در کل به معامله گرانی که رانت و یا تجربه کافی ندارند پیشنهاد می دهیم در بازار پایه ب و ج به هیچ عنوان معامله نکنند. بازار الف بسیار شفاف و برای معامله گری امن می باشد.
معرفی انواع بورس در ایران
در ایران انواع بورس به ۴ دسته تقسیم می شوند که هرکدام شرکت مربوط به خود را دارند. این بازار ها شامل بورس ، فرابورس ، بورس کالا و بورس انرژی می باشد و همگی اینها زیر نظر سازمان بورس و اوراق بهادار تهران فعالیت می کنند.ما در ایران بورس ارز برای معاملات و تبادلات و سرمایه گذاری ارز های خارجی به شکل مرسوم جهانی نداریم و خرید و فروش ارز بصورت دستی در بازار آزاد و صرافی ها انجام می شود.
فیلم معرفی نواع بازار بورس در ایران:
اولین مورد از انواع بورس در ایران بورس است که فکر ایجاد شرکت بورس اوراق بهادار تهران در سال ۱۳۱۵ مطرح شد و با تصویب ایجاد آن در سال ۱۳۴۵ از ۱۵ بهمن ۱۳۴۶ بورس ایران شروع به فعالیت خود کرد.بورس تهران نیز در ابتدا بوسیله تخته سیاه و گچ قیمت سهام ها را در تالار به نمایش در می آورد و معاملات بسیار محدود توسط کارگزاری ها هفته ای در یک روز و ساعات محدود انجام می شد. ولی با پیشرفت ها و افزایش شرکت های پذیرفته شده در سازمان بورس و همچنین بیشتر شدن تعداد کار گذاری ها و مهم تر از همه پیشرفت تکنولوژی امروزه برای معامله کرده نیازی برای رفتن به هیچ اداره و سازمانی نیست و صرفا با استفاده از یک موبایل و یا کامپیوتر می توانید از خانه به راحتی هر سهمی را که خواستید بخرید و یا بفروشید.
ساختمان بورس اوراق بهادار در خیابان حافظ تهران می باشد.در بورس اوراق بهادار تهران معاملات سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و اوراق مشارکت انجام می پذیرد که تمام معاملات از طریق کارگزاری ها و با داشتن کد های معاملاتی انجام می شود.
اگر کد بورسی ندارید اینجا را کلیک کنید: نحوه ثبت نام و دریافت کد بورسی
شرکت های پذیرفته شده در بورس بر حسب شاخص های آماری همچون سودسازی،سرمایه ثبت شده، سهام شناور ،میزان شفافیت و …. رتبه بندی می شوند و به دو دسته در بازار های اول و دوم تقسیم می شوند که بازار اول نیز از دو زیرمجموعه ی تابلو اصلی و فرعی تشکیل شده.
در حال حاضر ساعات معاملاتی بورس از ۹ تا ۱۲:۳۰ روز های شنبه تا چهارشنبه ( غیر از تعطیلات رسمی ) با دامنه نوسان قیمت ۵% می باشد. شرکت بورس اوراق بهادار تهران خود جز شرکت های سهامی می باشد که نماد معاملاتی آن بورس است و می توان در بازار سهام این شرکت را خرید و فروش کرد.
نهاد های معاملاتی می توانند در رتبه بندی های سازمان بورس جا به جا شوند مثلا با پیشرفت به تابلوی اصلی بازار اول انتقال پیدا کنند یا حتی از بازار اخراج شوند که بستگی به عملکرد آنها طبق معیار های سازمان بورس دارد.
فرابورس:
نوع دوم از انواع بورس در ایران فرا بورس می باشد که به بازار اول و دوم و پایه (الف ٬ ب و ج) و بازار سوم تقسیم می شود. در کشور های تراز اول جهان بازار فرابورس برای معاملات سهام شرکت هایی است که دارای عدم شفافیت مناسب و کافی،سودآوری نامناسب و… است که انواع بازار در بورس کالا معاملات آن طبق توافق خریدار و فروشنده انجام می شود.
