ساختار فرابورس

ریسک‌های معاملاتی در بازار پایه فرابورس

باشگاه خبرنگاران جوان- یک کارشناس بازار سرمایه گفت: از مزایای بازار پایه می‌توان به محدود کردن فعالیت‌های سفته‌بازان و حذف هیجانات موجود در بازار پایه اشاره کرد. کوروش آسایش اظهار کرد: به طور کلی در بازار سرمایه دو شرکت بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران وجود دارند. در بازار فرابورس ایران دو بازار، بازار اصلی و بازار پایه وجود دارند که معمولا در بازار پایه، شرکت‌هایی که از بازار اصلی بورس و یا فرابورس به دلایل مختلف اخراج شدند یا نماد این شرکت‌ها در بازار بورس و فرابورس ثبت شده، ولی پذیرش نشده، وجود دارند. وی افزود: بازار پایه، بازاری با ریسک بالا است زیرا شرکت‌هایی که از نظر افشای اطلاعات و سودآوری مشکل داشتند، یا ساختار پذیرش بازار‌های بورس و فرابورس را نتوانستند تامین کنند، در این بازار وجود دارند. بنابراین، شفافیت در بازار پایه کمتر است. او بیان کرد: بازار پایه به سه دسته، بازار پایه زرد، بازار پایه نارنجی و بازار پایه قرمز تقسیم می‌شوند که درصد نوسان این بازار‌ها به ترتیب در بازار زرد سه درصد، در بازار نارنجی دو درصد و در بازار قرمز یک درصد است؛ که هر چه بازار پایه از زرد و به سمت بازار قرمز می‌آید، ریسک آن افزایش می‌یابد. آسایش در رابطه با شرکت‌های زیرمجموعه بازار پایه اظهار کرد: شرکت‌هایی که در بازار زرد هستند وضعیت‌شان از نظر ساختار مالی و افشای اطلاعاتی در سطح بالاتری نسبت به شرکت‌هایی موجود در بازار نارنجی و قرمز قرار دارند. او بیان کرد: یکی از دلایلی که بازار‌های پایه نوسانات زیادی دارند، بحث ریسک است. بازار‌های پایه معمولا شرکت‌های کوچکی هستند و این شرکت‌های کوچک با سفته بازی و ایجاد صف‌های خرید و یا حرکاتی که بازیگران انجام می‌دهند، یک سهم را بالا و یا پایین می‌کشند. این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که علت سرمایه‌گذاری افراد در بازار پایه چیست؟، گفت: در سال ۹۹ همه به سمت بازار سرمایه هجوم آوردند و شاخص بازار سرمایه تا سال‌های گذشته زیر یک میلیون قرار داشت و در طول چند ماه با تبلیغات و کار‌هایی که دولت انجام داد، چند میلیون نفر به سمت بازار سرمایه آمدند و البته بازار پایه هم جزئی از این بازار‌ها بود؛ بنابراین پول به سمت این بازار نیز آمد و بسیاری از افراد بدون مطالعه، توافقنامه بازار پایه را امضا کردند با اینکه با ساز و کار و ساختار این بازار اصلا آشنا نبودند. او بیان کرد: به هر حال در سال گذشته بسیاری از افراد به سمت بازار پایه آمدند و تقاضا در این بازار افزایش یافت، ولی در نهایت بعد از اینکه پول از بازار سرمایه خارج شد و تقاضا کم و عرضه زیاد شد، چون شرکت‌های موجود در بازار پایه، شرکت‌های کوچک و سفته‌بازی هستند، افراد در صف‌های فروش طولانی مدت قرار گرفتند و بسیاری از سهام ریزش سنگینی را تجربه کردند.
او افزود: یکی از راهکار‌های اساسی که در زمان دریافت کد بورسی به سهامداران اعلام می‌شود این است که توافقنامه بازار پایه را دقیق بخوانند و سپس به سمت این بازار برای سرمایه‌گذاری بیایند. آسایش در خصوص مصوبات توافقنامه اظهار کرد: در توافقنامه بازار پایه که اکثر افراد بدون مطالعه امضا می‌کنند، در رابطه با ساختار پذیرش بازار پایه، نوسانات این بازار، نحوه پذیرش و ساختار معاملاتی این بازار‌ها صحبت می‌شود؛ ولی اگر این توافقنامه به صورت دقیق خوانده شود شاید بسیاری از افرادی که ریسک‌گریز و مبتدی هستند، کمتر به سمت این بازار‌ بروند.
این کارشناس بازار سرمایه در پاسخ به این پرسش که، بازار پایه چه مزایایی دارد؟، گفت: از مزایای معدودی که می‌توان برای بازار پایه اشاره کرد این است که معمولا شرکت‌هایی که کوچک هستند و یا ساختار‌های مالی آنها به بازار بالاتر نمی‌خورد، می‌توانند در بازار پایه نقدشوندگی سهام خود را در مقایسه با خرید و فروش سهام در خارج از بورس، بیشتر کنند. او بیان کرد: یکی دیگر از مزایای بازار پایه این است که درصد نوسان سهام این بازار کمتر است و به دلیل اینکه ریسک بالایی دارند، نظارت بیشتری هم روی سهام این شرکت‌ها وجود دارد. آسایش در رابطه با معایب بازار پایه اظهار کرد: از معایب اصلی این بازار این است که چون نماد‌های موجود در بازار پایه معمولا نماد‌های کوچکی هستند و افشای اطلاعات مناسبی هم ندارند، بازیگران و سفته‌بازان بیشتر به سمت این نماد‌ها می‌روند و به راحتی می‌توانند سهام موجود در بازار پایه را تا روز‌های متوالی در صف‌های خرید و فروش قفل کنند. او همچنین بیان کرد: از معایب دیگر این بازار این است که، هر زمان امکان دارد، شرکت اعلام ورشکستگی کند و از بازار خارج شود و ممکن است سهامداران برای نقد شدن سهام‌شان با مشکل مواجه شوند.

