد ثابت، آغاز به کار می کند. پس از وقوع فرایند رشد در بازار، درصدهای تخصیص دارایی این سبد می تواند به حالت 80-20 تغییر یابد. در چنین شرایطی، اگرچه که سرمایه گذار سود مطلوبی را به دست آورده است، اما با این حال در چنین شرایطی، سبد سهام دارای ریسک بالاتری است.
باز تعدیل اغلب، فروش اوراق بهادار با قیمت بالا، قرار دادن آن پول در بورس اوراق بهادار با قیمت پایین تر و خروج از چرخه اوراق را شامل می شود. این باز تعدیل سالانه منجر می شود تا سرمایه گذار، سودها را به دست آورده و فرصت حضور در بخش هایی که پتانسیل بیشتری برای رشد دارند را تجربه نماید. همچنین می تواند در عین حال، ترکیب مطلوب ریسک پذیری-سوددهی را در پرتفوی یا سبد سهام خود حفظ کند.
تخصیص دارایی به چه معناست؟
تخصیص دارایی به عملیات انتخاب وزن مناسب طبقات مختلف دارایی، در یک سبد سهام اشاره می کند. سه طبقه اصلی دارایی، اغلب شامل سهام، اوراق قرضه و پول نقد می شود و می تواند دارایی های دیگری مانند املاک و مستغلات، کالاها، ارزها و رمز ارزها را نیز در ذیل خود جای دهد. هر یک از این طبقات، می توانند دارای زیر طبقاتی باشند که در تخصیص دارایی در سبدگردانی نقش موثر دارند.
انواع سبدگردانی
همانگونه که گفتیم، سبدگردانی در بورس می تواند به دو شکل فعال و منفعلانه انجام گیرد که در ادامه، هر یک از آن ها را مورد بررسی قرار خواهیم داد:
مدیریت پرتفوی فعال (سبدگردانی فعال)
آن دسته از سرمایه گذارانی که سبد سهام خود را به روش فعال مدیریت می کنند، اغلب از مدیران صندوق یا کارگزاران و یا سبدگردانان برای خرید و فروش سهام و مدیریت سبد خود کمک می گیرند.
سبد سهام یا پرتفوی فعال، می تواند دارای یک یا چند مدیر همزمان باشد که به شکل فردی یا جمعی، تصمیمات مورد نیاز برای خرید و فروش و تخصیص دارایی را انجام می دهند. برای انجام چنین مدیریتی، نیازمند ترکیبی از تحقیقات دقیق و بسیار، پیش بینی بازار و تخصص مدیر یا مدیران سبد سهام می باشد.
مدیرانی که سبدگردانی فعال را انجام می دهند، باید به همه آنچه که می تواند بر سبد سهام اثرگذار باشد، مانند روندهای بازار، تغییرات اقتصادی، تغییر ایدئولوژی های سیاسی و اخبار و سیاست گذاری های مرتبط با بازار سرمایه، توجه بسیاری داشته باشند. همه این اطلاعات، می تواند در هنگام خرید و فروش و مدیریت پرتفوی اثرگذار باشد. به عقیده سبدگردانان فعال، این فرآیندها پتانسیل بازدهی و سوددهی را نسبت به مدیریت های مبتنی بر یک شاخص واحد، افزایش می دهد.
تلاش برای قبضه بازار، مستلزم ریسک های اضافی است و شاخص سازی، می تواند این ریسک اضافی را از بین ببرد؛ زیرا منجر به کاهش احتمال خطای انسانی در انتخاب سهام می گردد. صندوق های شاخص از این جهت که کمتر مورد معامله قرار می گیرند، هزینه های کمتری را نیز متحمل شده و مالیات کارآمدتری دارند.
مدیریت پرتفوی غیرفعال (سبدگردانی منفعل)
مدیریت منفعل یا غیرفعال که مدیریت صندوق شاخص نیز نام دارد، با هدف تکرار بازده یک شاخص خاص صورت می گیرد؛ به این معنا که مدیران یا سبد گردانان در شیوه غیرفعال سبدگردانی، همان سهامی را که در شاخص فهرست شده و با همان وزن فهرست شده، خریداری می کنند.