در کشور ما فرابورس از ۶ مهر سال ۱۳۸۸ برای معاملات سهام تمام شرکت هایی که نتوانسته اند مقررات بورس را رعایت کنند تاسیس شد و به بازار های اول،دوم،سوم،بازار های پایه الف،ب،ج دسته بندی می شود.
شرکت های بازار بر اساس ریسک سرمایه گذاری ٬ شفاف بودن صورت های مالی و میزان بدهی و… در یکی از بازار های الف ٬ ب و ج قرار می گیرند.
بازار پایه ج پایین ترین سطح انواع بازار در بورس کالا شرکت های فرابورس است که طبق معیار های تعریف شده شرکت فرابورس دسته بندی شده اند. در این بازار دامنه نوسان دیگر معنایی ندارد و سهم های این بازار بدون دامنه نوسان معامله می شوند. سرمایه گذاری در سهم های بازار ج توصیه نمی شود مگر برای افرادی که رانت دارند. سفته بازی در بازار ج زیاد است و برای افرادی که رانت ندارند این بازار بسیار پر ریسک است.
بازار ب دارای دامنه نوسان ۱۰ درصدی می باشد. بازار ب نسبت به ج از شرایط بهتری برخوردار است ولی با این وجود باز هم پیشنهاد می دهیم در این بازار هم اگر رانت و تجربه کافی ندارید معامله نکنید.
بازار الف که بیشتر سهم ها در این بازار هستند و بیشتر معامله گران در این بازار فعال اند. در بازار الف دامنه نوسان ۵ درصد است و در این بازار سفته بازی به مراتب بسیار کمتر است و می توان با اعتماد بالایی در این بازار سهام خرید و فروش کرد.
در کل به معامله گرانی که رانت و یا تجربه کافی ندارند پیشنهاد می دهیم در بازار پایه ب و ج به هیچ عنوان معامله نکنند. بازار الف بسیار شفاف و برای معامله گری امن می باشد.
در فرابورس موارد دیگر مالی نیز معامله می شود که به عنوان بازار های نوین مالی و بازار ها مشتقه مالی عنوان می شوند مانند اوراق با درآمد ثابت ،تسهیلات مسکن و ….
خواندن این مطلب می تواند برای شما مفید باشد: نحوه سرمایه گذاری در بورس
معاملات بازار های فرابورس دامنه نوسان های متفاوتی دارند. شرکت فرابورس نیز همانند بورس بصورت سهامی قابل خرید و فروش است و با نماد فرابورس در بازار معامله می شود.سود این شرکت از کارمزد معاملات زیر نظر فرابورس حاصل می شود.
باید به این نکته توجه کنید که زمانی از شاخص صحبت می شود ٬ شاخص بورس و فرابورس را به صورت جداگانه بررسی و اعلام میکنند. برای مشاهده اینجا را کلیک کنید و مشاهده کنید که شاخص بورس (که بالای صفحه می باشد) و فرابورس ( که پایین صفحه می باشد) با هم متفاوت است.
انواع بورس در ایران ٬ بورس کالا
بورس کالا
در بخش سوم از انواع بورس در ایران به بورس کالا می رسیم . معاملات در این بازار بصورت نقد،نسیه و سلف برای انواع محصولات کشاورزی و صنعتی انجام می شود و به بازار های فیزیکی،فرعی،مشتقه و مالی تقسیم می شود که هرکدام نیز بخش های متفاوتی دارند تا کالاهای پذیرفته شده در بورس کالا را در خود جای دهند.سهام شرکت بورس کالا نیز با نماد معاملاتی کالا در بازار قابل خرید و فروش است و درآمد آن حاصل از کارمزد معاملات کالایی تحت نظر این شرکت است.بورس کالا فعالیتش را از سال ۱۳۸۶ آغاز کرده است.
بورس انرژی:
و اما در آخرین مورد از انواع بورس می رسیم به بورس انرژی که با ۷ سال سن جوان ترین بازار در بورس ایران محسوب می شود. بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس رسمی کشور از سال ۱۳۹۱ فعالیت خود را آغاز کرد که هدف از آن معاملات هرگونه مواردی که دارای انرژی هستند مانند برق، نفت و گاز .سود این بورس نیز حاصل از کارمزد معاملات بخش های انرژی است و سهام آن برای افراد حقیقی و حقوقی قابل خرید و فروش است.