بازار فرابورس چیست و چه فرقی با بورس دارد؟

ورود به بازار اوراق بهادار ازجمله اهداف شرکت‌ها محسوب می‌شود. اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده‌ای از شرکت‌های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت‌ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده‌اند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.

بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد. مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می‌باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند، لذا رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ساختار فرابورس ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند. نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن over the counter گرفته شده است. به همین دلیل به این بازار اختصارا otc نیز گفته می‌شود. قابل ذکر است که سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های مالی و عملیاتی شرکت‌های بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.

شرکت فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور – بورس اوراق و بورس کالا- با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد، با این تفاوت که ورود به بازارهای فرابورس از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و شامل بازارهای متنوعی می‌باشد که این تفاوت‌ها را به اختصار در زیر تشریح می‌کنیم.

الف-1) براساس دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران، فرابورس دارای پنج بازار (اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه) است. پذیرش شرکت‌های سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفا در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد.

بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقل و انتقال سهام شرکت‌هایی است که بر اساس الزام بند ب ماده 99 قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند.

با توجه به تقسیم‌بندی‌های انجام شده فوق، مقایسه‌ای بین شرایط پذیرش سهام در بازارهای بورس و فرابورس برای آشنایی بیشتر ارائه می‌کنیم: (جدول بالا) بر اساس بند ب ماده 1 قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید سهام شناور آزاد بخشی از سهام شرکت است که دارندگان آن همواره آماده عرضه و فروش آن سهام می‌باشند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام در مدیریت شرکت مشارکت نمایند.

بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس نیز تعریف شده‌اند. این موارد از جمله موارد زیر می‌باشند:

کارکرد اصلی بازارهای اوراق بهادار، تجهیز، جمع‌آوری و هدایت پس‌اندازهای کوچک مردم برای اجرای طرح‌های بزرگ اقتصادی است تا شرکت‌ها با شرایطی آسان‌تر بتواند از مزایای تامین منابع ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه، استفاده کنند. علاوه بر فروش سهام و افزایش سرمایه، راهکارهایی از قبیل انتشاراوراق مشارکت، انتشارگواهی سپرده سرمایه‌گذاری عام و خاص و. برای شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس پیش‌بینی شده است.

تا پیش از فعالیت فرابورس فقط سهام شرکت‌هایی که در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده بود، امکان معامله در محیطی شفاف و رقابتی را داشتند و شرکت‌هایی که نمی‌‌توانستند شرایط پذیرش در بورس را احراز کنند از دسترسی به چنین امکانی محروم بودند. اما با ایجاد فرابورس، شرکت‌ها با شرایط ساده تر می‌توانند در این نهاد پذیرش شوند و از مزیت‌های بازار منسجم و شفاف

بر اساس قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، شرکت‌های پذیرش شده در فرابورس ایران مشمول مزایای مالیاتی قابل توجهی خواهند شد.به این صورت که بر اساس ماده 143 قانون مالیات‌های مستقیم، 5 درصد از مالیات بر درآمد شرکت‌هایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی (فرابورس) یا خارجی پذیرفته می‌شود از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت‌های پذیرش شده در این بورسها یا بازارها حذف نشده اند با تایید سازمان بورس بخشوده می‌شود.به گزارش عصر بانک دات آی آر شرکت‌هایی که سهام آنها برای معامله در بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته شود در صورتی که در پایان دوره مالی به تایید سازمان بورس حداقل 20 درصد سهام شناور آزاد داشته باشند معادل 2 برابر معافیت‌های فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار می‌شوند.

در ماده 143 مکرر اضافه شده است از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام شرکت‌ها اعم از ایرانی و خارجی در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس دارای مجوز، مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد و از این بابت وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام و مالیات بر ارزش افزوده خرید و فروش مطالبه نخواهد شد.

هم اکنون برای نقل و انتقال سهم شرکت‌های خارج از بورس فرآیند اداری پیچیده‌ و وقت‌گیری وجود دارد و اجرای کلیه مراحل مستلزم صرف وقت و تشریفات اداری پیچیده است اما با شروع فعالیت فرابورس و پذیرش شرکت‌ها در این بازار نقل و انتقال آنها به سهولت انجام می‌گیرد.

با توجه به نظارت و شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا، قیمت سهام شرکت‌ها در فرابورس مبین شرایط روشنی برای وضعیت مالی شرکت است و در همه معاملاتی که شرکت یا سهامداران آن انجام می‌دهند، می‌تواند مبنای عمل قرار گیرد.همچنین می‌تواند مبنای وثیقه‌گذاری و اعتباردهی شرکت‌ها باشد.

پس از پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس، مکانیسم قانونی و مراجع رسمی برای اعلام اطلاعات شرکت ایجاد می‌شود و از نتایج ارائه اطلاعات، شفافیت بیشتر عملکرد مدیران شرکت‌ها خواهد بود. همچنین با ارائه گزارش‌های مالی دوره‌ای تحت نظر حسابرسان معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، سهامداران و سایر سرمایه گذاران به اطلاعات حسابرسی شده دسترسی پیدا می‌کنند.

پس از پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس، امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ تسهیلات بر روی سهام شرکت‌‌های پذیرفته شده در این بازار امکان پذیر می‌باشد. چون با پذیرش سهام شرکت درفرابورس، یک مرجع رسمی بر انجام معاملات شرکت نظارت دارد و قیمت سهام در شرایط عادلانه عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، لذا سیستم بانکی با شرایط ساده‌تری اقدام به وثیقه گرفتن سهام شرکت می‌کند. زیرا در صورت وثیقه شدن سهام، امکان انجام معامله روی آن وجود ندارد و ارزش‌گذاری سهام وثیقه شده از سوی یک مرجع رسمی به نام فرابورس صورت گرفته است.

با توجه به اینکه فرابورس و بازار سرمایه مخاطبان گسترده‌ای دارد، ورود شرکت به بازار سرمایه موجب آشنایی قشر وسیعی از مصرف کنندگان با خریداران کالا و خدمات شرکت می‌شود وبی شک مخاطبان شرکت را افزایش خواهد داد.