یک مدیریت پرتفوی منفعل، می تواند به اشکال مختلفی مانند یک صندوق معامله، صندوق مشترک سرمایه گذاری و یا یک واحد سرمایه گذاری انجام گیرد. همانگونه که گفته شد، همه صندوق های شاخص، مدیریت منفعلانه نام دارند؛ زیرا هر کدام از آن ها یک مدیر پرتفوی یا سبد گردان دارند که به جای انتخاب دارایی های خریداری شده، با هدف تکرار شاخص، فعالیت می کند. باید توجه داشت که هزینه ها و ضرر و زیان های حاصل از مدیریت یا سبدگردانی غیرفعال، اغلب بسیار کمتر از استراتژی های مدیریت پرتفوی یا سبدگردانی فعال است!
سبدگردانی اختصاصی چیست؟
منظور از سبد یا سبد سرمایهگذاری، مجموعهای از داراییها است که جهت افزایش ارزش و سودآوری توسط اشخاص خریداری میشود. یک سبد سرمایهگذاری حرفهای شامل انواع داراییهای فیزیکی از جمله ملک، طلا، ارز و انواع اوراق بهادار همانند سهام، اوراق بدهی، آتی، گواهی کالایی، اختیار معامله، واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری و … است که به منظور کسب حداکثر بازدهی و دستیابی به اهداف سرمایهگذاری تشکیل میشود.
منظور از سبدگردانی، مدیریت یا به عبارتی تصمیم به خرید، فروش و نگهداری انواع اوراق بهادار در سبد سرمایهگذاری اشخاص است که شرکت سبدگردانی با برخورداری از نیروهای متخصص و مجرب اقدام به مدیریت سبد دارایی اشخاص مینماید.
تصمیم به خرید، فروش یا تصمیم به نگهداری اوراق بهادار یا افتتاح سپردههای بانکی یا انجام هرگونه سرمایهگذاری توسط سبدگردان به نام سرمایهگذار و از محل سبد اختصاصی وی انجام میشود و از آنجایی که مدیریت سبد سرمایهگذاری برای اشخاص به طور اختصاصی صورت میگیرد، از سبدگردانی با عنوان سبدگردانی اختصاصی نیز استفاده میشود.
سبدگردانی اختصاصی، یکی دیگر از روشهای غیرمستقیم سرمایهگذاری در بورس است. در این روش برخلاف صندوقهای سرمایهگذاری برای هر سرمایهگذار سبدی مختص به آن و متناسب با ریسکپذیری و اهداف مالی سرمایهگذار تشکیل میشود و توسط سبدگردان مدیریت میشود.
ما با ترکیب تجربه و رویکرد آیندهنگر خود، استراتژی متناسب با نیازها و اهداف شما طراحی میکنیم. تیم تحلیل حرفهای، به شما کمک خواهد کرد تا با اطمینان بیشتر به آینده تصمیمات و مراحل مهم سرمایهگذاری خود اندیشیده و مسیریابی مناسب نمایید.
سوالات متداول:
سبدگردان شخص حقوقی (شرکت مشاور سرمایه گذاری ابن سینا مدبر(اِماکو) ) است که در قالب قراردادی مشخص و به منظور کسب سود، به خرید و فروش سهام و اوراق بهادار برای سرمایهگذار میپردازد.
به سبدگردانی، مدیریت پرتفوی نیز گفته میشود. هر گونه تصمیمگیری برای خرید یا فروش اوراقبهادار با هدف اداره پرتفوی مشتری توسط شخص دیگر را مدیریت پرتفوی مینامند و شخص تصمیمگیرنده را مدیر پرتفوی.
۲- چرا خودم خرید و فروش نکنم؟ چه دلیلی دارد که اختیار و مدیریت سرمایه خودم را در اختیار سبدگردان قرار دهم؟
سبدگردانی از خدمات قابل ارائه توسط کارگزاریها و سایر شرکتهای دارای مجوز از سازمان بورس است. با بستن قرارداد سبدگردانی، سرمایهگذار مسئولیت مدیریت دارایی و معاملات اوراق بهادار را به افراد خبره که مهارت و دانش و تجربه برای اینکار را دارند واگذار میکند.
۳- مفهوم سبدگردانی اختصاصی چیست؟
این خدمات بطور اختصاصی به سرمایهگذار بصورت جداگانه ارائه میشود (برخلاف صندوق سرمایهگذاری که سرمایه تعداد زیادی از افراد با هم مدیریت میگردد).