بازار بورس ، انواع بازار ، زمان گشایش ، خرید و فروش در بورس2021
بازار بورس ، هم مثل همه بازارها ، انواع و شاخه های مختلف داره. بورس ، فرابورس ، بورس کالا ، بورس انرژی و…بورس ایران در سال ۱۳۴۵ راه اندازی شد.
بازار بورس برای کسانی که با اطلاعات کامل وارد می شوند ، بسیار انواع بازار در بورس کالا خوب است. این بازار نیاز به سواد مالی و قدرت تجزیه تحلیل دارد. همچنین قدرت ریسک و تحلیل بازار! سعی می کنم در مقالات مختلف اصول کار در این بازار رو به اشتراک بگذارم.
بازار بورس ایران:
در ایران بورس اوراق بهادار شاخه های مختلفی رو تحت پوشش داره.
بورس اوراق بهادار:
این بازار در سال ۱۳۴۵ راه اندازی شد. از آن زمان فعالیت بازار به طور کاملا لاک پشتی شروع شد. این فعالیت تا دو سال پیش هم تقریبا با همین روند ادامه پیدا کرد.کاهش بهره ی بانکی ، تحریم و … باعث رونق این بازار شد. در سال ۱۳۹۸ شاخص به حدود نیم ملیون رسید . در سال ۱۳۹۹ به یکباره شاخص رشد عجیبی پیدا کرد.امروز که این مقاله رو می نویسم شاخص در حدود یک ملیون هشتصد هزاره!
امسال سهام عدالت آزاد شد . دولت خصوصی سازی رو با ایجادو عرضه صندوق ETF ادامه داد.این عوامل باعث افزایش سهام دارن از چند ده هزار به چن ملیون نفر شد.
بازار بورس:
این بازار شامل سهام شرکت های معتبر تره. شرکت هایی که عملکرد روشن و شفاف دارن . سود و زیان اونها مشخصه و.. این بازار سه بخشه :
بازار اول – تابلو اصلی
بازار اول – تابلو فرعی
بازار فرا بورس :
شامل شرکت هایی که شرایط خوبی دارن ولی کوچک هستند. یا سرمایه ی کمی دارند! فرابورس مقدمه ای برای حضور در بورس اصلی است.
فرابورس شامل قسمت های زیر است:
بازار اول.بازار دوم.بازار سوم.صندوق ها.اوراق.و بازار پایه!
بازار پایه نیز خود شمامل سه بخش ، زرد ، نارنجی و قرمز است.
بورس کالا :
در این بازار کالاهای خام و فرآوری نشده به فروش میرسه!فلزات ، پنبه ، گندم ، برنج ، زعفران و همچنین طلا و سکه. در این بازار بورس ، قراردادهای مختلف وجود دارد. این قرردادها شامل موارد زیر است :
گواهی سپرده کالایی
بازار بورس انرژی:
این بازار هم نوعی بورس کالاست. اما کالا ها حامل های انرژی هستند.
نفت ، گاز ، انرژی ، مشتقات نفتی ، ذغال سنگ و..
قراره به زودی بورس مسکن هم راه اندازی بشه!
ساعت کاری بازار:
بورس روزهای شنبه تا چهار شنبه از ساعت ۹ صبح تا ۱۲ فعالیت دارد. از ساعت هشت و نیم تا نه زمان پیش گشایش و دریافت سفارشات است.البته در بعض از مواقع فعالیت بعضی نمادها به انواع بازار در بورس کالا بعد این ساعت منتقل می شود. مثال تیر ۱۳۹۹ که هجوم معامله گرها باعث کندی سیستم کارگزارها شد.
بازار سکه و طلا :
زمان پیش گشایش دوازده و نیم تا یک ظهر است. زمان فعالیت رسمی این بازار ساعت یک ظهر تا ۳ بعد از ظهر است.