• صدور اوراق مشارکت و گواهی سپرده در فرابورس پذیره‌نویسی وانتشار اوراق مشارکت و گواهی سپرده سرمایه‌گذاری عام و خاص و همینطور انجام معامله دست دوم این اوراق انجام می‌شود.

در صورتی که به هر دلیل سهامداران عمده شرکتی تصمیم بگیرند، شرکت خود را از فرابورس خارج کنند، در دستورالعمل پذیرش ساز و کاری به این منظور در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج ازاین بازار وحتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص به سادگی امکان پذیر خواهد بود.

تفاوت بورس با فرابورس در چیست؟ مزایای بازار فرابورس

فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه همواره نشان‌دهنده رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور می‌باشد.

شرکت‌هایی که سهام‌شان در بازار‌های مالی مورد داد و ستد قرار می‌گیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند ورود به بازار اوراق بهادار ازجمله اهداف شرکت‌ها محسوب می‌شود اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده‌ای از شرکت‌های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت‌ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده‌اند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.

بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد.

مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می‌باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند، لذا رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

تفاوت‌های فرابورس با بورس

شرکت فرابورس ایران همچون دو بورس فعال کشور بورس اوراق و بورس کالا با مجوز شورای عالی بورس ایجاد شده و تحت نظارت سازمان بورس اوراق بهادار قرار دارد، با این تفاوت که ورود به بازارهای فرابورس از شرایط و الزامات کمتری برخوردار بوده و شامل بازارهای متنوعی می‌باشد که این تفاوت‌ها را به اختصار در زیر تشریح می‌کنیم.

الف) تفاوت در بازار‌ها:

الف-۱) براساس دستورالعمل پذیرش، عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار در فرابورس ایران، فرابورس دارای پنج بازار (اول، دوم، سوم (عرضه)، ابزارهای نوین مالی و پایه) است.

پذیرش شرکت‌های سهامی عام در بازار اول و بازار دوم و پذیرش سایر اوراق بهادار صرفا در بازار ابزارهای نوین مالی صورت می‌پذیرد.

بازار سوم جهت عرضه یکجا و پذیره‌نویسی اوراق بهادار و بازار پایه جهت درج و نقل و انتقال سهام شرکت‌هایی است که بر اساس الزام بند ساختار فرابورس ب ماده ۹۹ قانون برنامه پنجم توسعه، مشمول ثبت نزد سازمان بورس و اوراق بهادار بوده و امکان پذیرش در یکی از بازارهای بورس یا فرابورس را ندارند.

الف-۲) شرکت بورس تهران دارای ۲ بازار به شرح زیر می‌باشد:

۱- بازار اول
۲- بازار دوم

ب) تفاوت در فرآیند پذیرش در بازار بورس و فرابورس:

با توجه به تقسیم‌بندی‌های انجام شده فوق، مقایسه‌ای بین شرایط پذیرش سهام در بازارهای بورس و فرابورس برای آشنایی بیشتر ارائه می‌کنیم: (جدول بالا) بر اساس بند ب ماده ۱ قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید سهام شناور آزاد بخشی از سهام شرکت است که دارندگان آن همواره آماده عرضه و فروش آن سهام می‌باشند و قصد ندارند با حفظ آن قسمت از سهام در مدیریت شرکت مشارکت نمایند.

مزایای پذیرش شرکت‌ها در فرابورس

بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکت‌های پذیرفته شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس نیز تعریف شده‌اند، این موارد از جمله موارد زیر می‌باشند:

– تامین مالی آسان و ارزان

کارکرد اصلی بازارهای اوراق بهادار، تجهیز، جمع‌آوری و هدایت پس‌اندازهای کوچک مردم برای اجرای طرح‌های بزرگ اقتصادی است تا شرکت‌ها با شرایطی آسان‌تر بتواند از مزایای تامین منابع ارزان قیمت از طریق بازار سرمایه، استفاده کنند.

علاوه بر فروش سهام و افزایش سرمایه، راهکارهایی از قبیل انتشاراوراق مشارکت، انتشارگواهی سپرده سرمایه‌گذاری عام و خاص و… برای شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس پیش‌بینی شده است.

– افزایش نقد شوندگی سهام

تا پیش از فعالیت فرابورس فقط سهام شرکت‌هایی که در بورس اوراق بهادار تهران پذیرفته شده بود، امکان معامله در محیطی شفاف و رقابتی را داشتند و شرکت‌هایی که نمی‌‌توانستند شرایط پذیرش در بورس را احراز کنند از دسترسی به چنین امکانی محروم بودند.

اما با ایجاد فرابورس، شرکت‌ها با شرایط ساده تر می‌توانند در این نهاد پذیرش شوند و از مزیت‌های بازار منسجم و شفاف بهره‌مند شوند.

– بهره‌مندی از معافیت مالیاتی شرکت‌های پذیرفته شده در فرابورس

بر اساس قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید، شرکت‌های پذیرش شده در فرابورس ایران مشمول مزایای مالیاتی قابل توجهی خواهند شد.

به این صورت که بر اساس ماده ۱۴۳ قانون مالیات‌های مستقیم، ۵ درصد از مالیات بر درآمد شرکت‌هایی که سهام آنها برای معامله در بازار خارج از بورس داخلی (فرابورس) یا خارجی پذیرفته می‌شود از سال پذیرش تا سالی که از فهرست شرکت‌های پذیرش شده در این بورس‌ها یا بازارها حذف نشده اند با تایید سازمان بورس بخشوده می‌شود.

به گزارش بورسینس به نقل از عصر بانک شرکت‌هایی که سهام آنها برای معامله در بازارهای خارج از بورس داخلی یا خارجی پذیرفته شود در صورتی که در پایان دوره مالی به تایید سازمان بورس حداقل ۲۰ درصد سهام شناور آزاد داشته باشند معادل ۲ برابر معافیت‌های فوق از بخشودگی مالیاتی برخوردار می‌شوند.