۴- چرا نباید به اشخاص حقیقی یا سبدگردان های بدون مجوز اعتماد کنیم؟
با توجه به اینکه در بازار سرمایه پول و سهام (داراییهای با نقد شوندگی بسیار بالا) معامله میشود و قاعدتا هر سرمایه گذاری با تلاش زیاد منابعی را برای سرمایهگذاری در بازار سرمایه مهیا کرده است، بنابراین عقل سلیم حکم میکند که سرمایهگذاران از طریق شرکتهای رسمی و دارای مجوز فرایند مدیریت داراییها را انجام دهند.
اشخاصی که با قولهای واهی صحبت از بازدهیهای چند صد درصدی میکنند، معمولا کارشان این است که منابع مردم عادی را در اختیار گرفته و از اهرم آن برای کسب بازدهی شخصی استفاده می کنند. قراردادهای منعقد شده با این افراد هیچ اعتباری ندارد و در هیچ مرجعی قابل پیگیری نیست.
به عبارتی از آنجا که هیچ شخص ثالثی (امین سبد) بر قرارداد نظارت ندارد، فرایند گزارشگری از این افراد مشخص نیست. در ضمن معمولا مکان ثابتی هم برای مراجعه به این افراد وجود ندارد. بنابراین نباید پول بی زبان را به افراد سر زبان دار داد!
بارها دیده یا شنیدهایم که افرادی با دادن وعده و وعید مبالغی را از سرمایه گذاران گرفته و آن را صرف بالابردن سهام بی ارزش خود نمودهاند. در پایان نه تنها سرمایه گذار سود نمیبرد بلکه با ضرر هنگفتی نیر مواجه شده و گاهی حتی قادر به فروش سهم خود نیز نمیشود.
۵- حداقل چه میزان باید سرمایه داشته باشم تا بتوانم در طرح سبدگردانی اماکو شرکت کنم؟
یک میلیارد تومان
۶- نحوه تقسیم سود و زیان حاصل از سبدگردانی چگونه است؟
چنانچه بازدهی معادل سالانه سبد هر فرد، تا ۲۰درصد باشد، از این بابت کارمزدی به سبدگردان تعلق نخواهد گرفت و کل سود حاصله، متعلق به سرمایه گذار خواهد بود. به ازاء سودهای بالاتر از ۲۰درصد، ۶۰ درصد از سود حاصله متعلق به سرمایه گذار و مابقی به عنوان کارمزد متعلق به سبدگردان خواهد بود. همچنین برای مبالغ بین ۱ تا ۵ میلیارد تومان نسبت ۷۰به ۳۰، و ۵میلیارد تومان به بالا ۸۰ به ۲۰ خواهد بود.
به عنوان مثال اگر شخصی در ابتدای سال ۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان سرمایه نقدی خود را جهت انجام سبدگردانی در اختیار سبدگردان قرار دهد:
حالت الف) اگر بازدهی سالانه(سود) حاصل از سبدگردانی در پایان سال ۲۰درصد باشد ( یعنی فرد ۲۰۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان سود کرده باشد) کل سود حاصله متعلق به سرمایه گذار است و سبدگردان هیچ کارمزدی از بابت سبدگردانی دریافت نخواهد کرد.
حالت ب) اگر بازدهی سالانه (سود) حاصل از سبدگردانی در پایان سال ۳۵ درصد باشد، ۲۰درصد متعلق به سرمایه گذار و از ۱۰ درصد مابقی، ۶ درصد متعلق به سرمایه گذار و ۴ درصد متعلق به سبدگردان(به عنوان کارمزد سبدگردانی) خواهد بود. بنابراین در مجموع از کل سود ۳۵درصدی سبد در طی سال، ۳۱ درصد (۲۵+۶) متعلق به سرمایه گذار و ۴ درصد متعلق به سبدگردان خواهد بود. یعنی از کل سود ۳۵۰.۰۰۰.۰۰۰ تومانی سبد، ۳۱۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان برای سرمایه گذار و ۴۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان برای سبدگردان خوهد بود.
حالت ج) اگر بازدهی سالانه حاصل از سبدگردانی، منفی شود. یعنی به عنوان مثال سرمایه فرد از ۱.۰۰۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان به ۹۵۰.۰۰۰.۰۰۰ تومان برسد (زیان ۵ درصدی) در این حالت سبدگردان در زیان سرمایه گذار شریک نخواهد بود و البته کارمزدی هم از بابت سبدگردانی دریافت نخواهد کرد.