مرحله ی پیش گشایش وشروع رسمی:
در مرحله یپیش گشایش ، ثبت درخواست خرید و یا فروش انجام می شود. ( البته در زمان فعالیت اصلی هم این کار امکان پذیر است.)در مرحلهی سفارش حجم سهام ( تعداد) مشخص می شود. همچنین قیمت پیشنهادی!از ساعت ۹ به بعد خرید و فروش به طور رسمی انجام می شود.حداق میزان معامله در حال حاضر پانصد هزارتومان است.
معاملات بازار بورس به صورت آنلاین:
دیگه لازم نیست بریم و در ساختمان شیشه ای بورس چشم به تابلو بنشینیم.در حال حاضر معاملات به صورت آنلاین است. برای خرید و فروش علاوه بر کد بورسی ، یک کارگزار باید داشته باشیم.کارگزار شرکتی است که واسطه ی ما و بازار بورس خواهد بود.معاملات ما به صورت آنلاین از وب سایت این کارگزاران انجام می شود.یعنی تابلو روی سیستم کامپیوتر یا موبایل ما نشان داده می شود.در مقالات بعد اطلاعات بیشتری دراختیارتون قرار میدم.
اگه سوالی داشتین پایین همین پست بنویسید یا به کلوپ موفقیت مراجعه کنید.
شناخت انواع بازار بورس در ایران
این روزها همه جا صحبت از بورس و سهام است. وقتی جایی از بورس و سرمایهگذاری در آن حرف میزنند، احتمالا منظورشان بورس اوراق بهادار است. جالب است بدانید بورس فقط همین نیست و انواع مختلفی دارد، در این مقاله با انواع بازار بورس در ایران آشنا میشویم.
تقسیم بندی انواع بازار بورس در ایران
در ایران انواع بورس به 4 دسته تقسیم میشود که در هر کدام از آنها شرکتهایی مشغول به فعالیت هستند. این 4 دسته عبارتند از:
- بورس اوراق بهادار
- فرابورس
- بورس کالا
- بورس انرژی
البته در جهان بورس ارز(فارکس) هم یکی از انواع بورس است که در آن ارزهای خارجی خرید و فروش میشوند. اما در ایران، بورس ارز برای معامله و تبادل ارزهای خارجی وجود ندارد و خرید و فروش ارز به صورت دستی و در صرافیها یا بازار آزاد انجام میشود.
در ادامه 4 دسته بورس فعال در ایران را توضیح میدهیم تا با ویژگیهای هر کدام آشنا شوید. از بورس اوراق بهادار که پرسابقهترین بورس ایران است تا بورس انرژی که جدیدترین بورس راه اندازی شده در کشور است.
بورس اوراق بهادار تهران
در بازار بورس اوراق بهادار سهام شرکتها و سایر اوراق بهادار مانند اوراق مشارکت، خرید وفروش میشوند و بیشتر سرمایهگذاران بازار بورس، در این بخش از بورس فعال هستند.
در حقیقت هروقت حرف از بورس و بازار سهام میشود، منظور همین بورس اوراق بهادار است.
83 سال از فعالیت شرکت بورس اوراق بهادار تهران میگذرد، یعنی از اردیبهشت ماه سال 1345 که قانون تاسیس بورس اوراق بهادار به تصویب رسید و به نوعی، پیشکسوت انواع دیگر بورس در کشور محسوب میشود. در گذشته معاملات بورس بسیار محدود بود، در حد هفتهای یک روز، آن هم در ساعات محدود.
با پیشرفت تکنولوژی و فراگیر شدن اینترنت، سازوکار معامله در بورس تغییر کرد و معاملههای بورسی با استفاده از رایانه یا حتی یک تلفن همراه امکانپذیر شد. به این ترتیب شما میتوانید در بورس اوراق بهادار تهران، معامله سهام شرکتهای پذیرفته شده در این سازم
ان را دنبال کنید که تمام این معاملهها از طریق کارگزاری و با داشتن کدهای معاملاتی صورت میگیرد.
البته برای دنبال کردن این معاملات ابتدا باید در سامانه سجام و کارگزاریهای مورد تائید سازمان بورس ثبتنام کرده تا کد بورسی دریافت کنید. شرکتهای پذیرفته شده در بورس بر اساس شاخصهای مختلفی رتبهبندی و خرید و فروش میشوند.