در ماده ۱۴۳ مکرر اضافه شده است از هر نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام شرکت‌ها اعم از ایرانی و خارجی در بورس‌ها یا بازارهای خارج از بورس دارای مجوز، مالیات مقطوعی به میزان نیم درصد ارزش فروش سهام و حق تقدم سهام وصول خواهد شد و از این بابت وجه دیگری به عنوان مالیات بر درآمد نقل و انتقال سهام و حق تقدم سهام و مالیات بر ارزش افزوده خرید و فروش مطالبه نخواهد شد.

– نقل و انتقال سهام به‌صورت آسان- سریع و کم‌هزینه

هم اکنون برای نقل و انتقال سهم شرکت‌های خارج از بورس فرآیند اداری پیچیده‌ و وقت‌گیری وجود دارد و اجرای کلیه مراحل مستلزم صرف وقت و تشریفات اداری پیچیده است اما با شروع فعالیت فرابورس و پذیرش شرکت‌ها در این بازار نقل و انتقال آنها به سهولت انجام می‌گیرد.

– شفافیت و اعتبار قیمت سهام به واسطه مبادله در فرابورس

با توجه به نظارت و شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا، قیمت سهام شرکت‌ها در فرابورس مبین شرایط روشنی برای وضعیت مالی شرکت است و در همه معاملاتی که شرکت یا سهامداران آن انجام می‌دهند، می‌تواند مبنای عمل قرار گیرد.همچنین می‌تواند مبنای وثیقه‌گذاری و اعتباردهی شرکت‌ها باشد.

– اطلاع رسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایه‌گذاران بالفعل و بالقوه

پس از پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس، مکانیسم قانونی و مراجع رسمی برای اعلام اطلاعات شرکت ایجاد می‌شود و از نتایج ارائه اطلاعات، شفافیت بیشتر عملکرد مدیران شرکت‌ها خواهد بود. همچنین با ارائه گزارش‌های مالی دوره‌ای تحت نظر حسابرسان معتمد سازمان بورس و اوراق بهادار، سهامداران و سایر سرمایه گذاران به اطلاعات حسابرسی شده دسترسی پیدا می‌کنند.

– بهره‌گیری از امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ ساده تر تسهیلات بانکی

پس از پذیرش سهام شرکت‌ها در فرابورس، امکان وثیقه‌گذاری سهام و اخذ تسهیلات بر روی سهام شرکت‌‌های پذیرفته شده در این بازار امکان پذیر می‌باشد. چون با پذیرش سهام شرکت درفرابورس، یک مرجع رسمی بر انجام معاملات شرکت نظارت دارد و قیمت سهام در شرایط عادلانه عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، لذا سیستم بانکی با شرایط ساده‌تری اقدام به وثیقه گرفتن سهام شرکت می‌کند. زیرا در صورت وثیقه شدن سهام، امکان انجام معامله روی آن وجود ندارد و ارزش‌گذاری سهام وثیقه شده از سوی یک مرجع رسمی به نام فرابورس صورت گرفته است.

– معرفی شرکت و محصولات به طیف وسیعی از اقشار جامعه و افزایش اعتبار شرکت

با توجه به اینکه فرابورس و بازار سرمایه مخاطبان گسترده‌ای دارد، ساختار فرابورس ورود شرکت به بازار سرمایه موجب آشنایی قشر وسیعی از مصرف کنندگان با خریداران کالا و خدمات شرکت می‌شود وبی شک مخاطبان شرکت را افزایش خواهد داد.

– صدور اوراق مشارکت و گواهی سپرده در فرابورس پذیره‌نویسی وانتشار اوراق مشارکت و گواهی سپرده

سرمایه‌گذاری عام و خاص و همینطور انجام معامله دست دوم این اوراق انجام می‌شود.

– پیش‌بینی فرآیند ساده خروج از فرابورس

در صورتی که به هر دلیل سهامداران عمده شرکتی تصمیم بگیرند، شرکت خود را از فرابورس خارج کنند، در دستورالعمل پذیرش ساز و کاری به این منظور در نظر گرفته شده است که با گذراندن فرآیند مشخصی امکان خروج ازاین بازار وحتی تبدیل شرکت به شرکت سهامی خاص به سادگی امکان پذیر خواهد بود.

واقعا فرق بورس با فرابورس در چیست؟

ورود شرکت‌ها به بازار سرمایه همواره نشان‌دهنده رشد شرکت و معرفی آنها در سطح کشور می‌باشد. شرکت‌هایی که سهامشان در بازار‌های مالی مورد داد و ستد قرار می‌گیرد از درجه اعتبار بالاتری برخوردار هستند.

بنابراین ورود به بازار اوراق بهادار از جمله اهداف شرکت‌ها محسوب می‌شود، اما این واقعیت که دستیابی سریع و آسان به بازار اوراق بهادار برای تعداد عمده‌ای از شرکت‌های سهامی فعال در کشور میسر نبوده و این شرکت‌ها از مزایای بازار سرمایه محروم بوده‌اند قبل از ایجاد فرابورس مشهود بوده است.

بنابراین فرابورس ایران با ساختار و جایگاه قانونی مشابه بورس ولی با شرایط پذیرش و معامله ساده تر ایجاد گردید تا حوزه شمول بازار سرمایه کشور را گسترش دهد.

مهم‌ترین وظیفه فرابورس ایران، ساماندهی و هدایت بخشی از بازار سرمایه می‌باشد که شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را نداشته یا تمایل به ورود سریع‌تر به بازار را دارند، لذا رویه‌های پذیرش شرکت‌ها و تنوع شرایط پذیرش به گونه ایست که شرکت‌ها با احراز حداقل شرایط و در سریع ترین زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و از کلیه مزایای شرکت‌های پذیرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.

نام این بازار در ایران از معادل انگلیسی آن over the counter گرفته شده است، به همین دلیل به این بازار اختصارا otc نیز گفته می‌شود.