۷- آیا سبدگردان در زیان ما هم شریک است؟
خیر- طبق قوانین سازمان بورس، سبدگردان در زیان مشتریان سبدگردانی شریک نخواهد بود؛ هر چند مدیران سبدگردانی اماکو که همگی با دانش بالا و تخصص و سابقه چندین ساله در بازار سرمایه هستند، قطعا تمام تلاش خود را در جهت کسب سود هر چه بیشتر سبدها خواهند نمود. قاعدتا با توجه به ذی نفع بودن سبدگردان در سود مشتریان، شرکت اماکو حداکثر کوشش خود را در جهت افزایش سود سبدگردانی به کار خواهد بست
۸- اگر بخشی از دارایی من به شکل پول نقد و بخشی از آن به شکل سهام است، چطور می توانم برای طرح سبدگردانی اقدام کنم؟
۹- قرارداد سبدگردانی چند ماهه است؟
قرارداد ۶ماهه عقد می گردد.
۱۰- آیا می توانم سهام موجود در سبد خودم را ببینم؟
خیر- طبق قوانین سازمان بورس، رویت سهام موجود در سبد توسط مشتری سبدگردانی ممنوع است. البته گزارش های مختلف و متنوعی از وضعیت سبد هر فرد، به صورت روزانه، هفتگی و ماهیانه برای وی ارسال می شود.
۱۱- گزارش های سبدگردان از وضعیت سبد من در چه بازه های زمانی ای ارسال می شود؟
روزانه، هفتگی و ماهیانه بر حسب نوع گزارش
۱۲- روش ارسال گزارش سبدگردانی چیست ؟
برای هر سبد یک دسترسی در نرم افزار رسمی سبدگردانی تعریف می شود. این نرم افزار اطلاعات آماری از میزان بازدهی سبد و جزییات معاملات سبد را در اختیار سرمایه گذاران قرار میدهد.
۱۳- آیا می توانم در طول دوره سرمایه گذاری، پول یا سهم جدیدی وارد سبد خود نمایم؟
بلی- امکان افزودن پول یا سهم جدید به سبد وجود دارد.
۱۴- آیا می توانم در صورت لزوم، از سبد خود پول برداشت کنم؟ اگر بله، تحت چه شرایطی؟
بلی- امکان برداشت پول از سبد نیز وجود دارد؛
۱۵- آیا تضمینی برای سودده بودن طرح سبدگردانی وجود دارد؟
خیز- هیچ تضمینی برای سودده بودن سبدگردانی وجود ندارد
۱۶- آیا سبدگردان اماکو دارای مجوز است؟
بلی. شرکت مشاور سرمایه گذاری ابن سینا مدبر دارای مجوز رسمی سبدگردانی از سازمان بورس و اوراق بهادار است. لینک مجوز شرکت ابن سینا مدبر در وب سایت سازمان بورس :
با خدمات مدیریت دارایی آشنا شوید!
ورود به بازارهای مالی از بورس گرفته تا سکه و ارز و مسکن ریسکهای ریز و درشتی دارد. به همین خاطر سرمایهگذار باید برای موفقیت در این بازارها دانش لازم را داشته باشد و از طرف دیگر روزانه و به صورت مستمر اتفاقات آنها را رصد کند. اگر سرمایهگذار شرایط ذکر شده را نداشته باشد؛ باید راه دیگری را برای فعالیت در بازارهای مالی انتخاب کند. در بازار بورس و اوراق بهادار به دو صورت میتوان فعالیت کرد. راه اول فعالیت مستقیم و مدیریت پورتفو توسط خود سرمایهگذار است و اما راه دوم ورود غیر مستقیم به بازار. شرکتهای مدیریت دارایی در مسیر دوم همراه سرمایهگذاران هستند. تاسیس صندوقهای سرمایهگذاری و همچنین سبدگردانی اختصاصی از جمله خدمات شرکتهای مدیریت دارایی است.
در این مقاله به مرور خدمات مدیریت دارایی و ویژگیهای آن میپردازیم.