در حال حاضر معاملههای بازار بورس از ساعت 9 تا 12:30 روزهای شنبه تا چهارشنبه هر هفته و با دامنه نوسان 5% انجام میشوند و از ساعت 8:30 تا 9 پیش گشایش بازار بوده و ثبت سفارش انجام میشود. البته بورس در روزهای تعطیل رسمی، تعطیل است.
توجه داشته باشید که برای معامله در بورس اوراق بهادار بیگدار به آب نزنید و حتما به تحلیل و نمودارهای تکنیکال نمادها توجه کنید.
بازار بورس اوراق بهادار تهران خود به دو بازار اول و دوم تقسیم میشود، تفاوت این دو بازار در قوانین آنها است. بطوریکه یک شرکت برای ثبت در تابلوی بازار اول باید قوانین سختگیرانهتری را نسبت به بازار دوم پشت سر بگذارد.
فرابورس
سهام شرکتهایی که نتوانستهاند به بازار بورس اوراق بهادار راه پیدا کنند، در فرابورس معامله میشوند. در واقع قوانین ثبت یک شرکت در فرابورس سادهتر از بورس است.
در کشورهای دیگر بازار فرابورس برای خرید و فروش سهام شرکتهایی است که شفافیت کافی ندارند یا سودآوری آنها به مراتب کمتر از بازار بورس است.
در ایران، فرابورس از پاییز سال 1388 وارد میدان شد. مهمترین وظیفه فرابورس، سازماندهی شرکتهایی است که میخواهند وارد بازار سرمایه شوند، اما هنوز شرایط ورود به بورس اوراق بهادار را ندارند.
فرابورس خود به بازارهای اول، دوم، سوم و بازار پایه (زرد، نارنجی، قرمز) دستهبندی میشود و شرکتها بر اساس ریسک سرمایهگذاری، شفافیت صورتهای مالی، میزان بدهی و … در این دستهها قرار میگیرند.
- بازار الف یا بازار اول که بیشتر سهمها در آن جای دارند، دامنه نوسان 5% و بدون حجم مبناست.
- بازار دوم صرفا شامل سهام شرکتهای سهامی عام است. سهام شرکتهای زیانده، تازهتأسیس و شرکتهایی که با تزریق سرمایه بیشتر، قصد تبدیل از سهامی خاص به عام را دارند در این بازار پذیرفته میشوند.
- بازار پایه که خود به سه دسته زرد، نارنجی و قرمز تقسیم میشود. بازار زرد دامنه نوسان معاملات مثبت و منفی ۳ درصد دارد و در تابلوی نارنجی، دامنه نوسان انجام معاملات مثبت و منفی ۲ درصد و در تابلوی قرمز، مثبت و منفی ۱ درصد است.
تفاوت بین قوانین بازارهای اول و دوم بورس و بازارهای اول و دوم فرابورس به شرح جدول زیر است:
البته اگر هر یک از سهام بازار پایه به مدت ۳ روز متوالی صفهای خرید یا فروش داشته باشند، بازه نوسان هر کدام از تابلوهای زرد، نارنجی و قرمز برای روز معاملاتی بعد تغییر میکنند و به ترتیب ۵، ۴ و ۲ درصد میشوند.
فرابورس برای افراد بیتجربه و تازهکار بازار پرریسکی است و تنوع سرمایهگذاری، اطمینان از محل سرمایهگذاری، معافیت مالیاتی، حق خرید سهام جدید و نوسانهای روزانه قیمت سهام از ویژگیهای این بازار است.
معاملات سهام در بازار فرابورس هم از شنبه تا چهارشنبه، ساعت 9 صبح تا 12:30 انجام میشود. البته از ساعت 8.30 تا 9 صبح امکان سفارشگذاری وجود دارد.
بورس کالا
همان طور که از نام بورس کالا پیداست، شما میتوانید در این بازار سهام کالاهای مختلف را بخرید. در واقع بورس کالا، بازار منسجمی است که تعداد زیادی از عرضهکنندگان، کالای خود را عرضه میکنند و کالای مربوطه پس از بررسیهای کارشناسی و قیمتگذاری توسط کارشناسان بورس کالا، به خریداران عرضه میشود.