قابل ذکر است که سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعالیت‌های مالی و عملیاتی شرکت‌های بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.

برخی تفاوت‌های بازار بورس با فرابورس عبارتند از:

۱- بازار فرابورس هیچ مکان فیزیکی متمرکز و خاصی ندارد که داد و ستدکنندگان یا متخصصین همچون بورس های کلاسیک گرد هم آیند.

۲- قوانین استاندارد اقلام مورد مبادله در بازار فرابورس انعطاف پذیر می باشند یعنی قوانین معمولاً ناشی از توافق طرفین می باشد.

۳- ساعات کار فرابورس از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار است.

۴- در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین تعیین می گردد مزایایی از قبیل شفافیت قیمت ها و کاهش ریسک وجود ندارد.

۵- بورس رسمی برای فعالان در این بازار مزایایی از قبیل شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک را به دنبال دارد در صورتی که در بازارهای فرابورسی با توجه به اینکه شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می‌گردد، این شرایط به صورت کامل وجود ندارد.

۶- سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات ۲۴ ساعته را امکان پذیر می نماید که بدون شک، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب شده و برای داد و ستد کنندگان از قاره های مختلف نیز، شکل تفاوتهای سازمانی بین قاره ها را از بین می برد.

مزایای بازار فرابورس چیست؟

بازار فرابورس ایران، بازاری منعطف و در عین حال تحت نظارت دقیق سازمان بورس و اوراق بهادار خواهد بود، حضور در این بازارها به معنای معرفی و شناخت شرکت ها در سطح ملی بوده و مزایای متعددی برای شرکت پذیرفته شده و سهامدارانش قابل ترسیم است:

۱- تامین مالی آسان و ارزان شرکت ها در راستای توسعه فعالیت: کارکرد اصلی بورس و فرابورس، تجهیز جمع آوری و هدایت پس اندازهای کوچک مردم برای اجرای طرح های بزرگ اقتصادی، جهت فراهم آوردن ضریب نقد پذیری بیشتر سرمایه، شفافیت و امکان نظارت بیشتر، فرابورس نیز مانند بورس راهی برای تامین مالی ارزان قیمت شرکت ها است.

۲- بهره مندی از معافیت مالیاتی شرکت های پذیرفته شده در فرابورس: بر این اساس شرکت های پذیرش شده در بازار فرابورس ایران مشمول مزایای مالیاتی قابل توجهی خواهند شد که مقدار آن براساس لایحه ای که توسط دولت به مجلس شورای اسلامی ارائه شده تا میزان ۱۰ درصد تخفیف خواهد بود.

۳- کاهش نرخ مالیات نقل و انتقال: از مزایای فرابورس براس سهامداران شرکت های سهامی کاهش مالیات نقل و انتقال سهام این شرکت ها از ۴ درصد ارزش اسمی به نیم درصد ارزش معامله همانند بورس اوراق بهادار تهران است.

این مزیت در حقیقت در معامله یک سهم د رنرخ ۱۰۰۰ ریال از ۴۰ ریال برای هر سهم در خارج از بورس به ۵ ریال برای هر سهم در بازار فرابورس ایران منجر خواهد شد.

۴- نقل و انتقال سهام به صورت آسان – سریع و کم هزینه: با فعالیت فرابورس چه در رابطه با سهام شرکت های پذیرفته شده و چه در رابطه با معاملات عمده موردی این نقل و انتقال با سهولت انجام خواهد گرفت.

۵- شفافیت و اعتبار قیمت سهام بواسطه مبادله در فرابورس: با توجه به نظارت و شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا قیمت سهام شرکت ها در فرابورس مبین شرایط روشنی برای وضعیت مالی شرکت است و در همه معاملاتی که شرکت یا سهامداران آن انجام می دهند می تواند مبنای عمل قرار گیرد.

۶- اطلاع رسانی هماهنگ و عادلانه به سرمایه گذاران بالفعل و بالقوه: پس از پذیرش سهام شرکت ها در فرابورس مکانیسم های قانونی و مراجع رسمی برای اعلام اطلاعات شرکت وجود خواهد داشت و پس از آن ارائه اطلاعات و شفافیت بیشتر عملکرد مدیران خواهد شد

ورود به فرابورس چه مزیت هایی برای سهامداران دارد؟

مهمترین مزیت برای سهامداران ، شفافیت و اعتبار قیمت سهام بواسطه مبادله در فرابورس است که این مهم بواسطه نظارت و شفافیت مکانیسم عرضه و تقاضا در قیمت سهام بوجود می آید که سبب افزایش قیمت اسمی سهام و حتی چندین برابر شدن آن می گردد.

مزیت مهم دیگر آن کاهش مالیات نقل و انتقال سهام آنها می باشد در حقیقت در معامله یک سهم در نرخ ۱۰۰۰ ریال از ۴۰ ریال برای هر سهم در خارج از بورس به ۵ ریال برای هر سهم در بازار فرابورس منجر خواهد شد همچنین نقل و انتقال سهام به صورت آسان، سریع و کم هزینه انجام خواهد شد.

برای سرمایه گذاران حقیقی و حقوقی سرمایه گذاری در فرابورس چه جاذبه هایی دارد؟

۱- افزایش قیمت سهام: سرمایه گذاری در سهام، صاحبان سرمایه را لااقل در مقابل کاهش قدرت خرید پول محافظت می کند، همچنین حسن مدیریت در اداره شرکت، ارزش سهام شرکت را بالا می برد.

۲- سود سهام: میزان سود هر شرکت بستگی به عوامل مشخصی دارد، مدیریت شرکت تقاضای بازار و اوضاع کلی اقتصادی کشور.

۳- معافیت مالیاتی: شرکتهایی که در فرابورس پذیرفته می شوند از پرداخت ۱۰ درصد مالیات معاف هستند و طبعاً سهامداران از این مزایا سود می برند.