فهرست عناوین مطلب:
سبدگردانی اختصاصی چیست؟
از جمله خدمات شرکتهای مدیریت دارایی، سبدگردانی اختصاصی است. سبدگردانی اختصاصی یعنی مدیریت پورتفو سهامدار توسط یک شرکت مدیریت دارایی یا یک کارشناس بازار سرمایه.
در حقیقت سهامدارانی که سرمایه قابل توجهی دارند با مراجعه به شرکتهای مدیریت دارایی درخواست سبدگردانی اختصاصی میکنند.
اگر سرمایهگذار در انتخاب شرکت سبدگردانی موفق عمل کند؛ ریسک فعالیت در بازار سرمایه را تا حد زیادی کاهش میدهد. از جمله مزایای سبدگردانی میتوان به موراد زیر اشاره کرد.
- معامله بر اساس دانش بورس و شناخت بازار
- مدیریت اختصاصی سبد سهام
- عدم نیاز به وقت و دانش بورسی بالا
- عدم وجود تضاد منافع بین سبدگردان و سرمایهگذار
سود سبدگردانی
باید در نظر داشت که در سبدگردانی اختصاصی سود تضمین شده وجود ندارد. در حقیقت مهمترین قدم در این نوع سرمایهگذاری در بازار بورس، انتخاب سبدگردان مناسب است. سهامدار اگر شرکت قابل اعتمادی را انتخاب کند، به سود نیز خواهد رسید.
کارمزد سبدگردانی
شرکتهای سبدگردانی در قبال فعالیتهای خود از سرمایهگذار کارمزد دریافت میکنند. البته در بیشتر قراردادهای سبدگردانی این کارمزد در شرایط خاص و بنا بر ملاحظاتی دریافت میشود.
شرکت سبدگردان عموما در قرارداد خود کف سودی را به عنوان سود تضمینی مشخص کرده و وقتی بازدهی پورتفو از آن میزان بیشتر شد، اقدام به دریافت کارمزد از سرمایهگذار میکند. این تصمیم برای جلب اعتماد سرمایهگذار است.
قرارداد سبدگردانی
قراداد شرکتهای مدیریت دارایی در زمینه سبدگردانی اختصاصی با هم تفاوت دارد. هر شرکت بر طبق اساسنامه خود و توافق با سهامدار قراردادی را تنظیم میکند. البته توجه به برخی موارد در تنظیم این قرارداد ضروری است که به آنها اشاره میکنیم:
- گزارشدهی
- محرمانهبودن اطلاعات
- محدودیتهای معاملاتی
- فرایند نظارت بر عملکرد سبدگردان
- آورده سرمایهگذار
صندوق سرمایهگذاری چیست؟
همانطور که توضیح دادیم یکی از خدمات مدیریت دارایی تاسیس و مدیریت صندوقهای سرمایهگذاری است. صندوق های سرمایه گذاری با تجمیع وجوه سرمایهگذاران و در اختیار داشتن منابع مالی گسترده و با استفاده از دانش و تخصص مدیریت سبد دارایی، تلاش میکنند این امکان را برای سرمایهگذاران فراهم کنند تا با سبدگردانی اختصاصی چیست؟ دارایی مورد نظر خود (هرچند اندک) در سبدی متنوع از اوراق بهادار شامل سهام، اوراق مشارکت و سایر داراییهای مالی سرمایهگذاری کنند و از مزایای آن بهرهمند شوند. سرمایه گذاران با خرید واحدهای (یونیت) صندوقها قادر به سرمایهگذاری در آن هستند.
انواع صندوق سرمایه گذاری
صندوقهای سرمایهگذاری بر اساس نوع معاملات و همچنین میزان و شکل دارایی به انواع مختلفی تقسیم میشوند.
- صندوق سرمایهگذاریETF: صندوقهای سرمایهگذاری ETF یا قابل خرید و فروش نقدشوندگی بالایی دارند. معامله واحدهای این نوع صندوقها، مانند سهام شرکتهای بورسی است. سرمایهگذار میتواند به صورت انلاین و با استفاده از پنلهای معاملاتی این نوع صندوقها را بخرد.
- صندوق سرمایهگذاری صدور و ابطال: در این نوع صندوقها صدور و ابطال واحدهای بر سبدگردانی اختصاصی چیست؟ اساس NAV فردای معاملات انجام میشود. بعد از فروش واحدها نیز پول بین 3 تا 7 روز کاری به حساب سرمایهگذار واریز میشود.