در این بازار معمولاً کالاهای خام و فرآوری نشده مانند فلزات، پنبه، گندم، برنج، زعفران و… داد و ستد میشوند. یکی از مزایای بورس کالا، وجود نهادهای نظارتی و تنظیمکننده بازار است که به این ترتیب تمامی تولیدکنندگان، مصرفکنندگان و تاجرین کالا، از مزایای قوانین و مقررات حاکم بر بورس برخوردار میشوند.
این بورس برای کسانی که میخواهند از ریسک نوسان کاذب قیمتها در امان باشند یا بالعکس، از نوسانات قیمت استفاده کنند و سود خود را به حداکثر برسانند توصیه میشود.
انواع بازارها، قراردادها و اوراق قابل معامله در بورس کالای ایران عبارتاند از:
قرارداد نقدی، قرارداد سلف، قرارداد نسیه، قرارداد آتی، قرارداد سلف استاندارد، قراردادهای اختیار معامله، صندوقهای سرمایهگذاری مبتنی بر طلا و گواهی سپرده کالایی.
بورس انرژی
بورس انرژی به عنوان یک بورس کالایی است که امکان انجام معاملات حاملهای انرژی و اوراق بهادار مبتنی بر کالاهای مذکور در آن وجود دارد. منظور از حاملهای انرژی نفت، گاز، برق و سایر حاملهای انرژی است.
بورس انرژی ایران در اسفند ماه سال ۹۱ و با هدف ایجاد بازاری شفاف، کارآمد، با نقد شوندگی و رقابت پذیری بالا، کشف قیمت منصفانه و انحصار زدایی در بازار معاملات بخش انرژی تشکیل شد.
بورس انرژی به عنوان چهارمین بورس کشور برای عرضه محصولات نفت و مشتقات نفتی، برق، گاز طبیعی، زغال سنگ، حق آلودگی و سایر حاملهای انرژی شکل گرفت.
بورس انرژی دارای دو بازار فعال فیزیکی و مشتقه است که ویژگیهای این دو بازار ممکن است با هم متفاوت باشند. تفاوت مهم این دو بازار این است که در بازار فیزیکی کالاها مورد معامله قرار میگیرند ولی در بازار مشتقه، اوراق مبتنی بر کالا معامله میشوند.
مشتریان حقیقی در بازار فیزیکی امکان خرید ندارند و فقط در بازار مشتقه میتوانند نسبت به خرید اوراق اقدام کنند. در معاملات این بازار ۱۰ یا ۲۰ درصد قیمت معامله به صورت پیش پرداخت از مشتری دریافت میشود و مابقی آن برای کالاهای داخلی تا ۳ روز کاری و برای کالاهای بازار بین الملل تا ۵ روز کاری بعد دریافت میشود.
خلاصه اینکه انجام معامله در بورس انرژی شرایط خاص و ویژهای دارد و مشتریان حقیقی امکان خرید در بازار فیزیکی را ندارند. عرضهکنندگان و خریداران در این بازار ویژگیهای خاصی دارند و مدارک لازم برای دریافت کد معاملاتی نیز بسیار متفاوتتر از مدارک لازم برای دریافت کد بورسی و معاملات سهام و اوراق بهادار است.
انواع بازارهای مالی
بازارهای مالی یا Financial Markets زیر مجموعهای از نظام اقتصادی هستند که در آنها وجوه، اعتبارات انواع بازار در بورس کالا و سرمایه در قالب قوانین و مقررات مشخصی، از صاحبان پول و سرمایه به سمت متقاضیان جریان دارد. به بیان سادهتر به بازاری که در آن داراییهای مالی مانند سهام، سپردههای سرمایهگذاری، طرحهای بازنشستگی، انواع بیمه نامهها و اوراق بهادار معامله میشود، بازار مالی گفته میشود که نقش یک واسطه بین خریداران و فروشندگان را ایفا میکند.
در واقع این بازارها شرایطی را فراهم میکنند تا افراد بتوانند اوراق بهادار خود را به فروش برسانند و یا در ازای پرداخت پول، صاحب قسمتی از سهام یک شرکت شوند و تیم آسانبورس تصمیم دارد تا در راستای آموزش بورس به توضیح جامع مفهوم فوق بپردازد.