۴- حق رای و اعمال مدیریت: صاحبان سهام شرکتها به نسبت تعداد سهامی که در اختیار دارند در مجمع عمومی صاحبان سهام حق رای دارند.

۵- تنوع سرمایه گذاری: تنوع اوراق بهاداری که در فرابورس عرضه می شود به سهامداران امکان می دهد که سرمایه خود را بین سهامهای گوناگون تقسیم کند و باعث کاهش ریسک و زیانهای احتمالی شود.

۶- اطمینان از محل سرمایه گذاری: شرکتهایی که در فرابورس وارد می شوند باید تمام شرایط و ضوابط تعیین شده توسط فرابورس را رعایت کنند لذا سهام شرکت غیر واقعی با مدیریت ضعیف و دارای ساختار مالی نامناسب در فرابورس جایی ندارد.

۷- حق خرید سهام جدید الانتشار: سهامداران یک شرکت در خرید سهم جدید الانتشار همان شرکت نسبت به سایر خریداران اولویت دارند.

آیا کد معاملاتی ( کد بورسی ) برای خرید سهام در بورس و فرابورس فرق می‌کند؟

خیر، شما با دریافت کدمعاملاتی از کارگزاری، هم می‌توانید در بازار بورس و هم در فرابورس مشغول به معامله سهام شوید. به عبارت دیگر، سهام شرکت‌های فرابورسی و بورسی با یک کدمعاملاتی قابل خریدوفروش است.

برای یک سرمایه‌گذار و معامله‌گر عادی، تفاوتی بین شرکتی که در فرابورس پذیرفته شده و شرکتی که در بورس است وجود ندارد.

تفاوت بین بورس و فرابورس: کدام سود دهی بیشتری دارد؟

بازارهای مالی ساختار و قوانین مختص به خود را دارند به طور کلی به هر بازاری که معاملات اوراق بهادار در آن صورت میپذیرد بازار مالی میگویند. یکی از دریچه های انجام معاملات در بازارهای مالی بورس هستند. البته درکشور ما در کنار بازار بورس نام فرابورس نیز شنیده میشود و حتما از خود پرسیده اید تفاوت این دو بازار سرمایه در چیست؟در این مقاله به صورت جامع به بررسی تفاوت این دو بازارمالی پرداختیم.

ویدیوی آموزشی

اگر ویدیوی بالا سودمند نبود به خواندن ادامه دهید:

بازاربورس

یکی از مهمترین ترین بازارهای مالی که قیمت گذاری و خرید و فروش کالا در آن انجام میشود بازار بورس است.

توی این پک فوق العاده، تحلیل تکنیکال در بورس رو جوری یاد میگیری که تو هیچ کلاس آموزشی یا پک دیگه ای نه دیدی نه شنیدی! بورس رو سریع یاد بگیر وحسابی پول دربیار!

بازارهای بورس در ایران:

1-بورس اوراق بهادار: معامله دارایی های کاغذی

2-بورس کالا: انجام معاملات دارایی های فیزیکی و محصولات

3-بورس انرژی: معامله حامل های انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر این کالاها

با این اپلیکیشن ساده، هر زبانی رو فقط با روزانه 5 دقیقه گوش دادن، توی 80 روز مثل بلبل حرف بزن! بهترین متد روز، همزمان تقویت حافظه، آموزش تصویری با کمترین قیمت ممکن!

بازار فرابورس

فرابورس یکی دیگر از بازارهای مالی در ایران است که سهام شرکت ها در آن قیمت گذاری میشود و معاملات صورت میپذیرد. در واقع در بازارفرابورس شرکت های کوچکتر به راحتی پذیرش میشوند.

این بازار وظیفه سامان دهی و هدایت بنگاه های اقتصادی برای تامین مالی خود از طریق بازار بورس را دارد و شرکت ها با ورود به این بازار از تمام مزایای بازار اوراق بهادار میتوانند استفاده کنند.

پس از معرفی این دو بازار باید به مقایسه این دو بازار پرداخته تا به شناختی جامع از این دو بازار دست یابیم. این دو بازار 4 تفاوت عمده دارند که شامل:

1- تعداد بازارهای موجود در این دو بازار

2-نحوه پذیرش شرکت ها

1- تعداد بازارهای موجود در این دو بازار

بازار بورس شامل:

شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار بر اساس میزان سرمایه ثبت شده؛ درصد شناوری سهام؛ میزان شفافیت؛ سودآوری و …. در دو دسته به نام بازار اول و بازار دوم طبقه بندی می شوند

• بازاراول: شرکت هایی که عملکرد خوبی در قبال سهام داران و بازار بورس داشته باشند در این دسته از بازار بورس قرار میگیرند.
• بازار دوم: حال اگر شرکتی عملکرد ضعیف تر نسبت به بازار اول داشته باشند در این گروه قرار میگیرد و در صورتی که عملکرد خود را بهبود بخشد توانایی بازگشت به بازار اول را دارد.

بازار فرابوس شامل:

• بازار اول: دربازار اول فرابورس علاوه بر سهام شرکتها ، واحدهای صندوق های سرمایه گذاری بانام هم پذیرش و معامله می شوند. همچنین نوسان سهام شرکتها و اوراق پذیرفته شده در بازار اول فرابورس 5 درصد ساختار فرابورس بدون حجم مبنا پیش بینی شده است .در آن سهام شرکتهایی معامله می شوند که آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل ده میلیارد ریال و یکسال از زمان بهره برداری آن گذشته و زیان انباشته نداشته باشد.
• بازاردوم: در این بازار ، صرفا سهام شرکتهای سهام عام پذیرفته می شوند. در این بازار سهام شرکتهای زیانده، تازه تاسیس، شرکتهای سهامی خاص که قصد اجرای افزایش سرمایه و تبدیل به سهامی عام را دارند و شرکتهای کوچک پذیرفته شده مورد مبادله قرار می گیرند .در بازار دوم سهام شرکتهایی معامله می شوند که آخرین سرمایۀ ثبت شدۀ آن حداقل یک میلیارد ریال باشد.
• بازار سوم: بازار عرضه محلی ایمن، شفاف و سودمند برای انجام معاملات عمده اوراق بهاداری است که امکان یا شرایط پذیرش در فرابورس را ندارد. انجام عرضه در این بازار مستلزم گذارندن فرایند پذیرش نبوده و با انجام تشریفات اداری در فرابورس، امکان پذیر است.
• ابزار‌های نوین مالی: انواع اوراق با درآمد تضمین شده از جمله اوراق مشارکت، گواهی سپرده بانکی و …که در زمان پذیرش حداقل سه ماه تا سر رسید آنها باقی مانده باشد قابل پذیرش در این بازار بوده به شرطی که بعد از پذیرش، معامله مجدد آنها منحصرا از طریق فرابورس انجام شود.
• بازار پایه: این بازار شامل شرکت هایی با شرایط زیر است:

1-شرکت‌هایی که به‌دلیل ازدست‌دادن شرایط بازارهای بورس یا فرابورس از بازار مربوطه لغو پذیرش می‌شوند،در بازار پایه درج‌می‌گردد.

2-شرکتهایی که درخواستی مبنی‌بر پذیرش ندارند.

3-شرکت هایی که نزد سازمان بورس ثبت شده‌اند، اما شرایط پذیرش را ندارند.

2-تفاوت در نحوه پذیرش بورس و فرابورس

یکی از اصلی ترین انگیزه های سازمان بورس برای ایجاد بازار فرابورس پذیرش شرکت هایی کوچکتر و جذب سهام آنان به بازارمالی است.یکی از تفاوت های اصلی این دو بازار مالی در نحوه پذیرش سهام شرکت هاست که این روند در بازار فرابورس زمان کمتر به دنبال دارد. در جدول زیر مختصری از شرایط پذیرش در این دو بازار تهیه شده است.

شرایط پذیرش	بازار بورس			بازار فرابورس
	بازار اول	بازاردوم		بازاراول	بازار دوم
حداقل سرمایه ثبت شده شرکت	50تا100میلیاردتومان		20میلیاردتومان	1میلیارد تومان		100میلیون تومان
حداقل سهام شناور	15تال20درصد		10درصد	10درصد		5درصد
حداقل تعداد سهام‌داران	750 تا 1000نفر		250نفر	200نفر		–
سابقه فعالیت شرکت در صنعت مربوطه	3سال		2سال	حداقل 2سال		حداقل 1 سال
سودآوری	3 دوره سود آوری		1 دوره سودآوری	1 دوره سود آوری		–

3-ساعات معامله

معامله در بازار بورس فقط از شنبه تا چهارشنبه از ساعت9 الی12:30 صورت میپذیرد. اما معامله در فرابورس از لحاظ بازه زمانی منعطف تر است. در فرابورس سطح فعلی امکانات الکترونیکی، انجام معاملات ۲۴ ساعته را امکان پذیر کرده که، در مقایسه با یک بورس، مزیت عمده ای محسوب میشود.

4-شفافیت در معاملات

بورس اوراق بهادار مزایایی از قبیل شفافیت قیمت‌ها و کاهش ریسک را به همراه دارد اما در بازار فرابورس به این علت که شرایط معاملات با نظر طرفین قرارداد تعیین می‌گردد، این مزایا به صورت کامل وجود ندارد.

نکاتی در باب پذیرش شرکت ها در فرابورس

پذیرش شرکت‌های سهامی عام به کمتر از یک ماه کاهش پیدا کرده است. این کاهش زمان یکی از مزایای ورود شرکت ها با موانع کمتر به بازارهای مالی است.

امکان تامین مالی از محل جذب سرمایه گذاران جدید و افزایش سرمایه یکی از مزایای بازار فرابورس برای شرکت ها است.

شرکت‌هایی که اقدام به عرضه سهام در فرابورس می‌کنند (به غیر از شرکت‌های حاضر در بازار پایه) امکان برخورداری از معافیت مالیاتی تا ۱۰ درصد درآمد خود را دارا هستند.

سهام مورد مبادله در بازارهای فرابورس ایران به دلیل نبود حجم مبنا با معاملات روان‌تر و نقد شوندگی بالاتری رو به رو هستند و عرضه و تقاضا برای این سهام به سرعت متعادل شده و معمولا صف خرید و فروش آن‌ها برای مدت زیادی ادامه نمی‌یابد.

نکات تکمیلی

• سرمایه گذاری در بازار فرابورس نیز همچون بازار بورس با کد بورسی بوده و نیاز به دریافت کد بورسی جدید نیست.
• شرکت‌هایی که شرایطشان برای پذیرش در بازار بورس اوراق بهادار دشوار است می‌توانند به سهولت در بازار فرابورس وارد شوند. این در حالی است که بر اساس مقررات، کلیه مزایای موجود برای شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس، برای اوراق بهادار و سهام شرکت‌های پذیرفته‌شده در فرابورس نیز تعریف شده‌اند و این دو بازار در عمل فرق چندانی با هم ندارند.
• خرید و فروش در بورس توسط کارگزاران به عنوان متولی اصلی انجام خرید و فروش, انجام می شود. در فرابورس کارگزاران مسئولیت انجام خرید و فروش‌ها را بر عهده دارند. در این بازار کارگزاران حکم واسطه بین خریدار و فروشنده داشته و کلیه معاملات سهام و اوراق بهادار در فرابورس از طرف آن‌ها انجام می شود.

معرفی پیج های اینستاگرام برای آموزش بورس

ازجمله پیج های اینستاگرامی مفید در زمینه آموزش بورس میتوان به موارد زیر اشاره میکند:

اختلال در معاملات فرابورس؛ ساختار دومین بازار سرمایه ایران چگونه است؟

صدا و سيما / امروز معاملات فرابورس به دليل نقص فني در سامانه سفارش‌گيري با مشکلاتي روبرو شد، در ادامه با ساختار دومين بازار سرمايه ايران بيشتر آشنا مي‌شويد.