- صندوق سرمایهگذاری سهامی: این نوع صندوق مناسب افراد ریسکپذیر بازار سرمایه است. در صندوق سهامی تا 95 درصد دارایی میتواند در سهام شرکتهای بورسی سرمایهگذاری شود.
- صندوق سرمایهگذاری درآمد ثابت: این صندوق در مقابل صندوق سهامی قرار دارد. در صندوق درآمد ثابت تا 95 درصد دارایی در ابزار مالی درآمد ثابت مانند سپردههای بانکی و اوراق قرضه سرمایهگذاری میشود. این صندوقها کمریسکترین صندوقهای بازار سرمایه هستند.
- صندوق سرمایهگذاری مختلط: این نوع صندوق مابین صندوق سهامی و درامد ثابت قرار دارد. در صندوق مختلط تا 60 درصد دارایی در سهام شرکتهای بورسی سرمایهگذاری میشود.
- صندوق سرمایهگذاری طلا: این صندوقها ابزار جدید مدیریت مالی برای جلب اعتماد سهامداران بورسی است. در این نوع صندوقها 90 درصد دارایی صندوق صرف خرید گواهی یک روزه سکه طلا میشود.
همانطور که گفته شد صندوقهای سرمایهگذاری از جمله محبوبترین خدمات مدیریت دارایی است. این صندوقها مناسب کسانی است که علاقهای به حضور مستقیم در بازار بورس ندارند و یا میخواهند سبد دارایی خود را متنوع کنند. اگر تصمیم به سرمایه گذاری روی صندوقهای سرمایه گذاری دارید، میتوانید به سایت خدمات مدیریت دارایی آگاه، به آدرس agahinvest.com مراجعه کنید.
سخن آخر
خدمات مدیریت دارایی میتواند برای همه سرمایهگذاران بازار سرمایه مفید باشد. هم آنهایی که قید ورود مستقیم به بازار بورس را زدهاند و از ریسک بازار فراری هستند و هم کسانی که قصد دارند سبد سرمایهگذاری خود را متنوع کنند. مهمترین شرط اما انتخاب یک شرکت با تجربه و دارای حسن سابقه در مدیریت دارایی و سرمایهگذاری است.
صندوق سرمایهگذاری و سبدگردانی
اگر شما هم قصد دارید سرمایه گذاری در بازار بورس را شروع کنید، باید بدانید که برای فعالیت در این بازار به دو صورت میتوان عمل کرد که در ادامه این مقاله از فراسرمایه به توصیف هر یک از آن ها میپردازیم. با ما همراه باشید.
روش های فعالیت در بازار سرمایه
1.سرمایه گذاری مستقیم و توسط خود شخص در انواع اوراق بهادار از جمله سهام، اوراق بدهی و اوراق مشتقه و…
2. سرمایه گذاری غیرمستقیم که به دو شیوه انجام میشود؛ از طریق خرید واحدهای انواع صندوق های سرمایه گذاری و یا تشکیل سبد سرمایه گذاری اختصاصی توسط شرکتها یا افراد سبدگردان
سبدگردانی یا مدیریت پرتفوی چیست؟
سبدگردانی به این معناست که فردی با تجربه در زمینه بورس مسئولیت مدیریت سهام سرمایهگذار را بر عهده میگیرد و به نیابت از او و با استفاده از دانشی که دارد، عملیات خرید، فروش و نگهداری سهم یا اوراق بهادار را انجام میدهد.
سبدگردان تلاش میکند سهام و اوراق بهادار را به گونهای خرید و فروش کند که سرمایهگذار بیشترین سود و کمترین ضرر را ببرد، چرا که درآمد سبدگردان نیز به میزان سود سرمایهگذار بستگی دارد.
شرایط سبدگردانی:
- سبدگردان باید پیش از خرید سهام برای سرمایهگذار، از مقدار ریسک پذیری او اطلاع پیدا کند.
- توافق بین سبدگردان و سرمایهگذار، درصد سودی که نصیب سبدگردان میشود و همچنین نحوه گزارش دهی سبد گردان به سرمایه گذار در قالب یک قرارداد ثبت میشود.