کاربرد بازارهای مالی
بازارهای مالی پویا، منافع بسیار زیادی را برای نظامهای اقتصادی فراهم میکنند که مهمترین آنها عبارتند از:
- تجمیع منابع انواع بازار در بورس کالا خرد و تخصیص آنها به سرمایهگذاران
- کمک به کشف قیمت منابع به صورت غیر دستوری
- تقویت نقدشوندگی در نظامهای مالی
- ایجاد ارتباط مشخص بین ریسک و بازده
- هدایت نقدینگی به مسیری درست و جلوگیری از رشد بازارهای ناسالم
- بهبود شفافیت در فعالیتهای اقتصادی
- کمک به اعمال سیاستهای پولی و مالی بانک مرکزی و دولت
انواع بازارهای مالی
بازارهای مالی بر اساس حق مالی، سررسید ابزار مورد معامله، ساختار سازمانی و زمان واگذاری در چهار دستهی مختلف طبقهبندی میشوند:
بازارهای مالی بر اساس حق مالی
بازارهای مالی بر اساس حق مالی به دو دستهی بازار بدهی و بازار سهام تقسیم میشوند:
بازار بدهی (Debt Market)
به بازاری که در آن ابزارهای بدهی مختلفی مانند اوراق قرضه دولتی، اسناد خزانه دولتی و اوراق مشارکت معامله میشود، بازار بدهی میگویند. این اوراق ممکن است متعلق به شرکتها، دولتها، بانکها، شهرداریها و سایر سازمانها باشد.
بازار سهام (Stock Market)
به بازاری که در آن سهام از طریق بازارهای منسجم و قانونمند مانند بورس؛ توزیع و مبادله میشود، بازار سهام یا به اصطلاح بازار بورس گفته میشود. این بازار یکی از حساسترین حوزههای اقتصاد است، زیرا به شرکتها این امکان را میدهد که از طریق توزیع بخشی از مالیکت خود به سرمایهگذاران، سرمایه مورد نیاز خود را تامین کنند.
بازارهای مالی بر اساس سررسید ابزار مورد معامله
بازارها بر اساس سررسید ابزار مورد معامله به دو دستهی بازار پول و سرمایه تقسیم میشوند:
بازار پول (Money Market)
به بازاری که در آن اوراق بهادار با سررسیدی کمتر از یک سال معامله میشوند و نرخ بهره متناسب با مدت زمان نگهداری اوراق تعیین میشود، بازار پول میگویند. سرعت نقدشوندگی بالا، ریسک عدم پرداخت پایین و کمتر بودن نرخ بهره نسبت به سایر بازارها، از جمله فاکتورهای مثبت در بازار پول میباشد.
بازار سرمایه (Capital Market)
به بازاری که خرید و فروش داراییهای مالی با سررسید بیش از یک سال یا بدون سررسید در آن انجام میشود، بازار سرمایه میگویند. بطور کلی این بازار فرایند هدایت و تخصیص منابع اقتصادی را تسهیل میکند و خود به دو بازار اولیه و ثانویه تقسیم میشود:
- بازار اولیه: به انواع بازار در بورس کالا بازاری که تشکیل سرمایه در آن اتفاق میافتد و اوراق بهادار برای اولین بار در آن عرضه و مبادله میشوند، بازار اولیه میگویند.
- بازار ثانویه: بازار ثانویه این امکان را فراهم میکند تا اوراقی که برای اولین بار در بازار اولیه عرضه شدند، دوباره قابلیت معامله داشته باشند و صاحبان این اوراق نگرانی از جهت خرید یا فروش آنها نداشته باشند.
بازارهای مالی از نظر ساختار سازمانی و قانونمندی
بازارهای مالی از نظر ساختار سازمانی و قانونمندی به چهار دستهی بازارهای رسمی، بازارهای خارج از بورس، بازار سوم و بازار چهارم تقسیم میشوند:
بازارهای رسمی
بورس اوراق بهادار یکی از بازارهای رسمی سازمانیافته است که قوانین و شرایط سختگیرانهای را برای پذیرش شرکتها اعمال میکند؛ در واقع شرکتها ابتدا از لحاظ میزان نقدینگی، شفافیت اطلاعات و ترازهای مالی مورد بررسی قرار میگیرند و سپس در این بازار پذیرفته میشوند.