دومين بازار سرمايه ايران با نام فرابورس به انگليسي Over the Counter Market به اختصار (OTC) در ابتداي آبان‌ماه سال ۱۳۸۷ با مجوز شوراي عالي بورس شکل گرفت.

فرابورس همانند بورس يک بازار است که در آن سهام شرکت‌ها خريد و فروش شده و براساس عرضه و تقاضا قيمت گذاري مي‌شود. با اين تفاوت که به دليل راحت‌تر بودن فرايند پذيرش و خريد و فروش در آن، شرکت‌هاي کوچک هم مي‌توانند سهام خود را در بازار سرمايه عرضه کنند.
مهم‌ترين وظيفه فرابورس ايران، ساماندهي و هدايت طيف وسيعي از بنگاه‌هاي اقتصادي به منظور تامين مالي از طريق بازار سرمايه است؛ از اين رو رويه‌هاي پذيرش شرکت‌ها و تنوع شرايط پذيرش به گونه‌اي در فرابورس رقم خورده است که شرکت‌ها با احراز حداقل شرايط و در سريع‌ترين زمان ممکن، امکان ورود به بازار را داشته و بتوانند از تمامي مزاياي شرکت‌هاي پذيرفته شده در بازار اوراق بهادار استفاده کنند.
فرابورس به عنوان يکي از ارکان بازار سرمايه کشور، ابزار‌هاي تامين مالي متنوعي را براي بنگاه‌هاي اقتصادي فراهم آورده و بر اساس شرايط فعاليت هر بنگاه، گزينه‌هاي مناسبي را به منظور بهره مندي حداکثري از مزاياي بازار سرمايه پيشنهاد مي‌کند.
سازمان بورس اوراق بهادار به عنوان نهاد ناظر بر فعاليت‌هاي مالي و عملياتي ساختار فرابورس ساختار فرابورس شرکت‌هاي بورس، فرابورس و بورس کالا نظارت کامل دارد.

ساختار جديد فرابورس ايران از چهار بازار تشکيل شده است که عبارتند از: بازاراول، بازار دوم، بازار پايه (زرد، نارنجي و قرمز) و بازار سوم.

در بازار اول فرابورس، سهام شرکت‌ها و واحد‌هاي صندوق‌هاي سرمايه‌گذاري پذيرش مي‌شوند و مورد معامله قرار مي‌گيرند. نوسان قيمت در اين بازار ۵ درصد بدون حجم مبنا است. آخرين سرمايه ثبت شده شرکت‌هاي پذيرفته شده در اين بازار، حداقل ۱۰ ميليارد ريال بوده و يک سال از زمان بهره‌برداري آن‌ها گذشته و زيان انباشته ندارند.

بازار دوم فرابورس صرفاً شامل سهام شرکت‌هاي سهامي عام است. سهام شرکت‌هاي زيان‌ده، تازه‌تأسيس و آن‌هايي که با افزايش سرمايه قصد تبديل از سهامي خاص به سهامي عام دارند در بازار دوم پذيرفته مي‌شود. آخرين سرمايه ثبت شده شرکت‌هاي بازار دوم، حداقل يک ميليارد ريال است.

بازار پايه يکي از بازار‌هاي فرابورس است که جهت عرضه و نقل و انتقال اوراق بهادار ايجاد شده است. شرکت‌هاي اين بازار فرايند پذيرش را طي نمي‌کنند و به سه دسته تقسيم مي‌شوند:

۱. شرکت‌هايي که درخواست پذيرش ندارند و به دليل الزام قانوني بايد در بازار پايه درج شوند.
۲. شرکت‌هايي که در بازار بورس ثبت شده‌اند، اما شرايط پذيرش ندارند.
۳. شرکت‌هايي که به دليل از دست دادن شرايط بازار‌هاي بورس يا فرابورس، لغو پذيرش مي‌شوند. مقررات ارائه اطلاعات در بازار پايه، به مراتب آسان‌تر از بازار اول و دوم است و طبعاً ريسک بيشتري نيز در اين بازار وجود دارد.

طبق قوانين جديد، شرکت‌هاي اين بازار در سه بازار پايه زرد، نارنجي و قرمز دسته‌بندي شده‌اند و دامنه نوسان روزانه آن‌ها، به ترتيب، ۳، ۲ و ۱ درصد است.
بازار سوم يا بازار عرضه محلي شفاف و امن براي انجام معاملات عمده آن دسته از اوراق بهاداري است شرايط يا امکان پذيرش در فرابورس را ندارند.

شرايط خريد و فروش سهام در فرابورس
خريد و فروش سهام در فرابورس هيچ تفاوتي با معامله در بورس اوراق بهادار ندارد و با همان کد بورسي که براي انجام معاملات در بورس دريافت کرده‌ايد، مي‌توانيد معاملات خود را از طريق سامانه‌هاي مختلف کارگزاري‌ها انجام دهيد.

مزاياي سرمايه گذاري در فرابورس
از جاذبه‌هاي فرابورس مي‌توان به وجود بازار‌هاي متنوع آن براي پوشش سليقه‌هاي متفاوت اشاره کرد. بنابراين، سهامداران مي‌توانند در شرکت‌هاي مختلف سرمايه‌گذاري کرده و به اين ترتيب، ريسک سرمايه‌گذاري را کاهش دهند.
به طور خلاصه مي‌توان گفت که سود سهام، افزايش قيمت سهام، تنوع سرمايه‌گذاري، اطمينان از محل سرمايه‌گذاري، معافيت مالياتي، حق خريد سهام جديد و نوسان‌هاي روزانه قيمت سهام از جاذبه‌هاي فرابورس است.
شرکت‌هاي پذيرفته شده در فرابورس از پرداخت ۱۰ درصد ماليات معاف هستند که اين مزيت مستقيماً متوجه سهامداران نيز مي‌شود. همچنين، صاحبان سهام در شرکت‌هاي فرابورس، نسبت به سهامي که در اختيار دارند، در مجمع عمومي حق رأي خواهند داشت.