- میزان حداقل سرمایه برای سبدگردانی که از طرف سبدگردان تعریف میشود
حداقل سرمایه برای سبدگردانی چقدر است؟
حداقل سرمایه برای سبدگردانی توسط سبدگردان مشخص می شود و نمیتوان عدد قطعی برای حداقل میزان سرمایه اعلام نمود زیرا سبدگردان ها با توجه به سیاستهای مالی که دارند حداقل میزان سرمایه متفاوتی را تعریف میکنند.
درصد سود سبدگردانی چقدر است؟
سود سبدگردانی عددی مطلق نیست زیرا بازار بورس غیرقابل پیشبینی است پس نمیتوان سود تضمینشدهای را برای آن تعریف کرد.
ساختار هزینه و کارمزد سبدگردانی چقدر است؟
سبدگردان متناسب با عملکرد سبد از سرمایهگذار کارمزد میگیرد. کارمزد شامل یک نرخ ثابت کوچک بابت مدیریت سبد به علاوه یک نرخ متغیر به شرط عبور از یک درصد سود است این توافق هم در قرارداد اولیه ثبت میشود. به عنوان مثال نمونهای از شرکتهای سبدگردانی برای سرمایههای بیش از 1 میلیارد و 500 میلیون تومان کارمزد ثابت را دریافت نمیکند. و همچنین کارمزد متغیر آن برای سود زیر 20% نیز دریافت نمیشود
برای سودهای بالای 20% میزان سود هرچقدر که باشد اختلاف آن با 20% محاسبه شده و 20% از آن مقدار اختلاف به کارگزاری تعلق میگیرد.
مزایای سبدگردانی اختصاصی چیست؟
- عدم نیاز به تصمیمگیری در استراتژی سرمایهگذاری
- سرمایهگذاری بدون دغدغه و بینیاز از صرف وقت برای معاملات
- ریسک کمتر و مدیریت سرمایه بهتر
- پتانسیل کسب سود معقول
استفاده از خدمات سبدگردانی مناسب چه افرادی است؟
تمامی افراد حقیقی و حقوقی که علاقهمند به سرمایهگذاری در بورس و سایر اوراق بهادار و کسب سود هستند اما وقت و دانش کافی برای ورود به بازارهای مالی را ندارند، میتوانند با استفاده از دانش متخصصان شرکتهای سبدگردانی در کنار شغل اصلی خود بدون صرف وقت در این بازارها نیز سرمایهگذاری کنند
تفاوت سبدگردانی و صندوق سرمایهگذاری
- در سبدگردانی خود سرمایهگذار مالک سهام و اوراق بهادار خریداری شده در سبد سهامش است و سبدگردان به وکالت از او عملیات خرید و فروش را انجام میدهد، در حالیکه در صندوق های سرمایه گذاری، سرمایهگذار به صورت غیرمستقیم مالک سهام و اوراق بهادار خریداری شده توسط صندوق است و مدیر صندوق با جمع آوری سرمایههای سرمایهگذاران، خرید و فروش انجام میدهد.
- در سبدگردانی یک سبد بصورت اختصاصی به هر فرد تخصیص داده میشود در واقع یک سبد متشکل از سرمایه فقط یک فرد است. اما در صندوقهای سرمایهگذاری سرمایه افراد مختلف (نه یک فرد) جمع آوری شده و در صندوق قرار میگیرد.
- هزینههای خدمات سبدگردانی به این علت که بصورت اختصاصی برای شما سرمایهگذاری انجام میدهند بالاتر از صندوقهای سرمایهگذاری است که سرمایه بصورت جمعی میباشد و هزینههای آن بین افراد تقسیم میشود.
- سبدگردان خرید و فروش را بسته به ریسک پذیری شخص سرمایهگذار انجام میدهد که مختص خود اوست، در حالی که مدیر صندوق، خرید و فروش را با توجه به سود و زیان و ریسک پذیری کل سرمایهگذاران صندوق انجام میدهد و معمولا خرید با پایینترین ریسک را در نظر میگیرد.
- در صندوقهای سرمایهگذاری با خرید یک واحد سرمایهگذاری که در صندوقهای با درآمد ثابت حدود 100 هزار تومان است، میتوان وارد بازار سرمایهگذاری شد، در حالی که برای استفاده از خدمات یک سبدگردان معمولا، نیاز به سرمایهگذاری حداقل 1 میلیارد تومان است.