بازار خارج از بورس
به بازاری که اوراق بهادار شرکتهای پذیرفته نشده در بورس در آن معامله میشود، بازار خارج از بورس یا بازار مبتنی بر چانهزنی میگویند. این بازار دارای مکان فیزیکی جهت معامله نیست و شرایط آسانتری را برای پذیرش شرکتها در نظر گرفته است.
بازار سوم
معمولاً سازمانها و موسسات بزرگ سرمایهگذاری به دلیل حق کمیسیون و کارمزد کمتری که در بازار سوم وجود دارد، مشغول به فعالیت در این بازار هستند.
بازار چهارم
شرکتها و سازمانهایی در این بازار فعال هستند که قصد انجام معاملات عمده و بلوکی را دارند. این شرکتها برای اینکه در معاملات خود کارمزدی پرداخت نکنند، معمولاً به صورت مستقیم و بدون دخالت کارگزار وارد معامله میشوند.
بازارهای مالی بر اساس زمان واگذاری
بازارهای مالی بر اساس زمان واگذاری به دو دستهی بازار آتی و بازار نقدی تقسیم میشوند:
بازار آتی (Future Market)
به بازاری که در آن اوراق مشتقه معامله میشود، بازار آتی یا بازار اوراق مشتقه نام دارد. اوراق مشتقه، قراردادی است که بر اساس آن صاحب اوراق موظف یا مختار است که در تاریخ مشخصی در آینده، یک دارایی را بخرد یا بفروشد.
بازار نقدی (Spot Market)
به بازاری که برای انجام فوری معاملات شامل خرید و فروش کالاها و اوراق بهادار تشکیل شدهاست، بازار نقدی میگویند. بازار نقدی در نقطهی مقابل بازار آتی قرار دارد و از آنجا که معاملات این بازار در نقطهای از زمان انجام میشود، به آن بازار نقطهای نیز میگویند.
ثبت معامله بیش از 9 میلیون تن انواع کالا در بورس کالای ایران
طی شهریور ماه سال جاری، 9 میلیون و 857 هزار و 62 تن انواع کالا به ارزش بیش از 700 هزار میلیارد ریال در بازار فیزیکی بورس کالای ایران مورد دادوستد قرار گرفت.
تالار فرآورده های نفتی و پتروشیمی طی تیرماه معامله افزون بر یک میلیون و 616 هزار تن انواع کالا به ارزش 249 هزار میلیارد ریال در دو بخش داخلی و صادراتی را تجربه کرد.
در این تالار بالغ بر 428 هزار و 10 تن وکیوم باتوم، 437 هزار و 720 تن انواع قیر، 424 هزار و 602 تن انواع مواد پلیمری، 142 هزار و 900 تن لوب کات، 138 هزار و 754 تن مواد شیمیایی، 25 هزار و 900 تن گوگرد، 18 هزار و 692 تن روغن و یک هزار و 980 تن عایق رطوبتی به فروش رسید.
همچنین تالار محصولات صنعتی و معدنی طی ماه گذشته میزبان معامله 8 میلیون و 187 هزار تن انواع کالا به ارزش بیش از 442 هزار میلیارد ریال بود.
در این تالار 4 میلیون و 362 هزار تن سیمان، یک میلیون و 727 هزار تن انواع فولاد، یک میلیون و 541 هزار تن سنگ آهن، 458 هزار و 500 تن آهن اسفنجی، 36 هزار تن آلومینیوم، 74 هزار و 400 تن روی، 24 هزار و 980 تن انواع مس، 790 تن کنسانتره مولیبدن، 200 تن کک، 72 تن کنسانتره فلزات گرانبها و 92 کیلوگرم شمش طلا مورد معامله قرار گرفت.
بازار فرعی هم طی مدت مذکور معامله 52 هزار و 986 تن انواع کالا را تجربه کرد.
دیدگاه شما