صندوق سرمایهگذاری مشترک:
صندوق سرمایهگذاری مشترک پول سرمایهگذاران مختلف را جمعآوری کرده و سپس با تجمیع این سرمایههای خرد، قدرت این را پیدا میکند که از مزایای یک سرمایهگذاری در مقیاس بزرگ بهره ببرد و از طرف سرمایهگذاران این پولها را در انواع اوراق بهادار مثل سهام و اوراق با درآمد ثابت کوتاهمدت و بلندمدت سرمایهگذاری کند
سود صندوقهای سرمایه گذاری از کجا بدست میآید؟
1. افزایش قیمت سهام صندوق:
وقتی ارزش پرتفوی صندوق بالا میرود، طبیعتا خالص ارزش داراییهای صندوق هم بالا میرود که خالص ارزش دارایی ها برابر ارزش داراییها منهای بدهیها است که بر مبنای هر سهم بیان میشود.
2.سود تقسیمی:
برخی صندوقها ممکن است با توجه به سیاستهایشان از محل درآمد سودهای سهام پرتفوی خود یا بهرههای اوراق با درآمد ثابت، سودی بین سهامداران خود تقسیم کنند.
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک چه مزیتهایی دارند؟
1.مدیریت حرفهای:
سرمایهگذاران به این دلیل در صندوق سرمایهگذاری میکنند که وقت و تخصص لازم برای سرمایهگذاری بهصورت انفرادی را ندارند. صندوق سرمایهگذاری مشترک راهی کمهزینه و کمریسک برای سرمایهگذاران کوچک است
2. متنوعسازی:
با سرمایهگذاری در صندوق بجای خرید سهام بهصورت انفرادی در بازار، ریسک سرمایهگذاری شما کاهش مییابد، هرچه تعداد سهام و اوراق قرضه شما زیادتر باشد، احتمال آسیبپذیری هرکدام از آنها به سرمایهگذاری شما کمتر میشود. صندوقهای بزرگ شامل دهها سهم از صنایع مختلف هستند و امکان ایجاد چنین تنوعی هرگز برای یک سرمایهگذار کوچک میسر نیست
3. صرفهجویی در مقیاس:
این صندوقها بهدلیل اینکه حجم گستردهای از منابع مالی را در کنار هم قرار داده و تجمیع میکنند، میتوانند سرانه هزینههای تأمین نیروی متخصص و نرمافزارهای تخصصی را کاهش داده و با صرفهجویی هزینهها در مقیاس، بازدهی سرمایهگذاری را افزایش دهند
4. نقدشوندگی:
صندوقهای سرمایهگذاری مشترک این ویژگی را دارند که در شرایط نامناسب بازار به شما امکان دهند که در سریعترین زمان ممکن پول خود را نقد کنید و برای فروش واحدهای سرمایهگذاری خود با هیچ مشکلی مواجه نشوید
5. آسانی و سهولت:
مبلغ بسیار کمی هم میتوان در صندوقها سرمایهگذاری کرد، همچنین خریدوفروش واحدهای صندوقهای سرمایهگذاری مشترک بهآسانی و در سریعترین زمان ممکن صورت میگیرد
چرا صندوق گزینه مطمئنی است؟
- صلاحیت حرفهای مدیر و فعالیت صندوقها تحت نظارت سازمان بورس بوده و با مجوز، تایید و نظارت مستمر سازمان بورس انجام میشود
- صندوقهای سرمایهگذاری دارای رکنی به نام متولی هستند. متولی بهصورت مستمر بر نحوه اجرای اساس نامه صندوقها نظارت دارند. متولی بر کلیه دریافتها و پرداختهای روزانه صندوق نظارت دارد
- حسابرسیهای ۶ ماهه و یکساله توسط حسابرسان معتمد سازمان بورس انجام میگیرد.
سخن پایانی:
در حال حاضر سبدگردانی یکی از خدمات بسیار پرطرفدار در بین افراد بورسی محسوب میگردد. اگر شما هم جزو آن دسته از افرادی هستید که زمان کافی برای کسب اطلاعات بورسی را ندارید، بهترین گزینه برای شما استفاده از خدمات سبدگردانی است. برای این منظور گروه خدمات سبدگردانی فراسرمایه از مجموعه افراد باتجربه و متخصص گرد هم آمدند و آماده خدمت رسانی به شما عزیزان هستند.
دیدگاه شما